| تعداد نشریات | 43 |
| تعداد شمارهها | 1,792 |
| تعداد مقالات | 14,626 |
| تعداد مشاهده مقاله | 38,947,943 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 15,162,523 |
شناسایی الگوهای همدیدی مولد توفان گرد و غبار دشت اردبیل و آشکارسازی خاستگاه محلی آن | ||
| جغرافیا و برنامه ریزی محیطی | ||
| مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 07 آبان 1404 | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22108/gep.2025.143518.1691 | ||
| نویسندگان | ||
| برومند صلاحی* 1؛ محمود بهروزی2؛ مهناز صابر3 | ||
| 1استاد آب و هواشناسی، گروه جغرافیای طبیعی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه محقق اردبیلی | ||
| 2پژوهشکده علوم دریایی، پردیس بینالمللی کیش، دانشگاه تهران، تهران، ایران | ||
| 3پژوهشگر پسادکتری آب و هواشناسی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران | ||
| چکیده | ||
| هدف پژوهش حاضر، شناسایی الگوهای مولد پدیده توفان گرد و غبار دوره گرم در دشت اردبیل و آشکارسازی خاستگاه محلی آن با استفاده از ترکیب روشهای همدیدی، آماری، ماهوارهای و مدلسازی است. افزون بر کدهای هواشناسی مربوط به گرد و غبار در ایستگاه سینوپتیک اردبیل، برای شناسایی بادهای توفنده مولد رخداد گرد و غبار، از دادههای سمت و سرعت باد طی دورۀ 2018-2000 استفاده شده است. برای آشکارسازی الگوهای جوی مولد گرد و غبار، نقشههای فشار تراز دریا در روزهای گرد و غباری ترسیم شد و مسیر گرد و غبار با مدل HYSPLIT ردیابی شد. بهمنظور شناسایی غلظت ستونی گرد و غبار دشت اردبیل، از شاخص غلظت ستونی توده گرد و غبار جوی (DCMD) و عمق اپتیکی نور (AOD) استفاده شد. نتایج گویای نقش سامانههای فشار سطح زمین است که با ایجاد ناپایداری در منطقه موجب رخداد توفان گرد و غبار در دشت اردبیل میشوند. بررسیها نشان دادند که خاستگاه محلی نقش بارزی در رخداد توفانهای گرد و غبار تابستانه دارد. ردیابی ذرات غبار و بررسی الگوهای همدیدی نشان دادند که گرد و غبار از سوی عراق و سوریه و مناطق مرزی بین ایران و عراق وارد دشت اردبیل میشوند. گرادیان فشاری زیادی که در زمان ورود سامانههای ناپایدار به منطقه ایجاد میشود، موجب تشدید تندبادهای محلی و شکلگیری توده عظیم گرد و غبار در دشت اردبیل شده است به گونهای که بیشینه غلظت ستونی گرد و غبار و عمق اپتیکی نور در جولای به ترتیب تا 43/0 کیلوگرم در مترمربع و 5/0 رسیده است. | ||
| کلیدواژهها | ||
| دشت اردبیل؛ شاخص AOD؛ فشار سطح زمین؛ گرد و غبار؛ مدل HYSPLIT | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 83 |
||