| تعداد نشریات | 43 |
| تعداد شمارهها | 1,792 |
| تعداد مقالات | 14,626 |
| تعداد مشاهده مقاله | 38,949,718 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 15,163,217 |
واکاوی مؤلفههای فهم دین در اندیشه محمدتقی مصباح یزدی و مصطفی ملکیان- یک مطالعه کیفی | ||
| الهیات تطبیقی | ||
| مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 22 مهر 1404 | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22108/coth.2025.144864.1981 | ||
| نویسندگان | ||
| مجید جعفریان* 1؛ نیره زارعی2 | ||
| 1استادیار گروه اخلاق اجتماعی، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، قم، ایران | ||
| 2دانشجوی دکتری فلسفه و کلام اسلامی، دانشکده فلسفه، دانشگاه ادیان و مذاهب، قم، ایران | ||
| چکیده | ||
| دین همواره بهعنوان یکی از ارکان اصلی مشروعیت و حاکمیت در ایرانِ پس از انقلاب اسلامی مطرح بوده است. از همین رو، تلاشهای نظری و گفتمانی گوناگونی برای فهم، تبیین و بازخوانی دین شکل گرفته که در میان آنها دو جریان «اسلام سنتی» و «روشنفکری دینی» جایگاه برجستهتری دارند. پژوهش حاضر با تمرکز بر آرای دو متفکر برجسته، یعنی آیتالله محمدتقی مصباح یزدی و مصطفی ملکیان، بهعنوان نمایندگان شاخص این دو جریان، در پی واکاوی و تبیین مؤلفهها و سازوکارهای فهم دینی در اندیشه آنان است. روش تحقیق، کیفی و مبتنی بر تحلیل مضمون سهمرحلهای استرلینگ است که با بهرهگیری از پارهگفتارها و آثار مکتوب این دو اندیشمند، مضامین بنیادین استنباط شده است. یافتهها نشان میدهد که در اندیشه ملکیان سه مضمون فراگیر «تغییرپذیری در معرفت دینی»، «عقلانیسازی باورهای دینی» و «اخلاق و معنویت بهعنوان بنیان دینداری» برجسته است؛ در حالیکه در نگاه آیتالله مصباح، سه مؤلفه «ضرورت تبیین باورهای اعتقادی»، «جامعیتنگری در دین» و «تکلیفگرایی ایمانمدار» نقش محوری دارند. این تمایز نشاندهنده تفاوتی بنیادین در مبانی معرفتشناختی، روششناختی و غایتگرایانه این دو رویکرد نسبت به فهم دین است. | ||
| کلیدواژهها | ||
| '؛ فهم دین؛'؛ روشنفکری دینی'؛ اسلام سنتی '؛ مصباح یزدی '؛ ،'؛ مصطفی ملکیان ' | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 150 |
||