
تعداد نشریات | 43 |
تعداد شمارهها | 1,724 |
تعداد مقالات | 14,104 |
تعداد مشاهده مقاله | 34,292,365 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 13,740,275 |
ارائه مدل حکمرانی مشارکتی در حفاظت جامع بناها و بافتهای تاریخی بر مبنای نظریه داده بنیاد | ||
جامعه شناسی کاربردی | ||
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 06 اردیبهشت 1404 | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22108/jas.2025.143719.2590 | ||
نویسندگان | ||
سمیه قدیم زاده1؛ الناز ابی زاده* 2؛ مهدیه رهنمای طوری3 | ||
1استادیار گروه مرمت بناهای تاریخی، دانشکده معماری، شهرسازی و هنر، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران | ||
2استادیار گروه معماری و شهرسازی، دانشگاه ملی مهارت، تهران، ایران | ||
3کارشناس ارشد معماری، کارشناس فرهنگی و روابط عمومی، شهرداری منطقه 6، تبریز، ایران | ||
چکیده | ||
حفاظت جامع و پایدار از بناها و بافتهای تاریخی، با توجه به ارتباط ذاتی میراثفرهنگی و زمینههای اجتماعی-فرهنگی آن، مستلزم مشارکت فعال جامعه است. هدف این پژوهش دستیابی به مدل حکمرانی مشارکتی برای حفاظت جامع بناها و بافتهای تاریخی مبتنی بر مشارکت ذینفعان است. پژوهش به روش کیفی و ازطریق ابزار مصاحبه انجام شده و با تحلیل دادهها برمبنای روش دادهبنیاد، مدل مربوطه در قالب 26 مقوله اصلی ارائه شدهاست. مشارکتکنندگان شامل متخصصان و مدیران این حوزه میشوند که به روش نمونهگیری هدفمند انتخاب شدهاند. در مدل ارائهشده، شرایط علّی، ماهیت چندوجهی و ارزشهای هویتی میراثفرهنگی و ضرورت مشارکت فعال کنشگران اجتماعی را آشکار میسازد. شرایط زمینهای در پنج بستر شامل بسترهای نهادی-مدیریتی، بسترهای چالشبرانگیز اجتماعی–اقتصادی و توسعهای، بسترهای فرهنگی-هویتی و نظام حقوقی-مالکیتی و ظرفیتهای توسعه پایدار اقتصادی – گردشگری قابلتبیین است. شرایط مداخلهگر نیز شامل تعارض سنت و مدرنیته، عوامل تسهیلگر و بازدارنده در ساختارهای حقوقی و قانونی، مشارکت اجتماعی و آگاهی عمومی، تعارض منافع ذینفعان و موانع اعتمادسازی است. همچنین راهبردها در هفت محور شامل مدیریت دانشمحور، توانمندسازی جامعه محلی، آموزش و ارتقای آگاهی، مدیریت یکپارچه تخصصی-مشارکتی، حفاظت، احیا و بهرهوری پایدار، یکپارچهسازی و همافزایی نهادی و توسعه شفافیت و اعتمادسازی شکل میگیرند. پیامدهای اجتماعی این مدل عبارتانداز: تقویت سرمایه اجتماعی، افزایش مشارکت فعال شهروندی، تقویت هویت محلی و حس تعلقبهمکان و بهبود تعامل حاکمیت و جامعه. کاربست این مدل، ضمن افزایش اثربخشی اقدامات حفاظتی، موجب حفاظت جامع میراثفرهنگی، توسعه گردشگری پایدار، رونق اقتصادی محلی و ایجاد توازن میان حفاظت از میراثفرهنگی و پاسخگویی به نیازهای معاصر میشود. | ||
کلیدواژهها | ||
بناها و بافتهای تاریخی؛ حفاظت از میراثفرهنگی؛ حکمرانی مشارکتی؛ مشارکت اجتماعی؛ نظریه داده بنیاد | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 24 |