تعداد نشریات | 43 |
تعداد شمارهها | 1,682 |
تعداد مقالات | 13,754 |
تعداد مشاهده مقاله | 32,145,407 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 12,727,093 |
روششناسی ساخت شاخص ترکیبی توسعه اجتماعی: تصیمات کلیدی و نتایج | ||
جامعه شناسی کاربردی | ||
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 17 دی 1403 | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22108/jas.2025.140941.2487 | ||
نویسندگان | ||
مهدی مبارکی1؛ زهره شهبازی* 2؛ نجمه سادات مصطفوی3 | ||
1گروه پژوهشی توسعه اجتماعی جهاد دانشگاهی، تهران، ایران | ||
2گروه پژوهشی توسعه اجتماعی، جهاد دانشگاهی، تهران، ایران | ||
3مربی پژوهشی، گروه پژوهشی توسعه کالبدی شهر، جهاد دانشگاهی، استان مرکزی، ایران | ||
چکیده | ||
برای ساخت ابزار سنجش توسعه اجتماعی، ضرورت روششناسی ایجاب میکند، از چارچوب جامعی تبعیت شود تا با پاسخگویی به انتظارات مفهومی و روشی، شاخصها در یک چارچوب مدون و معتبر منطبق شوند. مقاله حاضر چالشهای پیشروی ساخت این ابزار را شرح داده است. از روش ناردو و همکاران برای ساخت شاخص ترکیبی استفاده شده که دارای ده مرحله است، 6 مرحله اول مربوط به ساخت شاخص ترکیبی، دو مرحله بعدی مرتبط با ارزیابی نحوه ساخت و دو مرحله آخر به راههای ارائه و انتشار شاخص میپردازد. مطابق یافتهها در انتخاب معرفها و شاخصها رعایت تناسب با محتوای نظری، اهداف پژوهش و فاکتور غیرجایگزین بودن مدنظر بود. ساختاربندی دادهها با معیارهای قدرت تحلیل، عدم همپوشانی، قابلیت دسترسی و قابل اعتماد بودن بررسی شد. دادههای مخدوش، ناقص، پرت و دادههایی که با یکدیگر همپوشانی داشتند، حذف و استحکام ابزار به دست آمده با تحلیل نااطمینانی آزمون شد. مشکل وزنهای متفاوت معرفها و شاخصها با استفاده از تکنیک تحلیل مولفههای اصلی برطرف گردید. برای حل مشکل عدم تقارن، هر شاخص از ترکیب معرفهای مرتبط و هر بعد از ترکیب شاخصهای آن به دست آمد، ابعاد به صورت خطی با یکدیگر جمع و امتیاز شاخص ترکیبی نهایی توسعه اجتماعی به دست آمد. نتایج نشان میدهد مجموعهای از 11 شاخص در سه گروه؛ بهرهمندی از انواع امکانات و خدمات (سرمایه انسانی و بهرهمندی)، سطح دسترسی به انواع امکانات و خدمات (سرمایه زیرساختی و دسترسی) و کم و کیف وضعیت انسجام اجتماعی (سرمایه اجتماعی و انسجام) ابعاد مختلف توسعه اجتماعی در ایران را اندازهگیری میکنند. | ||
کلیدواژهها | ||
"؛ توسعه اجتماعی"؛ شاخص ترکیبی"؛ روش ناردو"؛ نرمال سازی"؛ ، "؛ وزن دهی" | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 20 |