پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 43 |
| تعداد شمارهها | 1,637 |
| تعداد مقالات | 13,311 |
| تعداد مشاهده مقاله | 29,864,909 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 11,942,633 |
صورتبندی گفتمانی گزارههای فاتالیستی در شعر حافظ (با تأکید بر گفتمان عرفانی) | ||
| پژوهشهای ادب عرفانی | ||
| مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 20 مرداد 1403 | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22108/jpll.2024.138280.1775 | ||
| نویسندگان | ||
| هاتف سیاه کوهیان* 1؛ فاطمه رحیمی2؛ حسین آریان3 | ||
| 1گروه ادیان و عرفان، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تاکستان، تاکستان، ایران | ||
| 2گروه فلسفه و کلام اسلامی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران. | ||
| 3گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد زنجان، دانشگاه آزاد اسلامی، زنجان، ایران. | ||
| چکیده | ||
| بیان مسئله: شعر حافظ به دلیل انباشتگی از ایهامها و استعارههایی که وجه صراحتگریزی و سیالیت آن را دوچندان کرده، بیشترین قابلیت را برای بررسی از منظر تحلیل گفتمان دارد؛ در این میان بررسی گزارههای فاتالیستی در شعر حافظ، فراتر از دلالت ظاهری آنها بر سرنوشت-باوری افراطی، ارتباط این گزارهها را با واقعیتهای اجتماعی، سیاسی، ایدئولوژیکی زمان روایت متن، و عواملی مانند «بافت تاریخی» و «روابط قدرت در جامعه» آشکار میسازد. پژوهش حاضر با در نظر گرفتن گفتمان فاتالیزم در شعر حافظ به مثابه برساختهای از ارتباط ساختار و بنمایههای شعر وی با عوامل برونمتنی، کوشیده است صورتبندی جدیدی از آن به دست دهد که با آزاداندیشی و دیدگاههای منتقدانه حافظ سازگار باشد. روش: این مقاله به روش توصیفی- تحلیلی نگاشته شده است. یافتهها و نتایج: بررسیها نشان داد که حافظ در پس صورت متن، و فراتر از عبارات ظاهری شعرش که از تسلیم در برابر تقدیر سخن میگوید، در صدد برساختن گفتمانی انتقادی از طریق بهرهبرداری از زبان فاتالیستی، برای ایجاد تغییر در ساختارهای کلان اجتماعی و مبارزه با نهادهای قدرت و ایدئولوژیهای وابسته به آنهاست. وی در روند یک بازی زبانی، ضمن بسط ایدئولوژی محبوب خود در روکشی از فاتالیزم، هدفی فراتر از اشاعه تقدیرگرایی را در شعر خود دنبال میکند و میکوشد با بازتولید و القای پیام و معنایی جدید از تقدیرگرایی در ذهن مخاطب، از دامنه هژمونی گفتمانهای زهدگرا و شریعتمدار در عصر خود بکاهد. | ||
| کلیدواژهها | ||
| گفتمان عرفانی؛ حافظ؛ فاتالیزم؛ گفتمان انتقادی؛ تحلیل گفتمان | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 39 |
||