| تعداد نشریات | 43 |
| تعداد شمارهها | 1,791 |
| تعداد مقالات | 14,618 |
| تعداد مشاهده مقاله | 38,823,571 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 15,120,428 |
دو برهان از آذرخور اشتاذ گشنسپ | ||
| نشریه ریاضی و جامعه | ||
| دوره 10، شماره 1، خرداد 1404، صفحه 67-77 اصل مقاله (1.79 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله ترویجی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22108/msci.2024.139764.1622 | ||
| نویسنده | ||
| رضا کهکشانی* | ||
| گروه ریاضی محض، دانشکده علوم ریاضی، دانشگاه کاشان، کاشان، ایران | ||
| چکیده | ||
| یکی از دانشمندان ایرانی قرن چهارم و پنجم هجری قمری، آذرخور اشتاز گشنسپ است. نام وی تنها در آثار دانشمند برجسته ایرانی، ابوریحان بیرونی، آمده است. آذرخور دانشمندی معاصر ابوریحان بیرونی بوده است و ایشان در کتاب معروف « الآثار الباقیه عن القرون الخالیه » خود، آنچه را که از آذرخور اشتاز گشنسپ پیرامون "پنجه دزدیده شده (خمسه مسترقه)" ، " نظر ایرانیان درباره پیدایش جهان و خلقت بشر " و " روز سراوشا " شنیده بود، بیان کرده است. ابوریحان در کتاب « الاستخراج الاوتار » تنها به چهار قضیه هندسی پرداخته و برای هر یک از آنها براهین مختلفی آورده است. اولین قضیه این کتاب « ویژگی خط شکسته محصور در یک دایره » نام دارد. در این مقاله، به دو برهان آذرخور بر این قضیه خواهیم پرداخت. این دو برهان تنها میراث ریاضی بر جای مانده از آذرخور است که به لطف ابوریحان بیرونی به ما رسیده است. | ||
| کلیدواژهها | ||
| آذرخور اشتاذ گشنسپ؛ ابوریحان بیرونی؛ استخراج الاوتار؛ دوره اسلامی؛ هندسه | ||
|
سایر فایل های مرتبط با مقاله
|
||
| مراجع | ||
|
[1] F. Justi, Iranisches Namenbuch, N. G. Elwert’Sche Verlagsbuchhandlung, Marburg, 1895. [2] ا. بیرونی، آثار الباقیه, ترجمه ا. داناسرشت، مؤسسه انتشارات امیرکبیر، تهران، 1389.
[3] ا. قربانی، تحریر استخراج الاوتار, انتشارات انجمن آثار ملی، تهران، 1355.
[4] ا. قربانی، تحقیقی در آثار ریاضی ابوریحان بیرونی (تحریری نوین از بیرونینامه), مرکز نشر دانشگاهی، تهران، 1374.
[5] ا. قربانی، زندگینامه ریاضیدانان دوره اسلامی, چاپ دوم (با تجدید نظر و تکمیل)، مرکز نشر دانشگاهی، تهران، 1375.
[6] ی. کرامتی، آذَرْخورِ اَشْتاذْ گُشْنَسْپ، دایره المعارف بزرگ اسلامی, نشر مرکز دایره المعارف بزرگ اسلامی، تهران، 1400. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 439 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 136 |
||