تعداد نشریات | 42 |
تعداد شمارهها | 1,537 |
تعداد مقالات | 12,623 |
تعداد مشاهده مقاله | 25,846,442 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 10,664,682 |
معرفی نسخة خطّی مثنوی ثاقب، منظومهای ناشناخته منسوب به ثاقب اصفهانی | ||
متن شناسی ادب فارسی | ||
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 10 آبان 1402 | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22108/rpll.2023.137556.2231 | ||
نویسندگان | ||
جلیل شاکری* 1؛ سعید حاتمی2؛ رضا بیات3؛ علیرضا کمالی نیا4 | ||
1استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی ، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه ولی عصر رفسنجان، رفسنجان، ایران | ||
2استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه ولی عصر (عج)، رفسنجان، رفسنجان، ایران | ||
3استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی، تهران. ایران. | ||
4دانشآموختة کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی،دانشگاه ولیعصر (عج) رفسنجان، رفسنجان، ایران | ||
چکیده | ||
در گنجینة نسخ خطّی فارسی، منظومههای حماسی و دینی بسیاری با موضوع سیره، مناقب و مغازی پیامبر(ص) و حضرت علی(ع) بر جای مانده است. مثنوی ثاقب (حملة حیدری)، منسوب به محمدحسین ثاقب اصفهانی (م 1258هـ ق.)، منظومهای حماسی و دینی در بحر متقارب مثمن محذوف است که نسخة منحصر بهفرد آن به شمارة 15752 در کتابخانة ملی ایران نگهداری میشود. نسخة خطّی این منظومة ناشناخته، به سال 1255هـ ق. به کتابت درآمده است؛ اما به دلیل از بین رفتن برگههای نخستین و دیباچة آن، نام سراینده، عنوان منظومه، تاریخ و سبب نظم آن، بهطور دقیق مشخص نیست. پژوهش حاضر، ضمن معرفی این نسخة خطّی، در پیِ پاسخگویی به این پرسش است که مثنوی ثاقب، از نظر ادبی، بلاغی و واژهشناسی چه اهمیتی دارد و چگونه میتوان انتساب آن را به سراینده اثبات کرد. تصحیح و بررسی این دستنویس، نشان میدهد که مثنوی ثاقب از منظومههای دینی مهم و باارزش است که افزون بر ارزش دینی و مذهبی، به جهت اشراف سرایندة آن بر متون کهن ادب فارسی، از نظر ادبی، زبانی و اشتمال بر نوادر لغات و واژگان کهن متون فارسی، در خور توجه است. همچنین با استناد به متن نسخه و تذکرههای آن دوره و نیز انطباق سبک منظومه با دیوان اشعارِ شاعر، فرضیة انتساب منظومه به ثاقب اصفهانی قوَّت مییابد. این پژوهش، براساس روش کتابخانهای و سندپژوهی، به معرفی نسخة خطّی مثنوی ثاقب و اثبات انتساب آن به سراینده میپردازد. | ||
کلیدواژهها | ||
نسخة خطّی؛ تصحیح متن؛ حماسة شیعی؛ مثنوی ثاقب؛ ثاقب اصفهانی | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 35 |