تعداد نشریات | 43 |
تعداد شمارهها | 1,639 |
تعداد مقالات | 13,330 |
تعداد مشاهده مقاله | 29,909,323 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 11,961,332 |
کنترل زیستی گیاهچهمیری خیار توسط سویههای استرپتومایسس تولیدکنندۀ سیدروفور و سلولاز در شرایط نامساعد (Extreme conditions) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
زیست شناسی میکروبی | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
مقاله 2، دوره 9، شماره 33، فروردین 1399، صفحه 1-13 اصل مقاله (712.63 K) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
نوع مقاله: پژوهشی- فارسی | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22108/bjm.2020.119404.1228 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
نویسندگان | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
سکینه عباسی1؛ اکرم صادقی* 2؛ ناصر صفایی3 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
1دانشجوی دکتری گروه بیماریشناسی گیاهی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
2استادیار بخش بیوتکنولوژی میکروبی، پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی ایران، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
3دانشیار گروه بیماریشناسی گیاهی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
چکیده | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
چکیده مقدمه: هدف پژوهش حاضر، انتخاب سویههای استرپتومایسس آنتاگونیست نسبتاً اکسترموفیل از مجموعۀ میکروبی پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی ایران برای بهبود رشد و محافظت خیار در برابر بیمارگر Phytophthora capsici عامل ایجادکنندۀ بیماری مرگ گیاهچه در شرایط گلخانه بود. مواد و روشها: ابتدا فعالیت آنتاگونیستی هشت سویۀ استرپتومایسس در برابر سه عامل بیمارگر مهم خیار شامل Pythium aphanidermatum، p . drechsleri و P. capsici در شرایط آزمایشگاه بررسی شد. سویهها از نظر ویژگیهای فیزیولوژیکی، صفتهای محرک رشد گیاهی و تولید سیدروفور و سلولاز در حضور مقادیر مختلف NaCl (صفر، 6، 10 و 12 درصد) و در دماهای 29، 37 و 42 درجۀ سانتیگراد بررسی شدند. سه سویه با توان مشابه برای تولید اکسین شامل IT25 (متحمل به شوری)، IT20 (نسبتاً گرمادوست) و SS14 با بیشترین درصد ممانعت از رشد P. capsici برای بررسیهای بیشتر شامل تولید SA و توانایی القای رشد گیاه و کنترل زیستی گیاهچهمیری خیار در شرایط گلخانهای انتخاب شدند. نتایج: سویهها قادر بودند سیدروفور را در دماهای بیش از 29 درجۀ سانتیگراد تولید کنند و تولید سیدروفور در سویههای SS14 و IT20 افزایش یافت؛ برعکس، افزایش درصد نمک موجب کاهش تولید سیدروفور بهواسطۀ استرپتومایسسها شد. افزایش فعالیت آنزیم سلولاز در دماهای زیاد به سویه وابسته بود و تنها در IT20 مشاهده شد؛ درحالیکه افزایش شوری تغییری در میزان فعالیت این آنزیم ایجاد نکرد. تیمار خاک با SS14 و IT20 موجب افزایش وزن تر و خشک اندامهای هوایی در تمام تیمارها شد. تیمار IT20 مرگ گیاهچه را به میزان 83 درصد نسبت به شاهد آلوده کاهش داد. بحث و نتیجهگیری: دو سویۀ SS14 وIT20 که دارای قابلیت خوبی در کنترل بیماری و افزایش رشد گیاه بودند، ویژگیهای مشترکی مانند رشد در حضور نمک 6 درصد، تولید سیدروفور و فعالیت سلولازی در شرایط دمایی و شوری مختلف داشتند. عملکرد بهتر سویۀ IT20 و عملکرد ضعیف سویۀ IT25 را میتوان بهترتیب با تحملکردن و تحملنکردن دمای زیاد (42 درجۀ سانتیگراد) و همچنین بهترتیب با افزایش فعالیت و نداشتن فعالیت سلولازی آنها در این دما مرتبط دانست. | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
کلیدواژهها | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
واژههای کلیدی: استرپتومایسس؛ نسبتا اکسترموفیل؛ بیمارگرهای گیاهی؛ محرک رشد گیاهی | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
اصل مقاله | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
مقدمه. بیمارگرهای گیاهی خـاکبـرد سالانه خسـارتهـای زیـادی را ایجـاد مـیکننـد و کنتـرل آنهـا بسـیار دشوار اسـت؛ از سویی، روشهـای زراعـی و تیمارهای شـیمیایی موجود نمیتوانند خسارت عوامل بیماریزا را بهطور کامل متوقف کنند (1). گیاهچهمیری و پوسیدگی طوقه و ریشه یکی از شایعترین بیماریهای صیفیجات است که سبب ایجاد خسارتهای بسیار بهویژه طی تولید خیار در گلخانهها میشود (2). گیاهچهمیری با عامل Phytophthora capsici Leonian یکی از مخربترین بیماریهای خیار در سراسر جهان است (3). اکتینومیستها و بهطور عمده جنس استرپتومایسس[1] گروه مهمی ازنظر زیستمحیطیاند که نقش مهمی در بسیاری از فرایندهای زیستی ازجمله تحریک رشد گیاه و کنترل زیستی ایفا میکنند (4)؛ این توانایی به سازوکارهایی ازجمله تولید فیتوهورمونها[2]، انواع آنتیبیوتیکها، سیدروفور[3]ها، آنزیمهایی که فعالیت ضدمیکروبی دارند و رقابت با عوامل بیماریزای گیاهی برای بستر و مواد مغذی مربوط میشود (5). این باکتریها ازفراوانترین ریزموجودات[4] زندۀ خاک هستند که نقش مهمی در فرایند تجزیۀ مواد آلی خاک بهویژه مولکولهای پیچیده مانند سلولز دارند؛ علاوهبراین، سویههای استرپتومایسس تولیدکنندۀ آنزیم سلولاز با هیدرولیزکردن سلولز (یکی از اجزای دیوارۀ سلولی) سبب مهار زیستی بیمارگرهای شبهقارچی (اوومیستها[5]) مانند P. drechsleri میشوند و از ایجاد بیماری در گیاه جلوگیری میکنند (6). این دسته از باکتریها انواعی از مولکولهای آلی معروف به سیدروفور را ترشح میکنند؛ این مواد شکل نامحلول آهن را کلاته و در ریزوسفر گیاهان روییده در خاکهای فقیر ازنظر آهن جمع میکنند. گیاهان دولپه معمولاً میتوانند آهنی را که این باکتریها کلات میکنند، استفاده کنند (7)؛ ازاینرو، گونههای استرپتومایسس میتوانند جایگزینهای طبیعی سموم و کودهای شیمیایی در تولید محصولات گلخانهای باشند (8 و 9). این دسته باکتریها در زیستگاههای طبیعی و در زیستگاههای غیرمعمول با درجهحرارتهای کم یا زیاد و در معرض تنش آب و شوری نیز مشاهده میشوند (10). برخی باکتریهای ریزوسفری افزایندۀ رشد گیاه[6] با تولید متابولیتها یا اسمولیت[7]ها نقش مهمی در افزایش تحمل گیاه به تنشهای محیطی ایفا میکنند (11). شوری و دمای خاک ازجمله عوامل غیرزندهایاند که در ظرفیت رقابتی عوامل زیستی منتخب دخالت میکنند؛ بنابراین، تحمل شوری و دمای زیاد باید یکی از معیارهای انتخاب باکتریها با هدف سازگاری در خاکهای شور یا محیطهای دارای دمای زیاد باشد (12). دستیابی به شرایط بهینه و مقرونبهصرفۀ کشت سویۀ برتر میکروبی نقش مهمی در تولید صنعتی آن دارد و متغیرهایی مانند نوع محیطکشت، افزودنیهای ضروری، دما و اسیدیته باید برای تکثیر جمعیت باکتری همراه با حفظ فیزیولوژی سلول در نظر گرفته شوند (13). مطالعۀ حاضر با اهداف زیر انجام شد: 1) غربال استرپتومایسسهای جداشده از ریزوسفر صیفیجات گلخانهای برای سویههای آنتاگونیست سه عامل بیمارگر خاکبرد خیار (Pythium aphanidermatum،P. drechsleri و P. capsici)؛ 2) تعیین ویژگیهای فیزیولوژیکی و فعالیتهای زیستی سویههای منتخب در دماهای زیاد و غلظتهای مختلف شوری در شرایط آزمایشگاه؛ 3) بررسی تأثیر دمای محیط بر فعالیت آنتاگونیستی سوسپانسیون سلولی و عصارۀ کشت سویۀ برتر در شرایط آزمایشگاه؛ 4) بررسی توانایی تحریک رشد گیاه و کنترل زیستی بیماری گیاهچهمیری خیار ناشی از P. capsici در سطح گلخانه.
مواد و روشها سویههای میکروبی: هشت سویه با کدهای IC13، IC15، IC6، IS8، IT20، IT25، IT8 و SS14 از 106 سویۀ موجود در مجموعۀ میکروبی پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی ایران (ABRIICC) که ویژگیهای محرک رشدی (PGP) مانند تولید اکسین، انحلال فسفات معدنی و توانایی رشد روی محیط بدون نیتروژن را داشتند، انتخاب شدند (14). ازآنجاکه به مقایسۀ این سویهها ازنظر تولید اکسین در بخش بحث مقالۀ حاضر اشاره شده است، نتایج مربوط به تولید اکسین از منبع شمارۀ 14 استخراج و در مطالعۀ حاضر با ذکر منبع در قالب شکل 1 و در بخش مواد و روشها آورده شدند. تمام سویههای یادشده (بهجز سویۀ IT25) توانایی تولید سیدروفور را داشتند و ازنظر فعالیت سلولازی مثبت بودند. عوامل بیمارگر P. drechsleri و P. capsici از ABRIICC وP. aphanidermatumاز مؤسسۀ چغندرقند کرج (دکتر مژدۀ کاکوئینژاد) تهیه و آزمونهای بیماریزایی با مایهزنی پرگنۀ قارچ در کنار گیاهچههای خیار انجام شدند (15).
شکل1- میزان تولید اکسین (IAA) سویهها (برگرفته از منبع 14)؛ حرفهای مشابه تفاوتهای غیرمعنادار مطابق دامنۀ دانکن را نشان میدهند (P<0.05).
اثر آنتاگونیستی سویههای استرپتومایسس:مقدار 20 میکرولیتر از سوسپانسیون سلولی سویهها (108 واحد تشکیلدهندۀ کلنی در میلیلیتر سرم فیزیولوژی استریل) بهطور خطی در دو سمت مقابل پلیت حاوی محیط PDA[8] (در 1 سانتیمتری از لبه) تلقیح شد. پلیتها بهمدت 48 ساعت در دمای 29 درجۀ سانتیگراد در انکوباتور نگهداری شدند؛ سپس قرصی از کشت پنجروزۀ عامل بیمارگر (قطر 5 میلیمتر) در مرکز پلیت PDA قرار داده شد و پلیتها بهمدت 4 روز در انکوباتور نگهداری شدند (16). درصد مهار رشد میسلیومی عامل بیمارگر از رابطۀ (a-b)/a×100 محاسبه شد؛ در این رابطه، a رشد شعاعی قارچ در پلیت شاهد[9] (پلیت حاوی قرص قارچ بدون باکتری) و b رشد قارچ کشتشده با باکتری به سانتیمتر است. ویژگیهای فیزیولوژیکی و فعالیت زیستی سویهها در شرایط مختلف کشت:بهمنظور مطالعۀ توانایی رشد سویههای استرپتومایسس در دماهای زیاد، سویههای کشتشده (بهطور خطی) روی محیط[10] ISP2 (10 گرمدرلیتر عصارۀ مالت، 4 گرمدرلیتر عصارۀ مخمر، 4 گرمدرلیتر گلوکز و 18 گرمدرلیتر آگار با اسیدیتۀ 2/7) بهمدت 5 روز در دماهای 29، 37 و 42 درجۀ سانتیگراد نگهداری شدند. بهمنظور بررسی تحمل به شوری، باکتریها روی محیط ISP2 حاوی غلظتهای مختلف نمک NaCl (صفر، 6، 10 و 12 درصد) بهطور لکهای کشت و ارزیابی شدند (17). فعالیت زیستی سویهها شامل تغیرات در تولید سیدروفور روی محیط CAS-agar (18) و فعالیت آنزیم سلولاز روی محیط حاوی CMC (19) در این تیمارها تا 10 روز پساز کشت بررسی شد. بهمنظور بررسی آزمون حساسیت به قارچکش ریدومیل (Ridomil GOLD® MZ 68)، سویههای استرپتومایسس روی محیط ISP2 ترکیبشده با قارچکش به میزان 2 گرمدرلیتر کشت و بهمدت 5 روز در دمای 29 درجۀ سانتیگراد در انکوباتور نگهداری شدند. بهمنظور نمایش رشد زیاد، رشد متوسط و رشدنکردن باکتری بهترتیب از نشانههای ++، + و – استفاده شد. تولید سالیسیلیکاسید[11](SA):مقدار 1 میلیلیتر سوسپانسیون باکتری کشتشده در محیط ISP2 مایع به ارلن 250 میلیلیتری حاوی 50 میلیلیتر محیطکشت سوکسینات اضافه شد. ارلن روی دستگاه شیکرانکوباتور با سرعت 150 دوردردقیقه در دمای 29 درجۀ سانتیگراد قرار داده شد (20). پساز 48 ساعت، سوسپانسیون کشت بهمدت 5 دقیقه با سرعت 8000 دوردردقیقه سانتریفیوژ و 4 میلیلیتر از مایع رویی با کلریدریکاسید، اسیدی (اسیدیتۀ 2) شد و SA با کلروفرم استخراج شد. جذب ترکیب آهن SA- در فاز مایع در طول موج 527 نانومتر با اسپکتروفتومتر (Tecan M100 infinit, Switzerland) خوانده شد. منحنی استاندارد با SA حلشده در محیط سوکسینات با غلظتهای صفر، 100، 200، 300، 400 و 500 پیپیام تهیه شد. مقدار SA بهشکل میلیگرمدرمیلیلیتر بیان شد (21). شرایط رشد گیاه،تیمار باکتریها در خاک و مایهزنی گیاهچههای خیار با P. capsici:بذرهای ضدعفونیشده (Cucumis sativus L. cv Negin) درون پلیت شیشهای قرار گرفتند و در اتاقک رشد با دمای 27 درجۀ سانتیگراد و 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی نگهداری شدند. رسوب باکتری در محیطکشت مایع ISP2 با استفاده از سانتریفیوژ (بهمدت 15 دقیقه در 8000 دوردردقیقه) تهیه شد و دوباره در محلول سرم فیزیولوژیک استریل سوسپانسیون شد؛ این سوسپانسیون به ماسۀ استریل اضافه و در غلظت نهایی 106 واحد تشکیلدهنده کلنی در گرم تنظیم شد. مقدار 3 گرم ماسۀ حاوی باکتری به هر سلول سینی کشت 84 سلولی (عمق 5×30×50 سانتیمتر) حاوی خاک مزرعه و پیتماس (1: 2) اضافه شد و ماسۀ استریل برای شاهد استفاده شد. پنج روز پساز تیمار خاک با باکتری، یک گیاهچه در هر سلول سینی کشت شد. دمای هوا در طول آزمایش از 30 تا 32 درجۀ سانتیگراد متغیر بود. پیش از تلقیح عامل بیمارگر، خاک تا سطح اشباع آبیاری شد و آبیاری در دورۀ آزمایش بهطور روزانه انجام شد. پنج روز پساز تیمار خاک با باکتری، پرگنههای 2×2 سانتیمترمربعی از کشت پنجروزۀ عامل بیمارگر در کنار طوقۀ گیاهچه تلقیح شدند. تیمارها شامل شاهد منفی، شاهد مثبت (تلقیحشده باP. capsici ) و سه سویۀ استرپتومایسس (IT20، IT25 و SS14) تلقیحشده یا تلقیحنشده با P. capsiciبودند. دو هفته پساز مایهزنی، شیوع بیماری پوسیدگی طوقه (درصد گیاهچههای بیمار و دارای علامت پوسیدگی) محاسبه و بررسی شد؛ سپس گیاهچهها برداشت و شاخصهای رشد شامل وزن تر و خشک ریشه و بخشهای هوایی اندازهگیری و ثبت شدند. .اثر ترکیبات فرار[12] سویۀ منتخب باکتری بر رشد P. capsici: بهمنظور بررسی مواد مؤثرۀ فرار، مقدار 100 میکرولیتر از سوسپانسیون باکتری رشدیافته در دمای 29 درجۀ سانتیگراد بر سطح پلیت حـاوی محـیط ISP2 پخش شد. سـر این پلیت بـا کـف پلیت حاوی کشت پنجروزۀ P. capsiciرویمحیط PDA جایگزین و اطراف آن با نــوار پــارافیلم بســته شد و در انکوبــاتور با دمــای 29 درجۀ سانتیگراد قـرار گرفـت. در نمونۀ شـاهد، باکتری روی پلیت حـاوی محـیط ISP2 کشت نشـد. پنج روز پـساز کشـت، میـزان رشـد شـعاعی بیمـارگر انـدازهگیـری و درصد مهار رشد میسلیومی عامل بیمارگر از رابطۀ (a-b)/a×100 محاسبه شد (22). .اثر عصارههای خارجسلولی[13] سویۀ منتخب بر رشد P. capsici:سه قـرص به قطر 5 میلیمتـر ازکشـت پنجروزۀ باکتری جدا و در ارلن 500 میلیلیتری حاوی 100 میلیلیتـر محـیط ISP2 انداخته شد. ارلن حـاوی محیط مایهزنیشده بـا باکتری بـهمـدت 48 ساعت در شیکرانکوباتور با سرعت 125 دوردردقیقه و دمای 29 یا 42 درجۀ سانتیگراد نگهداری شد. بهمنظور تهیۀ عصارههای خارجسلولی باکتری، محتویات ارلن از کاغذ صـافی و سپس از فیلتر (22/0 میکرومتـر) عبـور داده شدند. تیمارها شامل سوسپانسیون باکتری رشدیافته در دمای 29 یا 42 درجۀ سانتیگراد، عصارۀ فیلترشدۀ باکتری رشدیافته در دمای 29 یا 42 درجۀ سانتیگراد و عصارۀ فیلترشدۀ جوشیده (بهمدت 8 دقیقه در دمای 90 درجۀ سانتیگراد) بودند. مقدار 100 میکرولیتر از هر تیمار در چاهک ایجادشده بر سطح محیط PDA ریخته شد. محیط ISP2 مایع استریل (کشتنشده) برای شاهد استفاده شد. پنج ساعت پساز اضافهکردن محلول در چاهک، قرصـی بـه قطر 5 میلیمتر از کشت پنجروزۀ P. capsiciدر وسـط پلیت قرار داده شد. پلیتها در دمای 29 درجۀ سانتیگراد در انکوباتور نگهداری شدند و رشد شعاعی بیمارگر پساز پنج روز بررسی شـد (22). تجزیهوتحلیل آماری نتایج:تجزیهوتحلیل آماری با آنالیز واریانس (ANOVA) به کمک Microsoft Excel(نسخۀ 22) وSPSS انجام شد. تمام بررسیهای درون شیشهای (in vitro) در سه تکرار انجام شدند. آزمایش گلخانهای در قالب طرح کاملاً تصادفی با 10 تکرار انجام شد. آزمایشهای گلخانهای دو بار تکرار شدند. اختلاف معنادار بین تیمارها با آزمون دانکن در سطح P<0.05بررسی شد.
نتایج غربال سویههای آنتاگونیست استرپتومایسس:تمام سویههای بررسیشده اثر بازداری از رشد روی قارچهای مطالعهشده نشان دادند. سویههای IC6، IS8 و IC13 بیش از50 درصد از رشد میسلیومی P. drechsleri جلوگیری کردند. سویههای IC6 و IT25 در حدود 50 درصد از رشد P. capsiciممانعت کردند. سویههای IT20 و SS14 بیش از 60 درصد از رشد P. capsiciجلوگیری کردند؛ این دو سویه در مقایسه با سایر سویهها بیشترین میزان مهار زیستی علیه P. capsici رانشان دادند. دو سویۀ IT20 و SS14 ازنظر میزان ممانعت از رشد P. drechsleri در یک گروه آماری قرار گرفتند و دو سویه در برابر دو گونۀ مختلف از جنس Phytophthora رفتار تقریباً مشابهی از خود نشان دادند. سویۀ IT20 بیش از 60 درصد از رشد P. aphanidermatumممانعت کرد؛ این دو باکتری باتوجهبه درصد متفاوت مهار زیستی Pythium aphanidermatum از هم تفکیک شدند (جدول 1).
جدول 1- درصد جلوگیری از رشد سویههایمطالعهشده روی Phytophthora drechsleri، P. capsici و Pythium aphanidermatum پنج روز پساز نگهداری در انکوباتور با دمای 29 درجۀ سانتیگراد
عددها میانگین سه تکرار±خطای استاندارد هستند *حرفهای مشابه تفاوتهای غیرمعنادار مطابق دامنۀ دانکن را نشان میدهند (P<0.05)
.ویژگیهای فیزیولوژیکی و فعالیت زیستی سویهها در شرایط مختلف کشت: تمام سویهها قادر به رشد روی محیط حاوی 6 درصد نمک بودند و در غلظت بیشتر نمک، تنها سویۀ IC6 رشد کرد. تنوع سویهها ازنظر رشد در دمای 42 درجۀ سانتیگراد بیشتر بود و سویۀ IT20 بیشترین رشد را در این دما داشت؛ درحالیکه دو سویۀ IT25 و SS14 قادر به رشد در این دما نبودند. از هشت سویۀ مطالعهشده، پنج سویه در محیط حاوی قارچکش شیمیایی رشد کردند، اما سه سویۀ IC13، IT8 و SS14 در این شرایط رشد نکردند (جدول 2). در برخی سویهها، افزایش دما سبب افزایش تولید هالۀ نارنجی سیدروفور روی محیط CAS-agar و در دیگر سویهها سبب کاهش آن شد. سویههای IT20 و SS14 در دمای 42 درجۀ سانتیگراد هالۀ سیدروفور بزرگتری را نسبت به دماهای کمتر و در مقایسه با باکتریهای دیگر تولید کردند (جدول 3)؛ این دو سویه بزرگترین هالۀ سیدروفوری را در شوریهای 6 و 10 درصد تشکیل دادند. رشد دو سویۀ IC6 و IT25 با افزایش درصد شوری افزایش یافت و اگرچه سویۀ IC6 توانایی رشد در شوری 13 درصد را داشت، بزرگترین هالۀ سیدروفوری تشکیلشده در شوری 13 درصد به IT25 مربوط بود. سویۀ IT8 در دو سطح شوری بیش از 6 درصد هالۀ سیدروفوری تشکیل نداد. در برخی سویهها، فعالیت آنزیم سلولاز همانند فعالیت سیدروفوری با افزایش دما افزایش یافت. میزان فعالیت آنزیم سلولاز در سویههای IC6 و IT20 در دمای 37 درجۀ سانتیگراد در مقایسه با 29 درجۀ سانتیگراد افزایش یافت. فعالیت سلولازی IT20 در دمای 42 درجۀ سانتیگراد ثابت ماند، اما فعالیت سلولازی IC6 کاهش یافت. سویۀ IT25 فعالیت سلولازی نداشت و افزایش دما هیچگونه فعالیت آنزیمی را در آن القا نکرد؛ همچنین افزایش شوری هیچ تأثیری بر فعالیت سلولازی سویهها نداشت (جدول 3).
جدول2- تعیین ویژگیهای فیزیولوژیکی و ژنتیکی سویهها
رشد زیاد، رشد متوسط و رشدنکردن باکتری بهترتیب با نشانههای ++، + و – نشان داده شده است.
جدول 3- تولید سیدروفور و فعالیت سلولازی سویههای آنتاگونیست در دماها و غلظتهای مختلف نمک
رشد زیاد، رشد متوسط و رشدنکردن باکتری بهترتیب با نشانههای ++، + و – نشان داده شده است.
تولید SA:دو سویۀ IT20 و SS14 تفاوت معناداری ازنظر میزان تولید SA نشان ندادند. تفاوت معناداری بین IT20 و IT25 ازنظر میزان تولید SA مشاهده شد. بیشترین مقدار SA مربوط به سویۀ IT20 بود (شکل 2). کنترل زیستی بیماری گیاهچهمیری در شرایط گلخانه:پانزده روز پساز مایهزنی عامل بیمارگر، کارایی محرک رشدی و کنترل زیستی سویههای منتخب روی بیماری گیاهچهمیری در خیار با عاملP. capsiciدر شرایط گلخانه بررسی شد و تفاوت معناداری ازنظر وزن تر و خشک ریشه بین تیمارها و شاهد مشاهده نشد (دادهها نشان داده نشدهاند) (شکل 3).
شکل 2- میزان تولید سالیسیلیکاسید در سویههای منتخب آنتاگونیست؛ حرفهای مشابه تفاوتهای غیرمعنادار مطابق دامنۀ دانکن را نشان میدهند (P<0.05)
شکل 3- گیاهچههای خیار مایهزنیشده با P. capsici (PC) و بدون مایهزنی پساز پانزده روز از تیمار باکتریها
در تیمار IT20 مایهزنیشده با عامل بیمارگر، وزن تر و خشک بخشهای هوایی بهترتیب 180 و 73 درصد نسبت به تیمار قارچ بیمارگر (شاهد آلوده[xiv]) و بهطور معنادار افزایش یافت (شکل 4، A و B). کمترین میزان وزن خشک بخشهای هوایی به شاهد آلوده و تیمار IT25 مربوط بود. وزن خشک گیاهچههای تیمارشده با سویۀ SS14 مایهزنیشده با عامل بیمارگر نیز افزایش یافت و تفاوت معناداری بین تیمارهای IT20 و SS14 وجود نداشت (شکل 4،B). تفاوت معناداری ازنظر شیوع بیماری بین تیمارها مشاهده شد (P<0.05) و بیشترین درصد شیوع بیماری (66 درصد) به شاهد آلوده مربوط بود و کمترین میزان شیوع بیماری (17 درصد در مقایسه با شاهد آلوده) در تیمار IT20 مشاهده شد (شکل 4، C). القای رشد گیاه:پانزده روز پساز تیمار خاک با باکتریها، کارایی سویههای منتخب در شرایط گلخانه بررسی شد و تفاوت معناداری ازنظر وزن تر و خشک ریشه بین تیمارها و شاهد مشاهده نشد (دادهها نشان داده نشدهاند). SS14 و IT20 بهطور معناداری وزن خشک بخشهای هوایی را 30 درصد نسبت به شاهد افزایش دادند (شکل 5، B). تیمار IT20 با 5/3 برابر افزایش وزن تر و 30 درصد افزایش وزن خشک بخشهای هوایی در مقایسه با شاهد، بهترین تیمار انتخاب شد (شکل 5).
شکل 4- مقایسۀ اثر کنترل زیستی بیماری گیاهچهمیری سویههای باکتریایی بر اساس شاخصهای وزن تر بخشهای هوایی (A)، وزن خشک بخشهای هوایی (B) و شیوع بیماری (C) پانزده روز پساز مایهزنی عامل بیمارگر در شرایط گلخانه؛ شاهد مثبت: P.capsici،شاهد منفی: Control. حرفهای مشابه تفاوتهای غیرمعنادار مطابق دامنۀ دانکن را نشان میدهند (P<0.05).
شکل 5- مقایسۀ اثر محرک رشد سویهها روی وزن تر و خشک بخشهای هوایی پانزده روز پساز تیمار باکتریها در شرایط گلخانه؛ شاهد منفی: Control. حرفهای مشابه تفاوتهای غیرمعنادار مطابق دامنۀ دانکن را نشان میدهند (P<0.05)
بررسی اثر ترکیبات فرار و غیرفرار سویۀ منتخب (IT20) روی P. capsici:ترکیبات فرار سویۀ IT20 ممانعت از رشد معناداری روی P. capsici نشان ندادند (دادهها نشان داده نشدهاند). عصارۀ غیرفرارIT20 در شرایط مختلف بین صفر تا 55 درصد مانع از رشد P. capsici شد (شکل 6). ممانعت از رشد سوسپانسیون سلولی باکتری رشدیافته در دمای 42 درجۀ سانتیگراد، 10 درصد بیش از سوسپانسیون سلولی رشدیافته در انکوباتور با دمای 29 درجۀ سانتیگراد بود. ممانعت از رشد P. capsici در اثر عصارۀ IT20 رشدیافته در دمای 42 درجۀ سانتیگراد، 15 درصد بیشتر از عصارۀ IT20 رشدیافته در دمای 29 درجۀ سانتیگراد بود. عصارۀ جوشاندۀ باکتری هیچگونه اثر ممانعت از رشد روی P. capsici نداشت (شکل 6، F).
شکل 6- تأثیر سویۀ IT20 رشدکرده در دمای 29 درجۀ سانتیگراد (A) و 42 درجۀ سانتیگراد (B)، سوسپانسیون کشت فیلترشدۀ باکتری رشدیافته در 42 درجۀ سانتیگراد (C) و 29 درجۀ سانتیگراد (D)، محیط مایع بدون کشت باکتری (E) و عصارۀ باکتری جوشانده (F) در مهار رشد P.capsici هفت روز پساز نگهداری در انکوباتور 29 درجۀ سانتیگراد
بحث و نتیجهگیری دماهای زیاد و شوری از مهمترین عوامل غیرزیستی تأثیرگذار بر رقابت و زندهمانی میکروبها در ریزوسفر به شمار میآیند. یکی از نتایج جالب پژوهش حاضر، مشاهدۀ فعالیت آنزیمی و تولید سیدروفور در دمای 42 درجۀ سانتیگراد بهواسطۀ سویههایی بود که توانایی رشد روی محیطکشت بهینه (ISP2) را در این دما نداشتند؛ این مسئله کاملاً به سویه و نوع فعالیت (تولید سیدروفور یا فعالیت سلولازی) وابسته است. نتایج پژوهش حاضر نشان دادند دماهای بیش از 29 درجۀ سانتیگراد عامل تحریککنندهای برای افزایش تولید سیدروفور هستند و برعکس، افزایش درصد شوری موجب کاهش تولید سیدروفور گونههای استرپتومایسس میشود؛ از سوی دیگر، افزایش دما تا محدودۀ معینی موجب افزایش فعالیت آنزیم سلولاز شد، ولی درصد شوری تغییری در میزان فعالیت این آنزیم ایجاد نکرد (جدول 3). سویۀ IT20 (باکتری نسبتاً گرمادوست) بیشترین درصد ممانعت از رشد را روی P. capsiciوP. aphanidermatum در مقایسه با سایر سویهها نشان داد. سویۀ IC6 (سویۀ متحمل به شوری) بیشترین درصد ممانعت از رشد را روی P. drechsleri در مقایسه با سایر سویهها نشان داد. بر اساس نتایج یادشده، گونهای از استرپتومایسس مانند S. rochei میتواند دو جنس متفاوت از اوومیست (Phytophthora و Pythium) را کنترل کند و از سوی دیگر، توان گونههای مختلف استرپتومایسس برای مهار زیستی گونهها یا جنسهای اوومیستی متفاوت است..تمام سویهها (بهجز IC13، SS14 و IT8) غلظت 2000 پیپیام قارچکش ریدومیل را تحمل کردند (جدول 2) و غلظتهای کمتر از 2000 پیپیام قارچکش ریدومیل تأثیری بر رشد سویههای مطالعهشده نداشتند؛ این قارچکش بهطور معمول علیه بیمارگرهای اوومیستی استفاده میشود. توانایی استرپتومایسسها در تحمل و تخریب انواع سموم شیمیایی گزارش شده است (23)؛ بنابراین، بهمنظور کاهش استفاده از این سم شیمیایی میتوان سویههای متحمل را در شرایطی که از سموم بیش از حد استفاده شده است و قارچها مقاوم شدهاند یا حتی پساز سمپاشی استفاده کرد.ایندول-3- استیکاسید (IAA)، هورمون گیاهی رایجی است که به کلاس اکسینها تعلق دارد. این هورمون نقش مهمی در رشد و نمو گیاهان دارد و سبب افزایش رشد و تقسیم سلولی میشود. افزایش تولید IAA در گیاهان تحریکشده با Streptomyces sp. گزارش شده است (24 و 25). در آزمایشهای گلخانهای، عملکرد گونههای مختلف اسپریتومایسس که توانایی تولید اکسین را دارند، ممکن است متفاوت باشد (26). در مطالعۀ حاضر، سه سویه با توان مشابه برای تولید اکسین شامل IT25 (متحمل به شوری)، IT20 (نسبتاً گرمادوست) و SS14 با بیشترین درصد ممانعت از رشد P. capsici برای بررسیهای بیشتر شامل تولید SA و آزمایشهای گلخانهای انتخاب شدند.باکتریها بهطور معمول SA را بهشکل متابولیتهای حاوی SA شامل سیدروفور مبتنی بر سالیسیلیکاسید (salicylic acid-based siderophore) تولید میکنند. تولید SA در برخی گونههای سودوموناس که توانایی کنترل زیستی برخی اوومیستهای بیمارگر خیار را دارند، گزارش شده است (27). افزایش غلظت SA بهطور معناداری مانع از رشد هیفها و جوانهزنی کنیدی برخی قارچهادر محیط مایع و جامد میشود و میتواند روش بالقوهای در مدیریت بیماریها باشد (28). استفاده از SA بهشکل اسپری روی برگ به محافظت در برابر طیف وسیعی از بیمارگرهای گیاهی از طریق ایجاد مقاومت سیستمیک منجر میشود (29). علت عملکرد متفاوت سه سویۀ IT20، SS14 و IT25 در شرایط گلخانه به تولید SA در شرایط مختلف مربوط است. تولید SA در باکتری با دما مرتبط است و برخی باکتریها میتوانند SA را در دماهای زیاد تولید میکنند؛ در این شرایط، بیوسنتز SA و سیدروفور مبتنی بر سالیسیلیکاسید افزایش مییابد و موجب واکنش در گیاه میشود، ولی چنین عملکردی در دمای کم مشاهده نمیشود (29). توانایی باکتریهای محرک رشد گیاه در تولید SA که در بسیاری حالات با تولید سیدروفورها در شرایط آهن محدود مرتبط است، گزارش شده است؛ برخی از این ریزوباکتریها توانایی القای مقاومت سیستمیک گیاه در برابر بیماریها را نیز دارند. میر[xv] و هافته[xvi] عوامل مهم و تعیینکنندۀ القای مقاومت لوبیا در برابر Botrytis cinerea (عامل بیماری پوسیدگی خاکستری) بهوسیلۀ ریزوباکتریهای Pseudomonas aeruginosa 7NSK2 را بررسی کردند. مطالعۀ جهشیافتههای P. aeruginosa 7NSK2 که سه سیدروفور پایووردین، پیوچلین و سیدروفور مبتنی بر SA را در شرایط کمبود آهن تولید میکنند، نشان داد مقاومت ناشی از 7NSK2 با سیدروفور مبتنی بر SA مرتبط است (30). در مطالعۀ حاضر برای نخستینبار، کنترل زیستی بیماری گیاهچهمیری خیار ناشی از P. capsici از طریق سویهای از S. rochei به نام IT20 که قادر به تولید مقادیر زیاد SA (1/19میکروگرمدرمیلیلیتر) است، گزارش شد. توانایی تولید سیدروفور این سویه نهتنها در غلظتهای زیاد نمک و دماهای بیش از 29 درجۀ سانتیگراد مشاهده شد، در این شرایط افزایش نیز یافت. ازآنجاکه تغییرات دمایی و شوری خاک در شرایط گلخانههای خیار بهوفور اتفاق میافتند، انتخاب عوامل کنترل زیستی و محرک رشد گیاهی که در دامنۀ وسیعتری از تغییرات محیطی فعال باشند، ضروری است (6). سویۀ IC13 در شرایط آزمایشگاه از رشد هر سه عامل بیمارگر خیار ممانعت کرد؛ علاوهبراین، بیشترین میزان تولید اکسین را در مقایسه با سایر سویهها داشت، اما در دمای 42 درجۀ سانتیگراد و نمک 13 درصد، فعالیت سیدروفوری و سلولازی این سویه کاهش یافت؛ این سویه در آزمایش گلخانه استفاده نشد. اگرچه سویۀ IT25 روی محیط دارای نمک 6 درصد افزایش رشد نشان داد و هالۀ سیدروفوری آن نیز با افزایش درصد شوری افزایش یافت، نسبت به افزایش دما حساس بود و در دمای 42 درجۀ سانتیگراد رشد نکرد. سویۀ IT25 در شرایط گلخانه ویژگیهای محرک رشدی نداشت؛ این سویه فعالیت آنزیم سلولازی ندارد و در شرایط درون شیشهای تنها حدود 50 درصد از رشد P. capsici ممانعت کرد و عملکرد خوبی درارزیابیهای گلخانهای ازنظر ویژگیهای کنترل زیستی روی بیماری نداشت. دو سویۀ SS14 و IT20 که قابلیت خوبی در کنترل بیماری و افزایش رشد گیاه داشتند، ویژگیهای مشترکی مانند رشد در حضور نمک 6 درصد، تولید سیدروفور و فعالیت سلولازی در شرایط گرمایی و شوری مختلف نشان دادند. عملکرد بهتر سویۀ IT20 (نسبت به سویۀ (SS14 و عملکرد ضعیف سویۀ IT25 را میتوان بهترتیب با تحملکردن و تحملنکردن دمای زیاد (42 درجۀ سانتیگراد) و همچنین بهترتیب با افزایش فعالیت و نداشتن فعالیت سلولازی آنها در این دما مرتبط دانست؛ این نتایج به پژوهشگران برای انتخاب سریعتر سویههای کنترل زیستی محرک رشد کمک میکنند و هزینههای جداسازی و غربالگری را کاهش میدهند.
سپاسگزاری از پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی ایران برای فراهمکردن امکانات پژوهش حاضر مصوب با شمارۀ 12-05-05-034-09454-950941 سپاسگزاری میشود. | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
مراجع | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
References (1) Abassi S., Safaie N., Shamsbakhsh M., Shahbazi S. Evaluation of antagonistic properties of Trichoderma harzianum mutants against some plant pathogenic fungi in vitro. Plant protection (scientific journal of agriculture)2015; 37(4): 91-102.
(2) El‐Tarabily KA., Nassar AH., Hardy GESJ., Sivasithamparam K. Plant growth promotion and biological control of Pythium aphanidermatum, a pathogen of cucumber, by endophytic actinomycetes. Journal of Applied Microbiology 2009; 106(1): 13-26. (3) Babadoost M. Phytophthora blight: a serious threat to cucurbit industries. Available at: <http://www.apsnet.org/online/feature/cucurbit/links.asp 2004> (4) Palaniyandi SA., Yang SH., Zhang L., Suh JW. Effects of actinobacteria on plant disease suppression and growth promotion. Applied Microbiol Biotechnology 2013; 97(22): 9621-9636. (5) Gouda S., Kerry GR., Gitishree D., Paramithiotis S., Shin HS., Patra JK. Revitalization of plant growth promoting rhizobacteria for sustainable development in agriculture. Microbiological Research 2018: 206: 131-140. (6) Sadeghi A., Koobaz P., Azimi H., Karimi E., Akbari AR. Plant growth promotion and suppression of Phytophthora drechsleri damping-off in cucumber by cellulase-producing Streptomyces. BioControl 2017; 62(6): 805-819. (7) Sadeghi A., Karimi E., Dahaji PA., Javid MG., Dalvand Y., Askari H. Plant growth promoting activity of an auxin and siderophore producing isolate of Streptomyces under saline soil conditions. World Journal of Microbiology and Biotechnology 2012; 28(4): 1503-1509. (8) Radhakrishnan M., Balaji S., Balagurunathan R. Thermotolerant actinomycetes from Himalayan Mountain- antagonistic potential, characterization and identification of selected strains. Malaysian Applied Biology 2007; 36(1): 59-65. (9) Rodriguez R., Redman R. More than 400 million years of evolution and some plants still can't make it on their own: plant stress tolerance via fungal symbiosis. Journal of Experimental Botany 2008; 59(5): 1109-1114. (10) Zenova GM., Manucharova NA., Zvyagintsev DG. Extremophilic and extremotolerant actinomycetes in different soil types. Eurasian Soil Science 2011; 44(4): 417-436. (11) Kamaly A., Ahmadzadeh M., Sadeghi A., Karimi E. Effect of exogenous ectoines on some antifungal activity of Pseudomonas fluorescens UTPF5 under salt conditions. Biological Journal of microorganism 2015; 5 (17): 35-48. (12) Davis BD., Diorky SL. Tratado de microbiología. 2nd ed. São Paulo: Manole; 1996. (13) Karimi A., Sadeghi A. Study on optimum growth condition and designing formulation for increasing shelf life of Streptomyces rimosus strain C-2012 as biocontrol agent. Biological Journal of Microorganism 2014; 4(15): 109-122. (14) Abbasi A., Safaie N., Sadeghi A., Shams-bakhsh M. Streptomyces strains induce resistance to Fusarium oxysporum f. sp. lycopersici race 3 in tomato through different molecular mechanisms. Frontiers in Microbiology 2019, 01505. (15) Thampi A., Bhai RS. Rhizosphere actinobacteria for combating Phytophthora capsici and Sclerotium rolfsii, the major soil borne pathogens of black pepper (Piper nigrum L.). Biological Control 2017; 109: 1-13. (16) Kunova A., Bonaldi M., Saracchi M., Pizzatti C., Chen X., Cortesi P. Selection of Streptomyces against soil borne fungal pathogens by a standardized dual culture assay and evaluation of their effects on seed germination and plant growth. BMC Microbiology 2016; 16: 272. (17) Starr MP., Stolp H., Trüper HG., Balons A., Schlegel HG. The Prokaryotes: A handbook on habitats, isolation and identification of bacteria. 2nd ed. Berlin: Springer Verlag; 1992. (18) Alexander DB., Zuberer DA. Use of chrome azurol S reagents to evaluate siderophore production by rhizosphere bacteria. Biology and Fertility of Soil 1991; 12(1): 39-45. (19) Majidi S., Roayaei M., Ghezelbash G. Carboxymethyl-cellulase and filter-paperase activity of new strains isolated from Persian Gulf. Microbiology Journal 2011; 1(1): 8-16. (20) Meyer JM., Abdallah MA. The fluorescent pigment of Pseudomonas fluorescens: biosynthesis, purification and physicochemical properties. Journal of General Microbiology 1978; 107(2): 319-328. (21) Meyer JM., Azelvandre P., Georges C. Iron metabolism in Pseudomonas: Salicylic acid, a siderophores of Pseudomonas fluorescens CHAO. Biofactors 1992; 4(1): 23-27. (22) Naureen Z., Price AH., Hafeez FY., Roberts MR. Identification of rice blast disease-suppressing bacterial strains from the rhizosphere of rice grown in Pakistan. Crop Protection 2009; 28(12): 1052-1060. (23) Huang Y., Xiao L., Li F., Xiao M., Lin D., Long X., Wu Z. Microbial degradation of pesticide residues and an emphasis on the degradation of cypermethrin and 3-phenoxy benzoic acid: A review. Molecules 2018; 23(9): 2313. (24) El-Sayed MA., Valadon LRG., El-Shanshoury A. Biosynthesis and metabolism of indole-3-acetic acid in Streptomyces mutabilis and Streptomyces atroolivaceus. Microbiology Letters 1987; 36: 85-95. (25) Manulis S., Epstein E., Shafrir H., Lichter A., Barash I. Biosynthesis of indole-3-acetic acid via the indole-3-acetamide pathway in Streptomyces spp. Microbiology 1994; 140(5): 1045-1050. (26) El-Tarabily KA. Promotion of tomato (Lycopersicon esculentum Mill.) plant growth by rhizosphere competent 1-aminocyclopropane-1-carboxylic acid deaminase-producing streptomyces actinomycetes. Plant Soil 2008; 308(1-2): 161-174. (27) Chen C., Belanger RR., Benhamou N., Paulitz TC. Role of salicylic acid in systemic resistance induced by Pseudomonas spp. against Pythium aphanidermatum in cucumber roots. European Journal of Plant Pathology 1999; 105(5): 477-486. (28) Zamani E., Sanjarian F., Mohammadi-goltapeh E., Safaie N. Effects of salicylic acid on the growth and pathogenicity of Zymoseptoria tritici. Biological Journal of Microorganism 2019; 7(28): 53-62. (29) Bakker PAHM., Ran LX., Mercado-Blanco J. Rhizobacterial salicylate production provokes headaches! Plant and Soil 2014; 382(1-2): 1-16. (30) Meyer GD., Hofte M. Salicylic Acid Produced by the Rhizobacterium Pseudomonas aeruginosa 7NSK2 Induces Resistance to Leaf Infection by Botrytis cinerea on Bean. Phytopathology 1997; 87(6): 588-593. | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,114 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 532 |