تعداد نشریات | 43 |
تعداد شمارهها | 1,673 |
تعداد مقالات | 13,654 |
تعداد مشاهده مقاله | 31,576,509 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 12,474,292 |
بازشناخت تطبیقی پدیدارشناسی دینی و هرمنوتیک میرچا الیاده در عرفانیّات تمهیدات عینالقضات همدانی | ||
الهیات تطبیقی | ||
مقاله 2، دوره 11، شماره 23، خرداد 1399، صفحه 1-18 اصل مقاله (761.5 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22108/coth.2020.118507.1317 | ||
نویسندگان | ||
فاطمه رفعت خواه1؛ عبّاس محمدیان* 2؛ مهیار علوی مقدم2؛ ابراهیم استاجی3 | ||
1دانشجوی دکتری زبان و ادبیّات فارسی دانشگاه حکیم سبزواری، سبزوار، ایران | ||
2دانشیار گروه زبان و ادبیّات فارسی دانشگاه حکیم سبزواری، سبزوار، ایران | ||
3استادیار گروه زبان و ادبیّات فارسی دانشگاه حکیم سبزواری، سبزوار، ایران | ||
چکیده | ||
میرچا الیاده، در جایگاه پدیدارشناس و اسطورهپژوه دینی، با تأکید بر تأویل دینی - تاریخی، هرمنوتیک را بهترین شیوه برای کشف معانی و تأویل پیامهای پنهان اساطیر، نمادها و آیینها میداند. یکی از وجوه بررسیشدۀ او در پیوند با آیین شمنها، جنبۀ عرفانی آن است. در این پژوهش تلاش شده است باتوجّه به دیدگاههای تکثّرگرایانۀ میرچا الیاده در اسطورهشناسی، پدیدارشناسی دینی، مطالعۀ دینی مبتنی بر هرمنوتیک، باور به دین بهمثابة تجربة امر قدسی، زمان و مکان قدسی واسطوره بهمنزلۀ روایتکنندة تاریخ قدسی، با نگاهی تطبیقی، به بررسی عرفانیّات تمهیداتعینالقضات همدانی بپردازد و ازاینرو، نگرشهای الیاده، صرفاً بهمثابة رهیافتی در تحلیل نگرههای عرفانی عینالقضات استفاده میشود. تمهیداتعینالقضات همدانی ازجمله متون ارزشمند عرفانی است که در آن، هدف غایی، رسیدن به مرتبة انسان مذهبی/ کامل و دستیافتن به زمان و امر قدسی است که در قالب کرامت رخ مینماید. درحقیقت انسان در ازل صاحب زمان قدسی بوده است؛ امّا در فرایند دنیوی، این مفهوم را از دست داده و به انسان تاریخی تبدیل شده است. نگارندگان با کاربرد چارچوب فکری الیاده در شواهد مستخرج از کتاب تمهیدات، بر این باورند که ﺑﺴﻴﺎری از اﻧﺪﻳﺸﻪﻫﺎی اﺳﻄﻮرهای، رﻳﺸﻪ در اﻋﺼﺎری ﺑﺴﻴﺎر دور و ﻋﺎداﺗﻲ ﺑﺲ ﻛﻬﻦ دارﻧﺪ ﻛﻪ در ﮔﺬر ﻫﺰارهﻫﺎ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺷﻜﻞداده و ﻛﺎرﻛﺮدی دگرﮔﻮنه ﻳﺎﻓﺘﻪاﻧﺪ؛ اﻣّﺎ ﻫﻨﻮز ﻣﻮﺟﻮدﻳّﺖ ﺧﻮد را ﺣﻔﻆ ﻛﺮدهاند و ﺑﺎ ﺗﻮﺟّﻪ ﺑﻪ ﺗﻘﺪّس و ﺿﺮورتﺷﺎن، ﺗﻜﺮار میشوند. در این اثر، علاوه بر شرح چگونگی آفرینش جهان هستی و انسان و نیز چرایی آفرینش و اهداف آن، روایتهای ناب و تجربههای عرفانی فراوانی آمده است. دراین مقاله کوشیده میشود به تحلیل تمهیدات عینالقضات همدانی از دریچة پدیدارشناسی دینی و هرمنوتیک و با نگاهی تطبیقی در حوزههای عرفان، فلسفه و دینپژوهی پرداخته شود. | ||
کلیدواژهها | ||
Comparative analysis؛ Mythology؛ Tamhidat؛ Holy Time؛ Mircea Eliadeh؛ Hermeneutics | ||
مراجع | ||
منابع 1- قرآن کریم، (1393)، ترجمة محمّد مهدی فولادوند، تهران، پیام عدالت، چاپ دوم. 2- ارژمند، مریم، (1387)، «معماران اساطیری به روایت شاهنامه»، نشریة معماری و شهرسازی صـفّه، 17 (47)، صص 19-3. 3- الیاده، میرچـا، (1372)، رسالهای در تاریخ ادیان، ترجمة جلال ستّاری، سروش، تهران، چاپ اوّل. 4- ---------، (1374)، اسطورة بازگشت جاودانه، ترجمة بهمن سرکاراتی، تهران، طهوری، چاپ اوّل. 5- --------، (1375)، مقدّس و نامقدّس، ترجمة جلال ستّاری، تهران، سروش، چاپ اوّل. 6- --------، (1381)، اسطوره و رمز در اندیشة میرچا الیاده، ترجمة جلال ستّاری، تهران، نشر مرکز، چاپ دوم. 7- --------، (1386)، چشماندازهای اسطوره، ترجمة جلال ستّاری، تهران، توس، چاپ دوم. 8- الیاده، میرچا، (1391)، اسطوره و واقعیت، ترجمۀ مانی صالحی، تهران، چاپ اوّل. 9- بقلی شیرازی، روزبهان، (1360)، شرح شطحیّات، به تصحیح و مقدّمة فرانسوی از هانری کُربن، تهران، انجمن ایرانشناسی فرانسه در تهران، چاپ اوّل. 10- خرّمشاهی، بهاءالدّین، (1378)، دینپژوهی، با ویراست جلیل شاهرودی لنگرودی، تهران، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، چاپ اوّل. 11- رحیمیان، سعید، (1396)، «نقش مبانی نظری و اصول عملی عرفان در سیر و سلوک»، مطالعات معنوی، 6 (24)، صص 167-182. 12- رییس، ژولین، (1374)، تـاریخ ادیـان، پدیدارشناسی، هرمنوتیک؛ نگاهی به آثار الیاده، اسطوره و رمز در اندیشة میرچا الیاده، جهان اسطورهشناسی (6)، ترجمه و گردآوری جلال ستّاری، تهران، مرکز، چاپ اوّل. 13- سگال، آلن، (1398)، اسطوره، ترجمۀ فریده فرنود فر، تهران، چاپ اول. 14- سعدی، مصلح بنعبدالله، (1378)، دیوان اشعار، تهران، اهورا، چاپ بیستودوم. 15- شفیعی کدکنی، محمدرضا، (1392)، زبان شعر در نثر صوفیه، تهران، سخن، چاپ اوّل. 16- طباطبایی، سیّد محمّدحسین، (1391)، ترجمة تفسیرالمیزان، مترجم: سیّدمحمدباقر موسوی همدانی، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ اوّل. 17- علمی، قربان، (1393)، «الیاده و هستیشناسی مقدّس»، پژوهشهای هستیشناختی، 3 (5)، صص 21-1. 18- علوی مقدم، مهیار، (1397)، مطالعات ادبی هرمنوتیک متنشناختی، تهران، سخن، چاپ اوّل. 19- قایمی نیک، محمدرضا، زروانی، مجتبی، (1392)، «تمایز میان ذات و واقعیت دین رفع: یک ابهام در روش پدیدارشناسی دین»، فصلنامۀ الهیات تطبیقی، شماره 10، صص 70-51. 20- کوپ، لارنس، (1384)، اسطوره، ترجمة محمّد دهقانی، تهران، علمی و فرهنگی، چاپ اوّل. 21- لافورگ، رنه و دیگران، (1387)، اسطوره و رمز (مجموعه مقالات)، ترجمة جلال ستّاری، تهران، سروش، چاپ سوم. 22- لکزایی، مهدی، (1393)، «دین و تجربة امر قدسی در نگاه ﻣﻴﺮﭼﺎ اﻟﻴﺎده»، پژوهشنامة ادیان، 16 (4)، صص 110-91. 23- مختاری، محمّد، (1368)، حماسه در رمز و راز ملّی، تهران، قطره، چاپ اوّل. 24- هجویری، علیبنعثمان، (1387)، کشفالمحجوب، به کوشش فریدون آسیابی عشقی زنجانی، تهران، طهوری، چاپ اوّل. 25- همدانی، عینالقضّات، (1377)، نامههای عینالقضّات، به اهتمام علینقی منزوی و عفیف عُسیران، 3 جلد، تهران، منوچهر، چاپ سوم. 26- ----------------، (1387)، تمهیدات، با مقدّمه، تصحیح و تحشیة عفیف عُسیران، تهران، کتابخانة ملّی ایران، چاپ پنجم. 27- یثربی، سیّدیحیی، (1386)، حکمت اشراق سهروردی، تهران، بوستان کتاب، چاپ دوم. 28- Allen, Douglas (1978), Structure and Creativity in Religion: Hermeneutics in Mircea Eliade's Phenomenology and /Yen- Directions, The Hague: Mouton Publishers. 29- Eliade, Mircea (1959), The Sacred and the Profane: The Nature of Religion. Translated by Willard R. Trask. New York: Harcourt Brace. 30- ------------------ (1967), Myths, Dreams, and Mysteries. Translated by Philip Mairet. New York: Harper Torchbooks. 31- ----------------- (1991), Images and Symbols: Studies in Religious Symbolism, Princeton University Press. 32- Olson, Carl (1992), The Theology and Philosophy of Eliade: A Search for the Centre, Palgrave Macmillan Limited. 33- Smart, ninian (1995), Philosophy of Religion، New york، Random House. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 611 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 617 |