
تعداد نشریات | 43 |
تعداد شمارهها | 1,687 |
تعداد مقالات | 13,858 |
تعداد مشاهده مقاله | 32,882,498 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 12,998,565 |
تحلیل تطبیقی مفهوم «خوب» در آرای ملاهادی سبزواری و آر. اِم. هر | ||
الهیات تطبیقی | ||
مقاله 13، دوره 10، شماره 22، آذر 1398، صفحه 163-176 اصل مقاله (859.27 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22108/coth.2020.117079.1279 | ||
نویسندگان | ||
مرضیه صادقی* 1؛ مرتضی زارع گنجارودی2 | ||
1دانشیار گروه فلسفه و کلام اسلامی دانشگاه قم، قم، ایران | ||
2دانشجوی دکتری فلسفه و کلام اسلامی دانشگاه قم، قم، ایران | ||
چکیده | ||
حاج ملاهادی سبزواری و آر. اِم. هِر، دو فیلسوف، هر کدام بر مبنای چارچوب اندیشهورزی خود نظرات درخوری در باب مفهوم «خوب» مطرح کردهاند. هر دو اندیشمند، به برهانمندی و منطقیبودن قیاسهای مربوط به مفهوم اخلاقی خوب» قائلاند. از دیدگاه سبزواری، قضایای مربوط به مفهوم خوب، بدیهی و یقینیاند؛ بنابراین دیدگاه او در این باب، شناختگرایانه است؛ اما توصیهگرایی هِر، ذیل ناشناختگرایی اخلاقی طبقهبندی میشود. همچنین حاج ملاهادی در دو قرائت مختلف از مفهوم خوب، هم یک ناواقعگرا و هم یک واقعگرای اخلاقی محسوب میشود؛ اما هِر صرفاً ناواقعگرای اخلاقی است. نیز، هر دو اندیشمند، به تأویل مفهوم «خوب» به امری تحسینبرانگیز قائلاند و مابقیِ معانی را در قلمرو معنای ارزشی و اخلاقی آن، یعنی بُعد ستایش و تحسین معنا میکنند. با این وصف،حاجی سبزواری معانی دیگر مفهوم «خوب» را در صورت اختیاریبودن به معنای متعلق مدح و ستایش بودن بر میگرداند. هِر نیز معنای مفهوم خوبی را به معنای ارزشی آن یعنی تحسینبرانگیز بودن تأویل میکند. در این نوشتار، آرای این دو فیلسوف، در باب مفهوم «خوب»، از ساحت معرفتشناسی و معناشناسی و وجودشناسی، تبیین و تحلیل تطبیقی شده است. | ||
کلیدواژهها | ||
ملاهادی سبزواری؛ آر. اِم. هِر؛ خوب؛ حسن و قبح | ||
مراجع | ||
منابع 1- ابنسینا، حسین بن عبدالله، (1375)، الاشارات و التنبیهات، قم، البلاغه. 2- ادواردز، پل، (1378)، فلسفۀ اخلاق، ترجمۀ انشالالله رحمتی، تهران، نشر تبیان. 3- بکر، لارنس سی، (1378)، تاریخ فلسفۀ اخلاق غرب، ترجمۀ گروهی از مترجمان، قم، مؤسسۀ آموزشی و پژوهشی امام خیمنی(ره). 4- زمانی، مهدی، (1390)، فلسفه اخلاق، تهران، دانشگاه پیام نور. 5- سبزواری، هادی بن مهدی، (1383)، هادیالمضلین (در علم کلام)، تهران، دانشگاه تهران. 6- سبزواری، هادی بن مهدی، (1376)، رسایل حکیم سبزواری، تهران، نشر اسوه. 7- سبزواری، هادی بن مهدی، (1395)، شرح اسماءالله الحسنی، ترجمۀ دکتر علی شیخالاسلامی، قم، نشر کتاب عقیق. 8- جوادی، محسن، (1375)، مسئله باید و هست (بحثی در رابطۀ ارزش و واقع)، قم، دفتر تبلیغات اسلامی حوزۀ علمیۀ قم. 9- حلی، حسن بن یوسف، (1382)، کشفالمراد فی شرح تجریدالاعتقاد، قم، مؤسسۀ امام صادق(ع). 10- حلی، حسن بن یوسف، (1379)، نهجالحق و کشفالصدق، تهران، نشر تاسوعا. 11- سبحانی تبریزی، جعفر، (1382)، حسن و قبح عقلی یا پایههای اخلاق جاویدان، قم، مؤسسۀ امام صادق(ع). 12- سبحانی تبریزی، جعفر، (1392)، محاضرات فی الاالهیات، مترجم عبدالرحیم سلیمانی بهبهانی، قم، نشر رائد. 13- علیا، مسعود، (1391)، فرهنگ توصیفی فلسفۀ اخلاق، تهران، نشر هرمس. 14- فارابی، محمد بن محمد، (۱۴۰۸ ق)، المنطقیات، تحقیق و مقدمۀ محمدتقی دانشپژوه، قم، کتابخانۀ آیتالله مرعشی. 15- گنسلر، هری. جی، (1392)، درآمدی جدید به فلسفۀ اخلاق، ترجمۀ حمیده بحرینی، تهران، آسمان خیال، چاپ چهارم. 16- لاهیجی، عبدالرزاق بن علی، (1383)، گوهر مراد «با تصحیح و تحقیق»، تهران، نشر سایه. 17- مدرسی، محمدرضا، (1371)، فلسفۀ اخلاق، پژوهش در بنیانهای زبانی، فطری، تجربی، نظری و دینی اخلاق، تهران، نشر سروش. 18- مظفر، محمدرضا، (1368)، اصول فقه، جلدیک همراه با یادوارۀ علامه فقیه استاد حاج ترجمه و شرح عبدالله اصغری، قم، نشر ناصر. 19- مک ناوتن، دیوید، (1386)، بصیرت اخلاقی، ترجمۀ محمود فتحعلی، قم، انتشارات مؤسسۀ آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره)، چاپ دوم. 20- هیر، ریچارد. مروین، (1393)، زبان اخلاق، ترجمۀ امیر دیوانی، قم، نشر کتاب طه، چاپ دوم. 21- Hare, R. M, (1965), Freedom and reason, university of oxford, 1965. 22- Hare, R. M, (1971), Practical Inference, university of California press, ISBN،0-520-02179-7. 23- Hare, R. M, (1999), Objective Prescriptions and Other Essay, university of oxford, ISBN،0-19-823853-3. 24- Hume, David, (1739), A Treatise of Human Nature. London: John Noon. Retrieved 2011-12-06. 25- Moore.G.E, (1903), The Principle of Ethics, Cambridge University Press Revised Edition (ISBN 052144848) and the Dover Philosophical Classics Edition (ISBN 0486437523). 26- Nickel. James, (1969), Hare’s Argument from Linguistic Change, Ethics, Vol. 79, No.4(Jul., 1969), 298-302, The University of Chicago. 27- Miller, A., (2003), An Introduction to Contemporary Meta-ethics, Oxford، Oxford University Press.
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 419 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 391 |