تعداد نشریات | 43 |
تعداد شمارهها | 1,674 |
تعداد مقالات | 13,671 |
تعداد مشاهده مقاله | 31,677,372 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 12,512,089 |
تحلیل تطبیقی عناصر هنری داستان طوفان نوح(ع) در سورۀ هود و سِفر پیدایش | ||
الهیات تطبیقی | ||
مقاله 6، دوره 10، شماره 22، آذر 1398، صفحه 63-80 اصل مقاله (759.28 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22108/coth.2019.117536.1292 | ||
نویسندگان | ||
کرم سیاوشی* 1؛ میثم خلیلی2؛ سمیرا قلی ئی3 | ||
1دانشیار گروه الهیات دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران | ||
2دانشجوی دکتری علوم قرآن و حدیث دانشگاه میبد، یزد، ایران | ||
3دانشجوی کارشناسی ارشد علوم قرآن و حدیث دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران | ||
چکیده | ||
شیواترین ابزار بیان و انتقال مفاهیم و انگارههای مدنظر، روایت و به تصویر کشیدن وقایع در قالب «قصه» است که اهداف متعددی را با خود به همراه دارد. داستان طوفان نوح(ع) یکی از داستانهای مشترک در میان دو کتاب مقدس تورات و قرآن است. این پژوهش در راستای تحلیل عناصر داستان طوفان نوح(ع)، با روش تحلیل تطبیقی خرد، سامان یافته و با استفاده از روشهای جزئی دانش نشانهشناختی، واکاوی شده است. تاکنون پژوهش مشابهی صورت نگرفته است. نتیجۀ بهدستآمده نشان میدهد هرچند اشتراکهایی بین دو روایت در عناصری همچون بیان نزول عذاب بهسبب نافرمانی، تبیین شخصیت نقش اصلی داستان، کوهستانیبودن مکان داستان، محوریت زمانی خطی و منسجم وجود دارد، دربارۀ پیرنگ داستان، زاویۀ دید، شخصیتها، کشمکش، گفتوگو و صحنهپردازی تفاوتهای چشمگیری به چشم میخورد. نکتۀ مهم دیگر اینکه روایت تورات از طوفان نوح(ع) با پرداختن بیش از حد به جزئیات زمانی و مکانی، بیشتر شبیه روایتی تاریخی است؛ اما روایت قرآن از ماجرای طوفان در ورای بیان داستان، بیشتر اهداف هدایتی و انذاری و عبرتانگیز را دنبال میکند که این موضوع سبب جذابیت و اثرگذاری بیشتر روایت قرآنی شده است | ||
کلیدواژهها | ||
نشانهشناسی؛ داستان طوفان نوح(ع)؛ عناصر هنری؛ تحلیل تطبیقی خرد؛ سفر پیدایش؛ سوره هود | ||
مراجع | ||
منابع 1- قرآن کریم. 2- کتاب مقدس، (1380ش)، ترجمۀ فاضل خان همدانی، ولیام گلن و هنری مرتن، تهران، اساطیر. 3- اخوت، احمد، (1371)، دستورزبان داستان، اصفهان، فردا. 4- ایرانی، ناصر، (1364)، داستان، تعاریف، ابزار و عناصر، تهران، انتشارات کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان. 5- آیتاللهی، حبیبالله، محمدعلی خیری، محمود طاووسی و سید حبیبالله لزکی، (1386)، «تحلیل عناصر داستان قصۀ حضرت یوسف(ع) در قرآن کریم»، پژوهشهای زبان و ادبیات فارسی، شماره 8، صص20-1. 6- بحراوی، حسن، (1990م)، بنیۀ الشکل الروالی، بیروت، المرکز الثقافی العربی. 7- براهنی، رضا، (1368)، قصهنویسی، تهران، البرز. 8- بستانی، محمود، (1384ش)، پژوهشی در جلوههای هنری داستانهای قرآن، ترجمۀ موسی دانش، مشهد، آستان قدس رضوی. 9- پاکتچی، احمد، (1396)، روش تحقیق (با تکیه بر حوزۀ علوم قرآن و حدیث)، تهران، انتشارات دانشگاه امام صادق(ع). 10- تودورف، تزوتان، (1388)، بوطیقای نثر، پژوهشهای نو دربارۀ حکایت، ترجمۀ انوشیروان گنجیپور، تهران، نی. 11- تولان، مایکل، (1386)، روایتشناسی، درآمدی زبانشناختی، انتقادی، ترجمۀ سیده فاطمه علوی و فاطمه نعمتی، تهران، انتشارات سمت. 12- حسینی همدانی، سیدمحمد، (1404ق)، انوار درخشان در تفسیر قرآن، تهران، لطفی. 13- الخطیب، عبدالکریم، (1975)، القصص القرآنی فی منطوقه و مفهومه، بیروت، دارالمعرفه. 14- رضایی، غلامعباس و محمودی، ابوبکر، (1390)، «بررسی تطور ساختاری دو قصیدۀ جاهلی و اسلامی از حسان بن ثابت با نظر به مکتب ساختارگرایی»، پژوهشنامه نقد ادب عربی، شماره 1، صص 81-45. 15- سلیمانی، محسن، (1383)، فن داستاننویسی (ترجمۀ مجموعه مقالات و مصاحبهها)، تهران، امیرکبیر. 16- الصامل، محمد و زملائه، (2001م)، البلاغۀ و النقد، ریاض، مطبعۀ وزارۀ المعارف للملکۀ العربیۀ السعودیه. 17- طباطبایى، محمدحسین، (1374)، المیزان فی تفسیر القرآن، ترجمۀ محمدباقر موسوی، قم، دفتر انتشارات اسلامى. 18- طبرسى، فضل بن حسن، (1372) مجمعالبیان فی تفسیرالقرآن، تصحیح فضلالله یزدى طباطبایى و هاشم رسولى، تهران، ناصرخسرو. 19- علوی، فاطمه و همکاران، (1394)، «سبکشناسی انتقادی زاویۀ دید در داستان کوتاه "مردی که برنگشت"»، نشریۀ ادب و زبان، شماره 38، صص 28-1. 20- علیپور، احمد و همکاران، (1386)، روانشناسی عمومی، تهران، دانشگاه پیام نور. 21- فرهنگی، سهیلا و یوسفپور، محمدکاظم، (1389)، «نشانهشناسی شعر الفبای درد سروده قیصر امینپور»، کاوشنامه، شماره 21، صص 166-143. 22- فضل، صلاح، (1998)، النظریۀ البنائیۀ فی النقد الأدبی، القاهره، دارالشروق. 23- فورستر، ای. ام، (1369)، جنبههای رمان، ترجمۀ ابراهیم یونسی، تهران، امیرکبیر. 24- قاسم، سیزا احمد، (1985م)، بناء الروایه، بیروت، دارالتنویر. 25- قمی، علی بن ابراهیم، (1363)، تفسیر قمی، قم، دارالکتاب. 26- مستور، مصطفی، (1379)، مبانی داستان کوتاه، تهران، مرکز نشر. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 607 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 544 |