پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 43 |
| تعداد شماره‌ها | 1,725 |
| تعداد مقالات | 14,122 |
| تعداد مشاهده مقاله | 34,507,949 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 13,813,458 |
بررسی و تحلیل موانع مورفولوژی شهری اثرگذار بر توسعه‌نیافتگی حمل‌ونقل عمومی اهواز | ||
| جغرافیا و برنامه ریزی محیطی | ||
| مقاله 7، دوره 30، شماره 2 - شماره پیاپی 74، مرداد 1398، صفحه 91-120 اصل مقاله (1.06 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22108/gep.2019.119532.1214 | ||
| نویسندگان | ||
| مجید گودرزی* 1؛ محمد علی فیروزی2؛ امید سعیدی3 | ||
| 1استادیار گروه جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران | ||
| 2دانشیار گروه جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران | ||
| 3کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران | ||
| چکیده | ||
| در کشورهای در حال توسعه به‌ویژه ایران هنوز حمل‌ونقل عمومی کارایی لازم را ندارد. در این ناکارآمدی، عوامل متعددی دخالت دارند که یکی از عمده‌ترین آنها، موانع مورفولوژی شهری است. شناسایی، چگونگی و ابعاد اثرگذاری این مسئله در دهه‌های اخیر باعث تکامل حمل‌ونقل درون‌شهری در بعضی کشورها شده است؛ بنابراین درک چنین تکاملی در حمل‌ونقل عمومی ضرورت دارد؛ از این رو هدف پژوهش حاضر، بررسی و تحلیل موانع مورفولوژی شهری اثرگذار بر توسعه‌نیافتگی حمل‌ونقل عمومی اهواز است. این پژوهش ازنظر هدف، کاربردی‌نظری و ازنظر روش، توصیفی‌تحلیلی و پیمایشی است. اطلاعات لازم پژوهش با روش اسنادی، کتابخانه‌ای، پیمایشی و مصاحبه با مردم و کارشناسان گردآوری شده است. برای رتبه‌بندی موانع مورفولوژی در هریک از شیوه‌های حمل‌ونقل، روش تصمیم‌گیری ARAS به کار رفته است. همچنین برای پهنه‌بندی این موانع در سطح شهر اهواز با نرم‌افزار ARC GIS10.3 از مدل کریجینگ استفاده شده است. پس از انجام درون‌یابی موانع هریک از ابعاد با استفاده از ابزار Reclassify که از زیرمجموعه‌های Spatial Analyst Tools در Arc Toolbox است، نقشه‌ها به‌صورت پهنه‌های متفاوت در پنج طیف ترسیم و درنهایت با استفاده از تابع Weighted Sum، Overlay شدند. نتایج نشان می‌دهد 35 عامل در ابعاد دوازده‌گانة مورفولوژی مانع از توسعة حمل‌ونقل عمومی اهواز شده است که از این میان توسعة برون‌زا با وزن 0.0392، پراکندگی شهری با وزن 0.0322 و ساختمان‌های اداری شرکت نفت با وزن 0.02089، به ترتیب بیشترین موانع مورفولوژی توسعة حمل‌ونقل عمومی اهواز هستند. همچنین این پژوهش اثبات کرد اثرگذاری این موانع بر چهار شیوة حمل‌ونقل عمومی فعلی اهواز با یکدیگر متفاوت است. درنهایت پهنه‌بندی این موانع نشان می‌دهد بیشترین پهنة شهر ازنظر موانع مورفولوژی در طیف متوسط است، اما پهنة جنوبی شهر از شمال غربی نامطلوب‌تر و در مرکز کمی مطلوب است و منطقة 6 و 7 به ترتیب نامطلوب‌ترین و مطلوب‌ترین مناطق هستند. در اولویت قرارگرفتن نیازمندی‌های توسعة حمل‌ونقل عمومی در برنامه‌ریزی، ازجمله راهکارهای پیشنهادی این پژوهش است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| مورفولوژی شهری؛ حمل‌ونقل عمومی؛ درون‌یابی؛ آراس؛ کلان‌شهر اهواز | ||
| اصل مقاله | ||
|
مقدمه پیشینة پژوهش مبانی نظری پژوهش روش‌شناسی پژوهش
محدودة پژوهش
تقدیر و تشکر | ||
| مراجع | ||
|
منابع اتحادیة سازمان‌های حمل‌ونقل همگانی کشور، (1394). تحلیل تأثیر طراحی فضایی و معماری شهر بر نظام حمل‌ونقل درون‌شهری؛ مطالعة موردی: شهر نکا، سازمان‌های شهرداری‌ها و دهیاری‌های کشور. امان‌پور، سعید، سجادی نیکو، فرهاد، (1396). تعیین مؤلفه‌های ایمنی در بافت فرسودة شهری؛ مطالعة بافت مرکزی کلان‌شهر اهواز، مجلة جغرافیا و مطالعات محیطی، دورة 6، شمارة 21، 74-59. آروین، محمود، پوراحمد، احمد، زنگنة شهرکی، سعید، (1395). ارزیابی زمین‌های بایر به‌منظور توسعة میان‌افزا؛ نمونة موردی: شهر اهواز، مجلة آمایش جغرافیایی فضا، سال 7، شمارة مسلسل 26، 163-182. آروین، محمود، پوراحمد، احمد، زنگنة شهرکی، سعید، (1395). سنجش الگوی پراکنده‌روی و شناسایی حوزه‌های عملی توسعة درونی شهر؛ نمونة موردی: شهر اهواز، مطالعات محیطی هفت‌حصار، سال 5، شمارة 17، 62-45. پوراحمد، احمد، حبیبیان، بهار، احمدنیا، محمدرضا، (1395). تحلیلی بر فضای کالبدی شهر اهواز، نشریة باغ نظر، سال 13، شمارة 39، 38-25. پورمحمدی، محمدرضا، صدر موسوی، میرستار، جمالی، سیروس، (1390). واکاوی مکتب‌های مورفولوژی، مطالعات جغرافیایی مناطق خشک، سال 2، شمارة 5، 16-1. حسینی شه‌پریان، نبی‌الله، (1394). تحلیلی بر عدالت فضایی با تأکید بر خدمات عمومی شهری در کلان‌شهر اهواز، پایان‌نامة کارشناسی ارشد، استاد راهنما: امان‌پور، سعید، دانشگاه شهید چمران اهواز، گروه جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری. رزاقی، محمدعلی، نوابخش، مهرداد، انصاری، حمید، (1396). ناهماهنگی‌های بصری در سیمای شهر اهواز و تأثیر آن بر رفتار اجتماعی شهروندان، مطالعات علوم اجتماعی ایران، سال 14، شمارة 52، 76-58. رعنا، محمدرحیم، رضاییان، بیتا، (1393). سنجش میزان پراکنش و فشردگی شکل کلان‌شهرهای ایران با استفاده از مدل‌های کمی، مطالعات جغرافیایی مناطق خشک، سال 4، شمارة 16، 107-87. سازمان بهسازی و نوسازی شهرداری اهواز، (1397). آمار بافت فرسودة مناطق شهری اهواز در سال 1397، اهواز. سلطانی، علی، پناهی، نیلوفر، (1393). ظرفیت‌سنجی معابر درون‌شهری برمبنای ویژگی‌های ساختاری و پیوند با فعالیت‌های مجاور؛ مطالعة موردی: منطقة ۶ شهرداری شیراز، مجلة پژوهش و برنامه‌ریزی شهری، سال 5، شمارة 19، 38-21. سیف‌الدینی، فرانک، شورچه، محمود، (1393). برنامه‌ریزی هوشمندانة کاربری زمین و حمل‌ونقل شهری، چاپ دوم، تهران، انتشارات مدیران نوروز. شاه‌علی، جعفر، سنایی، مجید، (1389). بررسی شبکة معابر شهری در ارتباط با مورفولوژی شهری، فصلنامة علمی و پژوهشی جغرافیای انسانی، سال 2، شمارة 3، 152-137. شکویی، حسین، (1393). دیدگاههای نو در جغرافیای شهری، چاپ 14، تهران، انتشارات سمت. شهرداری اهواز، (1397). برنامة پنج‌سالة دوم توسعة کلان‌شهر اهواز، بازة زمانی 1401-1397، اهواز. شهرداری اهواز، (1395). آمارنامة کلان‌شهر اهواز، معاونت برنامه‌ریزی و توسعة منابع انسانی. ظاهری، محمد، سلیمانی راد، اسماعیل، حسینی شه‌پریان، نبی‌الله، (1395). ارزیابی کاربری اراضی شهری کلان‌شهر اهواز برپایة عدالت فضایی با استفاده از مدل LQi و روش نزدیک‌ترین همسایة مجاور، مطالعات مدیریت شهری، دورة 9، شمارة 29، 75-87. غلامی، یونس، حسینی، سید احمد، شاطریان، محسن، محمدی، اکرم، دهقان جزی، ابوالفضل، (1398). ارزیابی تأثیرات کاربری اراضی شهری در ایجاد حجم ترافیک برای ساماندهی و بازتوزیع فضایی آنها؛ مطالعة موردی: بافت مرکزی کاشان، فصلنامة علمی‌پژوهشی اطلاعات جغرافیایی سپهر، دورة 28، شمارة 109، 167-146. فنی، زهره، احمدی، توحید، تقویان، محمدتقی، (1396)، توسعة پایدار حمل‌ونقل شهری با استفاده از تحلیل شبکه؛ مطالعة موردی: ساختار مدیریت حمل‌ونقل کلان‌شهر تبریز، نشریة جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دورة 21، شمارة 59، 242-231. فیروزی، محمدعلی، امان‌پور، سعید، زارعی، جواد، (1396). تعیین بسترهای نهادی تحقق مدیریت یکپارچه در بازآفرینی شهری پایدار بافت‌های فرسوده؛ منطقة پژوهش: شهر اهواز، پژوهش‌های جغرافیای انسانی، آمادة انتشار. محملی ابیانه، حمیدرضا، (1390). مقایسة تطبیقی مکاتب مطالعات مورفولوژی شهری به‌منظور تکمیل آن براساس دستگاه تحلیل مکتب اقتصاد سیاسی فضا، نشریة آرمان‌شهر، دورة 4، شمارة 7، 171-159. مختارزاده، صفورا، قلعه‌نویی، حمید، خیرالدین، رضا، (1397). کاوش الگوی مفهوم سنجش انسجام فرم و ساختار کالبد شهر و تبیین اصول آن، ماهنامة باغ نظر، دورة 15، شمارة 15، پیاپی 6، 76-63. مختاری ملک‌آبادی، رضا، (1397). تحلیل و ارزیابی سامانة اتوبوس‌های سریع‌السیر (BRT) شهر اصفهان براساس استانداردهای مؤسسة ITDP، جغرافیا و برنامه‌ریزی محیطی، دورة 29، شمارة 2، شمارة پیاپی 70، 69-90. ملکی، سعید، نوذری، عبدالرحمن، بدری، رضا، (1395). بررسی و ارزیابی کاربری اراضی مناطق هشتگانة شهر اهواز با استفاده از روش مقایسه‌ای و مدل ضریب مکانی (LQi)، مطالعات محیطی هفت‌حصار، سال 14، شمارة 16، 5-14. ملکی، سعید، مرادی مفرد، سمیرا، زاد ولی خواجه، شاهرخ، (1395). شهر خلاق، رویکردی نوین در آمایش شهری، چاپ اول، تهران، انتشارات جهاد دانشگاهی. منوچهری، ایوب، محمدپور، صابر، پوراحمد، احمد، (1393). سیستم حمل‌ونقل BRT، مدل آماری Servqual، رضایتمندی مسافران، ابعاد چهارگانة میزان کیفیت خدمات، BRT تبریز، جغرافیا و برنامه‌ریزی محیطی، دورة 25، شمارة 3، 156-137. همدانی، گلشن، (1395). وجوه شکل شهر، نشریة منظر، دورة 34، شمارة 34، 149-142. Alonso, A.‚ Monzo´n, A.‚ Cascajo‚ R.‚ (2018). Measuring Negative Synergies of Urban Sprawl and Economic Crisis over Public Transport Efficiency, International Regional Science Review, vol 4‚ Pp 1-38.
Bouzgarrou, A.R.‚ Claramunt, C.‚ Rejeb, H.‚ (2019). Visualizing urban sprawl effects of a Tunisian city: a new urban spatial configuration of Monastir, Journal Annals of GIS, Vol 25, No 1, Pp 71-82.
Cobbinah, P.B.‚ Gaisieb, E.‚ Amponsah, L.‚ (2015). Peri-urban morphology and indigenous livelihoods in Ghana, Habitat International, Vol 50, Pp 120-129.
Cooper, J.‚ Mundy, R.‚ (2016). Taxi! Urban Economies and the Social and Transport Impacts of the Taxica, Routledge Taylor & Francis Group London and New York‚ 208 p.
Faure, L.‚ Burlat, P.‚ Marquès, G.‚ (2018). Evaluate the Viability of Urban Consolidation Centre with Regards to Urban Morphology, Transportation Research Procedia, Vol 12, Pp 348-356.
Gemma, M. ‚Sabchez, E.‚ Alves, S.‚ Bott, E.D.‚ (2018). Perception driveb Approaches to urban assessment and desing IGI global disse minatory of knowledge‚ 420 p.
Guerra, E.‚ (2018). The geography of car own sership in mexico city a joint model of houdeholds residential location and car owhership decsisons, journal of transport geography‚ Vol 43, Pp 180-171.
Han, X.‚ Huangab, X. ‚Liang, H.‚ Mac, S.‚ Gongab, J.‚ more, Sh.‚ (2018) Analysis of the relationships between environmental noise and urban morphology, Environmental Pollution,Vol 233, Pp 755-763.
Johnson, H.‚ (2017). Why Doesn't She Just Report It? Apprehensions and Contradictions for Women Who Report Sexual Violence to the Police, Canadian Journal of Women and the Law, Vol 29‚ No 1‚ Pp 36-59.
Kaszczyszyn, P.‚ Sypion-Dutkowska, N.‚ (2019). Walking Access to Public Transportation Stops for City Residents‚ A Comparison of Methods‚ Sustainability, Vol 11, Pp 37-58.
Kumar, M.‚ Singh Akshima‚ T.‚ Sarbojit, G.‚ Sangeetha, P.‚ Wilson, A.‚ (2016). Informal public transport modes in India: A case study of five city regio ns, IATSS Research, Vol 39‚ Pp 102-109.
Kututa, V.‚ Kazimieras, E.‚ Zavadskasb, M.L.‚ (2015(. Assessment of Priority Options for Preservation of Historic City Centre Buildings Using MCDM ARAS Procedia Engineering, Vol 57‚ Pp 657–661.
Levy‚ C.‚ (2019). Travel Choice Reframed: “Deep Distribution” and Gender in Urban Transport: From One to Many Tracks, ravel Choice Reframed: “Deep Distribution” and Gender in Urban Transport, From One to Many Tracks, Integrating Gender into Transport Planning, From One to Many Tracks, Pp 65-43.
Lois, D.‚ Monzón, A.‚ Hernández, S.‚ (2018). Analysis of satisfaction factors at urban transport interchanges: Measuring travellers’ attitudes to information, security and waiting, Transport Policy, Vol 67, Pp 49-56.
Mcarthur, E.‚ Robin, J.‚ (2019). Socio-spatial and temporal dimensions of transport equity for London's night time economy, Transportation Research Part A: Policy and Practice, Vol 121, Pp 433-443.
Mercier, J.‚ Fanny, R.T.‚ Mario Duarte, F.‚ (2018). Governance and Sustainable Urban Transport in the Americas, Publisher NamePalgrave Pivot, Cham, Online‚ Pp 1-29.
Mourey, T.‚ Köhler, D.‚ (2017). POLIS–European Cities and Regions networking for innovative transport solutions, Juan Caballero, Brussels – BELGIUM‚ (http://www.slocat.net).
Nanaki, E.A.‚ Koroneos, C.J.‚ Roset‚ J.T.‚ Susca‚ T.H.‚ Christensen,S.D.‚ Gregorio Hurtado, A.‚ Rybka,J.‚ Kopitovic‚ O.‚ Heidrich‚ P.‚ Amparo-López‚ J.‚ (2017). Environmental assessment of 9 European public bus transportation systems, Sustainable Cities and Society, Vol 28, Pp 42-52.
Olaru, D.‚ Smith, B.‚ Taplin, J.H.‚ (2011). Residential Location and Transit-Oriented Development in A New Rail Corridor, Transportation Research Part A, Vol 45, Pp 219–237.
Rahul, T., Verma, M., Dixit, M.‚ (2015), Sustainability impact assessment of transportation policies acasevstudy for Bangalore city, Case Studies on Transport Policy‚ Vol 3‚ Pp 321-330.
Shibayama, t.‚ (2017(. Organizational structures of urban public transport - a diagrammatic comparison with UML World Conference on Transport Research - WCTR 2016 Shanghai‚ 10-15, Transportation Research Procedia, Pp 3674–3693.
Shokooh, R.‚ Nikitas, A.‚ (2017). Urban growth, and transportation in Kuala Lumpur: Can cycling be incorporated into Kuala Lumpur’s transportation system? Case Studies on, Transport Policy, Vol 5‚ Pp 615-626.
Wu, Q.‚ Cheng, J.‚ (2019). A temporally cyclic growth model of urban spatial morphology in China: Evidence from Kunming Metropolis, Urban Studies, Vol 56‚ Pp 1-21. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,060 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 678 |
||