تعداد نشریات | 43 |
تعداد شمارهها | 1,677 |
تعداد مقالات | 13,681 |
تعداد مشاهده مقاله | 31,753,516 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 12,551,184 |
مطالعۀ تطبیقی دیدگاههای تفاسیر شیعه و سنی دربارۀ معناشناسی صفات انسان در قرآن؛ مطالعۀ موردی ظلوم و جهول | ||
الهیات تطبیقی | ||
مقاله 8، دوره 10، شماره 21، خرداد 1398، صفحه 95-108 اصل مقاله (789.96 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22108/coth.2019.110707.1150 | ||
نویسندگان | ||
سیدعبدالسلام محمودیان1؛ مرتضی قائمی* 2؛ سیدمهدی مسبوق2 | ||
1دانشجوی دکتری زبان و ادبیات عربی دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران | ||
2استاد گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران | ||
چکیده | ||
پژوهش پیش رو با هدف تبیین و تعیین مؤلفههای معناییِ دو واژۀ «ظلوم» و«جهول» از لابهلای دیدگاههای مختلف مفسران شیعه و سنی و براساس روابط جانشینی و همنشینی انجام شده است تا تصویر واضح و روشنی از ظلوم و جهول بودن انسان عرضه کند. در این مقاله به روش تحلیلیتوصیفی، دیدگاههای شمار درخور توجهی از مفسران دو مذهب ازنظر تطبیقی، بررسی و نشان داده شد بیشتر عالمان اهل سنت معتقدند «ظلوم و جهول» بودن جزو سرشت تمامی انسانهاست و هیچ انسانی از دایرۀ این دو صفت نکوهیده، خارج نیست و در طرف مقابل، بیشتر علمای شیعه معتقدند ظلوم و جهول بودن جزو صفات ذاتی انسان نیست؛ بلکه مختص کسانی است که از جادۀ هدایت الهی منحرف شده و پرورش نیافتهاند. | ||
کلیدواژهها | ||
معناشناسی؛ روابط همنشینی و جانشینی؛ ظلوم و جهول | ||
مراجع | ||
منابع 1- ابراهیمی، ابراهیم و همکاران، (1393)، «معناشناسی واژۀ سیاحت و مترادفات آن در قرآن کریم»، پژوهشهای ادبی – قرآنی، سال دوم، شمارۀ اول، صص 97-81. 2- استرابادی، علی، (1409ق)، تاویل الآیات الظاهره فی فظائل العتره الطاهره، تحقیق حسین استاد ولی، قم، انتشارات جامعه المدرسین، چاپ اول. 3- ابنعاشور، محمد بن طاهر، (1984م)، التحریر و التنویر، تونس، دارالتونسیه للنشر. 4- ابنمنظور، محمد بن مکرم، (1414ق)، لسانالعرب، بیروت، دارصادر، چاپ سوم. 5- ابواسحاق الزجاج، ابراهیم بن السری، (1988م)، معانی القرآن و اعرابه، تحقیق عبدالجلیل عبده، بیروت، عالم الکتب، چاپ اول. 6- ایزوتسو، توشیهیکو، (1361)، ساختمان مفاهیم اخلاقی – دینی در قرآن، ترجمۀ فریدون بدرهای، تهران، قلم. 7- البیضاوی، ناصرالدین، (1418ق)، انوار التنزیل و اسرار التاویل، تحقیق محمد المرعشلی، بیروت، داراحیاء التراث العربی، چاپ اول. 8- جعفری، یعقوب، (1376)، تفسیر کوثر، قم، مؤسسۀ هجرت، چاپ اول. 9- جوهری، اسماعیل بن حماد، ( 1984م) الصحاح، تاج اللغة و صحاح العربیة، بیروت، دارالعلم للملایین. 10- الخلوتی، ابوالفداء اسماعیل بن مصطفی، (بیتا)، روحالبیان، بیروت، دارالفکر. 11- الأبشیهی، محمد بن احمد، (1419ق)، المستطرف فی کل فن مستظرف، بیروت، عالم الکتب، چاپ اول. 12- ابندرید، محمد بن حسن، (1987م)، جمهره اللغه، تحقیق رمزی منیر بعلبکی، بیروت، دارالعلم، چاپ اول. 13- ابنفارس، احمد، (1422ق)، معجم معاییر اللغه، تحقیق عبدالسلام هارون، بیروت، دارالفکر. 14- بارت، رولان، (1370)، عناصر نشانهشناسی، ترجمۀ مجید مجیدی، تهران، هدی. 15- پالمر، فرانک، (1391)، نگاهی تازه به معنیشناسی، ترجمۀ کوروش صفوی، تهران، مرکز نشر، چاپ ششم. 16- الرازی، فخرالدین، (1420ق)، مفاتیحالغیب، بیروت، داراحیاءالتراث العربی، چاپ سوم. 17- راغب اصفهانی، حسین بن محمد، (1412ق)، المفردات فی غریب القرآن، بیروت، دارالکتب العلمیه. 18- الزبیدی، محمد بن محمد، (1965م)، تاجالعروس من جواهر القاموس، الکویت، دارالهدایه. 19- زحیلی، وهبه، (1422)، التفسیر الوسیط، دمشق، دارالفکر، چاپ اول. 20- الزمخشری، محمود بن عمرو، (1407ق)، الکشاف عن حقائق عوامض التنزیل، بیروت، دارالکتاب العربی، چاپ سوم. 21- السعدی، عبدالرحمن بن ناصر، (1420ق)، تیسیر الکریم الرحمن فی تفسیر کلام المنان، تحقیق عبدالرحمن اللویحق، بیروت، مؤسسۀ الرساله، چاپ اول. 22- السمرقندی، نصر بن محمد، (بیتا)، بحر العلوم، بیروت، دارالکتب العلمیه. 23- السیوطی، جلالالدین، (1966)، شرح شواهد المغنی، لبنان، لجنه التراث العربی. 24- الشوکانی، محمد بن علی، (1414ق)، فتحالقدیر، دمشق، دار ابن کثیر، چاپ اول. 25- صفوی، کوروش، (1379)، درآمدی بر معناشناسی، تهران، سوره مهر. 26- طباطبایی، محمدحسین، (1417)، المیزان فی تفسیر القرآن، قم، جامعۀ مدرسین حوزۀ علمیه قم. 27- طبرسی، فضل بن حسن، (1372)، مجمعالبیان فی تفسیر القرآن، تهران، نشر ناصرخسرو، چاپ سوم. 28- طیب، عبدالحسین، (1369)، اطیبالبیان فی تفسیر القرآن، تهران، نشر اسلام، چاپ دوم. 29- عاملی، ابراهیم، (1360)، تفسیر عاملی، مصحح علیاکبر غفاری، تهران، کتاب فروشی صدوق، چاپ اول. 30- عسگری، انیسه، (1389)، «معناشناسی نوین واژه شیطان»، پژوهشهای قرآنی، سال 16، ش 64، صص 219-204. 31- فراهیدی، خلیل بن احمد، (بیتا)، کتاب العین، تحقیق مهدی مخرومی و ابراهیم سامرائی، ایران، دارالهجره، چاپ دوم. 32- فکوهی، ناصر، (1386)، تاریخ اندیشه و نظریههای انسانشناسی، تهران، نشر نی. 33- القرآن الکریم، (1376)، مترجم محمدمهدی فولادوند، تهران، دارالقرآن الکریم. 34- قمی مشهدی، محمد بن محمدرضا، (1368)، تفسیر کنز الدقائق و بحر الحقائق، تحقیق حسین درگاهی، تهران، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، چاپ اول. 35- القیروانی، ابومحمد مکی بن ابی طالب، (1429ق)، الهدایه الی بلوغ النهایه، جامعه الشارقه، چاپ اول. 36- کاشانی، فیض، (1418ق)، الآصفی فی تفسیر القران، تحقیق محمدرضا نعمتی و محمدحسین درایتی، قم، مرکز نشر، چاپ اول. 37- مختار عمر، احمد، (1998)، علم الدلاله، قاهره، عالم الکتب. 38- المراغی، احمد بن مصطفی، (1365هق)، تفسیر المراغی، مصر، مکتبهالبابی، چاپ اول. 39- مصطفوی، حسن، (1360)، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، تهران، بنگاه ترجمه و نشر کتاب. 40- مکارم شیرازی، ناصر و دیگران، (1374)، تفسیر نمونه، تهران، دارالکتب الاسلامیه. 41- موسوی، محمدباقر، (1374)، ترجمۀ تفسیر المیزان، جامعۀ مدرسین حوزۀ علمیه قم، چاپ پنجم. 42- النیسابوری، نظامالدین، (1416هق)، غرائب القرآن و رغائبالفرقان، تحقیق زکریا عمیرات، بیروت، دارالکتب العلمیه، چاپ اول. 43- هادی، اصغر، (1391)، «معناشناسی عبودیت»، آموزههای قرآنی، شماره 16، صص 52-23. 44- هادی، اصغر، (1391)، «روشی نوین در معناشناسی مفاهیم و واژههای قرآنی»، پژوهشهای قرآنی، ش 4، صص 102-81. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 360 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 446 |