پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 43 |
| تعداد شماره‌ها | 1,646 |
| تعداد مقالات | 13,384 |
| تعداد مشاهده مقاله | 30,122,228 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 12,064,399 |
برنامه‌ریزی تولید یکپارچۀ تأمین، تولید و توزیع در زنجیره تأمین برگشت‌پذیر به‌کمک مدل‌سازی ریاضی چندهدفه: مطالعۀ موردی در یک صنعت High-Tech | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| پژوهش در مدیریت تولید و عملیات | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| مقاله 5، دوره 9، شماره 2 - شماره پیاپی 17، آبان 1397، صفحه 57-76 اصل مقاله (979.85 K) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22108/jpom.2018.101750.1011 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| نویسندگان | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| سعید رضایی مقدم1؛ ام البنین یوسفی* 2؛ مهدی کرباسیان3؛ بیژن خیام باشی2 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 1دانشجوی دکتری، گروه مهندسی صنایع، دانشگاه صنعتی مالک اشتر اصفهان، ایران | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 2استادیار، گروه مهندسی صنایع، دانشگاه صنعتی مالک اشتر اصفهان، ایران | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 3دانشیار، گروه مهندسی صنایع، دانشگاه صنعتی مالک اشتر اصفهان، ایران | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| چکیده | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| یکی از مهم‌‌ترین تصمیماتی که در زنجیره تأمین گرفته میشود، مسئلۀ برنامه‌ریزی تولید ادغامی است؛ بهنحویکه در آن برنامۀ تولید بهینۀ تمام محصولاتی که از منابع و تجهیزات مشترک استفاده می‌کنند در افق زمانی میان‌مدت تعیین میشود. در مقالۀ حاضر مدل ریاضی چندهدفه برای برنامه‌ریزی تولید ادغامی برای زنجبره تأمین برگشت‌پذیر طراحی شده است. زنجیره تأمین مورد مطالعه سه‌سطحی و شامل چندین تأمین‌کننده، یک تولیدکننده و تعدادی مشتری است. این زنجیره متشکل است از مرکز بازسازی برای اصلاح کالاهای مرجوعی از مشتریان و مرکز نگهداری و تعمیرات برای ترمیم یا انهدام محصولاتی که مدت زمان گارانتی آنها سپری شده است و به‌وسیلۀ مشتری عودت می‌شوند. در مدل پیشنهادی هدفِ نخست عبارت است از حداقلکردن هزینه‌ها (شامل هزینه‌های تولید کالا، تأمین، نگهداری وکمبود موجودی و هزینه‌های مرتبط با نیروی انسانی)، دومین و سومین هدف نیز به‌ترتیب حداکثرکردن رضایت مشتریان و رضایت تأمینکنندگان است. همچنین کیفیت محصولات تولیدی هدف دیگر مدل است. برای حل مدل پیشنهادی از روش P-L متریک و نرم‌افزار LINGOv14.0.1.55 استفاده شده است. مدل پیشنهادی یک‌بار با مثال عددی و بار دیگر با استفاده از داده‌های واقعی برگرفته از زنجیره‌تأمین برگشت‌پذیر مربوط به یک صنعت Military حل شده است و خبرگان صنعت مربوطه، نتایج حاصله را تأیید کرده‌اند. | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| کلیدواژه‌ها | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| برنامه‌ریزی تولید یکپارچۀ تأمین؛ تولید و توزیع؛ زنجیره تأمین برگشت‌پذیر؛ مدل ریاضی چندهدفه؛ روش L-Pمتریک | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| اصل مقاله | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
مقدمه امروزه شیوه‌های مدیریت تولید سنتی که یکپارچگی کمتری را در فرایندهایشان دنبال می‌کردند کارایی خود را از دست داده‌اند و زنجیره تأمین رویکردی یکپارچه برای مدیریت مناسب جریان مواد، کالا، اطلاعات و مالی، توانایی پاسخگویی به شرایط مختلف را دارد (صادقی مقدم و مومنی، 1388). زنجیره تأمین مؤثر، کارآمد و پایدار، کشورها و شرکت‌ها را برای مقابله با افزایش اغتشاشات زیست‌محیطی و فشارهای رقابتی شدید آماده میکند (پیشوایی و همکاران[i]، 2011)؛ از‌این‌رو نحوۀ طراحی زنجیره تأمین مخصوصاً زنجیره تأمین برگشت‌پذیر برای هر صنعتی امری بسیار حیاتی محسوب میشود. مطالعۀ ادبیات زنجیره تأمین نشان می‌دهد زنجیره تأمین برگشت‌پذیر از سال 2005، به رسمیت شناخته شده است و پژوهش‌های انجام‌شده در این زمینه درحال افزایش است (پوکهارل و موتا[ii]،2009). در شبکۀ زنجیره تأمین برگشت‌پذیر بازیافت محصولاتی انجام میشود که در پایان عمر خود قرار دارن. در این جریان، محصولات برگشتی پس از جمع‌آوری و بازرسی به دو گروه شامل محصولات احیا‌شدنی و محصولات قراضه تقسیم می‌شوند. محصولات احیا‌شدنی به مراکز احیا حمل و در آنجا برحسب کیفیت، عملیات ساخت مجدد (تعمیر) روی آنها انجام میشود. در‌غیر‌این‌صورت، عملیات جداسازی روی آنها انجام میشود. قطعات درخور استفاده، در عملیات تولید محصول جدید به کار گرفته می‌شوند. گروه دوم یعنی محصولات قراضه به مرکز انهدام حمل و عملیات انهدام ایمن روی آنها انجام میشود. فرآیند کلی زنجیره تأمین برگشت‌پذیر که در بالا ذکر شد در برنامه‌ریزی تولید مربوط به تولیدکننده تأثیر‌گذار است؛ در‌واقع در چرخۀ این فرایند برگشتی صرفه‌جویی‌هایی در هزینۀ تولید، صرفه‌جویی در استفاده از امکانات جدید و نیز استفادۀ مطلوب از تسهیلات ایجاد میشود و در تصمیمات تولیدکننده برای طراحی برنامۀ تولید ادغامی مؤثر است. برنامه‌ریزی تولید ادغامی فرایندی است که سطح بهینۀ تولید، موجودی و نیروی انسانی را برای رویارویی با تقاضای تمام محصولات در یک دورۀ زمانی میان‌مدت با در نظر گرفتن محدودیت ظرفیت منابع و امکانات تعیین میکند (ژانگ و همکاران[iii] ،2012). هدف اصلی برنامه‌ریزی ادغامی، شناسایی پارامترهای عملیاتی مانند نرخ تولید، نیروی کار، اضافه‌کاری، پیمانکاری و کمبود موجودی دردسترس در بازۀ زمانی مشخص و محدود است (جعفرنژاد و عموزاده هدیرجی؛1391). در این پژوهش طراحی و حل مدلی ریاضی برای برنامه‌ریزی تولید ادغامی در یک زنجیره تأمین برگشت‌پذیر به‌همراه مطالعۀ موردی در صنعت High-Tech بررسی میشود. ازآنجاییکه محصولات این صنعت معمولاً از اجزاءِ شیمیایی، مکانیکی الکترونیکی تشکیل شده‌اند، در زنجیره تأمین صنعت مدنظر درصورت تاییدنشدن کیفیت ازطریق کارفرما به‌طور کامل بازگشت داده می‌شوند. این محصولات بازگشتی در بخش بازسازی مهندم یا بعد از بازسازی به تولیدکننده تحویل داده می‌شوند. همچنین درصورت استفاده‌نشدن محصولات به‌وسیلۀ مشتری بعد از سپری‌شدن دورۀ گارانتی فنی که معمولاً بین ده تا پانزده سال است، این محصولات به بخش نگهداری و تعمیرات (نت) صنعت فرستاده می‌شوند که پس از انجام اقدامات اصلاحی به تولیدکننده و یا دوباره به مشتری ارسال می‌شوند. هدف اصلی پژوهشِ حاضر بررسی چگونگی عملکرد تولیدکننده در اخذ تصمیمات مربوط به نحوۀ تولید و تأمین محصولات مذکور است. دراین‌راستا تولیدکننده می‌تواند بخشی از محصولات لازم را خود به‌تنهایی تولید کند؛ بنابراین باید تصمیم بگیرد که چه تعدادی از آنها را باتوجهبه ظرفیت تسهیلات و امکانات موجود، هزینه‌های تولید و نیز کیفیت محصولات تولیدی در ساعات عادی تولید و چه تعدادی را در ساعات اضافه‌کاری تولید کند. همچنین ممکن است در برنامه‌ریزی تولید ادغامی تولیدکننده تصمیم به برون‌سپاری تولید بخشی از محصولات مورد نیاز خود به تأمینکنندگان بگیرد. چنین برنامه‌ریزی نیز از این جنبه که چه نسبتی از محصولات را به کدام یک از تأمینکنندگان با در نظر گرفتن شاخص‌ها و معیارهای لازم برای یک تأمین‌کننده مانند هزینه، سطح کیفیت و الویت مدنظر ارجاع دهد حائز اهمیت است. در این راستا در مدل، رسیدن به حداکثر رضایتمندی تأمینکنندگان مدنظر است. در مدل پیشنهادی، بهینه‌سازی رضایتمندی مشتریان نیز در نظر گرفته شده است؛ بهنحویکه باتوجهبه الویت‌بندی موجود از مشتریان میزان تقاضای برآورده‌نشده به‌وسیلۀ تولیدکننده حداقل شود. بنابراین در طراحی مدل کابردی- توسعه‌یافته بهینه‌سازی تصمیماتی ازقبیل میزان تولید محصول به‌وسیلۀ تولیدکننده به‌تفکیک ساعات عادی و اضافه‌کار، سهم تأمین تقاضای مشتریان از مراکز بازسازی و نت و هریک از تأمینکنندگان، میزان محصول ارسالی به هریک از مشتریان و برنامه‌ریزی نیروی کار در نظر گرفته شده است؛ بهنحویکه در این بهینه‌سازی اهدافی ازقبیل حداقلکردن هزینه‌های تولیدکننده نظیر هزینه‌های تولید، هزینه‌های نگهداری و کسری موجودی، هزینۀ تأمین محصولات ازطریق برون‌سپاری، حداکثرکردن کیفیت محصولات تولیدی در ساعات عادی، اضافه‌کاری، تولید به‌وسیلۀ تأمینکنندگان و یا تهیۀ قطعات از مراکز نت و بازسازی در نظر گرفته شده است که هریک دارای کیفیتی متفاوت‌اند. در ادامۀ پژوهش حاضر ابتدا مروری بر پیشینۀ پژوهش بیان میشود. سپس مدل ریاضی پیشنهادی معرفی و بعد از آن روش حل مدل تشریح میشود. درپایان نیز یک‌بار مدل با داده‌های استخراج‌شده از صنعت مورد مطالعه حل و سپس با مثال عددی در ابعاد بزرگ‌تر حل خواهد شد.
مروری بر پیشینۀ پژوهش هولت و همکاران [iv] (1956)، دریافتند برنامه‌ریزی ریاضی یکی از رویکردهای شناخته‌شده و مورد قبول در مسائل برنامه‌ریزی تولید ادغامی است؛ بهنحویکه نخستین مدل‌سازی در‌زمینۀ برنامه‌ریزی تولید ادغامی درقالب مدل برنامه‌ریزی خطی را با هدف حداقلکردن هزینه با در نظر گرفتن محدودیت‌های منابع ارائه کردند . قاسمی و همکاران (1393)، مدل برنامه‌ریزی خطی مختلطی را برای طراحی و برنامه‌ریزی شبکۀ زنجیره تأمین یکپارچه با جریان مستقیم و معکوس، با در نظر گرفتن هم‌زمان تولید، توزیع و فعالیت‌های لجستیک معکوس در نظر گرفتند. هدف اصلی مدلِ این پژوهش، حداکثرکردن سود است. برای ارزیابی اثربخشی امکان در نظر گرفتن برون‌سپاری به تولید‌کنندۀ طرف سوم و ساعات کاری اضافی در جواب بهینه، مثال‌های زیادی با و بدون در نظر گرفتن این امکان حل شده و نتایج بهبود منطقی در جوابهای بهینه را نشان داده است. نتایج این پژوهش برای حل مسائل با اندازۀ کوچک و متوسط با الگوریتم‌های فرا ابتکاری نتایج مشابهی را با الگوریتم دقیق نشان می‌دهد. رفیعی و همکاران (1391) برنامه‌ریزی یکپارچۀ تولید و توزیع در زنجئره‌های تأمین را در شرایط عدم‌قطعیت مطالعه کردند. هدف اصلی این پژوهش طراحی زنجیره تأمین با در نظر گرفتن شرایطی از دنیای واقعی است که تا آن‌موقع به این موضوع توجه نشده بود. در این مطالعه یک زنجیره تأمین سه‌سطحیِ چندمحصولی با محدودیت ظرفیت تولید، توزیع و انبارش کالا در نظر گرفته شده است. باتوجهبه پیچیدگی مسئله از الگوریتم ژنتیک برای حل آن استفاده شده است. ازجمله اهداف این مطالعه تعیین مقدار تولید، کمبود و موجودی هر دوره به‌تفکیک محصول برای هر تأمین‌کننده، حداقلکردن هزینۀ زنجیره تأمین باتوجهبه سناریو‌های مختلف و تعیین تعداد تأمینکنندگان و توزیع‌کنندگان بهینه برای زنجیره تأمین هستند. نام و لگندران [v] (1992)، در مرور کاملی بر مدل‌های برنامه‌ریزی تولید ادغامی نشان دادند حجم کمتری از پژوهش‌های انجام‌شده تا سال 1922 مربوط به مدل‌های ریاضی چندهدفه بوده است. در پژوهشی که حجی و محمد رحیمی (1378)، برنامه‌ریزی خطی چندهدفۀ فازی را در برنامه‌ریزی تولید ادغامی بررسی کرده‌اند، مدل پیشنهادی آنها برای حل مسائل تصمیم‌گیری برنامه‌ریزی تولید ادغامی چندمحصولی، در محیط فازی به کار برده شد. این مدل سعی دارد هزینۀ تولید کل، هزینۀ نگهداری و سفارشات عقبافتاده و نرخ تغییرات در نیروی انسانی را با در نظر گرفتن سطح موجودی، نیروی انسانی، ظرفیت و فضای انبار و ارزش زمانی پول حداقل کند. مسعود وهوانگ[vi] (1980)، برنامه‌ریزی تولید ادغامی را انجام و مدلی با اهداف چندگانه را ارائه دادند. در این مدل برنامه‌ریزی تولید ادغامی با محدودیت منابع مطرح و با الگوریتم فرا ابتکاری ژنتیک بررسی شد. در مدل به اهدافی مانند حداکثرسازی سود، حداقلکردن هزینه، حداقل‌ساز‌ی مقدار موجودی‌ها، حداقلکردن کمبود کالا، حداکثرکردن استفاده از امکانات موجود، حداقل‌کرن زمان اضافه‌کاری و پارامترهایی مانند ساعت کار نیروی انسانی برای تولید هر واحد محصول، زمان استفاده از ماشین برای تولید هر واحد از محصول، هزینۀ تولید هر واحد محصول، هزینۀ اضافه‌کاری تولید هر واحد محصول، ظرفیت ماشین در زمان عادی تولید هر واحد محصول و نظایر آن اشاره میشود. چراغعلی خان و خوش الحان (2008)، مدل یکپارچگی برنامه‌ریزی تولید ادغامی با هزینۀ نگهداری وتعمیرات را ارائه داده‌اند. در مدل پیشنهادی آنها میزان تولید بهینه و زمان بهینۀ انجام نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه به‌صورت هم‌زمان تعیین می‌شوند. همچنین هزینه‌های تولید و نیروی کار، ساعات کار عادی و اضافه‌کاری، هزینۀ محصولات از تأمین‌کننده، هزینۀ نگهداری، کسری موجودی و خرابی سیستم مدنظر قرار گرفته میشود. جبارزاده و همکارنش (1392)، نیز مدل برنامه‌ریزی تولید ادغامی با اهداف حداکثرکردن سود و حداکثرکردن ثبات تولید را ارائه کردند. مدل حاصله قادر است ضمن در نظر گرفتن محدودیت‌های تولید و نیروی انسانی، مقادیر بهینۀ تولید، فروش، موجودی، استخدام و اخراج کارکنان را به‌صورت هم‌زمان تعیین کند. در مطالعه‌ای دیگر محمدزاده و زارع (1393)، مدل بهینه‌سازی استوار برنامۀ تولید ادغامی در زنجیره تأمین سبز را در شرایط عدم‌قطعیت انتخاب تأمینکنندگان، تولیدکنندگان و توزیع‌کنندگان ارائه و نتایج آن را بیان کردند. در مدل پیشنهادی سه معیار قیمت، کیفیت و زمان تأخیر معیارهای اصلی برای انتخاب اعضای زنجیره مدنظر قرار داده شده است. پارامترهای مدل مانند تقاضا، قیمت خرید و فروش، هزینه‌های تولید، نگهداری و کمبود به‌علت ماهیتشان به‌صورت غیرقطعی در نظر گرفته شده است و برای مقابله با عدم‌قطعیت پارامترها از رویکرد بهینه‌سازی استوار استفاده میشود. بایکاسگلو[vii] (2010)، برنامه‌ریزی تولید ادغامی با اهداف چندگانه را در الگوریتم فراابتکاری جستجوی ممنوعه مطالعه کرد. در این مطالعه برنامه‌ریزی تولید ادغامی برای برنامه‌ریزی ظرفیت میان‌مدت برای افق برنامه‌ریزی 2 تا 18 ماهه تعریف شده است؛ اما باتوجهبه نوع صنعت و تولیدات سازمان، این بازۀ زمانی می‌تواند متغیر باشد و بازه‌های زمانی طولانی‌تری را نیز دربرگیرد. در این مدل متغیرهای تصمیم مانند موجودی محصول در هر دوره، محصولات برگشتی، تعداد نیروی کار در هر دوره و سود مطرح می‌شوند. استیفن و همکارانش[viii] (2010)، برای حل مدل برنامه‌ریزی تولید ادغامی عدد‌صحیح مختلط چندهدفه با روش برنامه‌ریزی آرمانی سیستم پشتیبان تصمیم‌گیری ارائه کردند. در این مدل به مجموعه محصول تولیدی، مجموعه واحدهای تولیدی، مجموعه دوره‌های تولیدی، حداقلکردن تعداد نیروی کار موجود در کارخانه در دورۀ زمانی مدنظر، حداقلکردن کمبود موجودی، حداقلکردن محصول برگشتی و نظایر آن توجه میشود. میرزا پور و همکارانش[ix] (2011)، مدل چندهدفۀ بهینه‌سازی استوار را برای برنامه‌ریزی تولید ادغامی چندمحصولی در زنجیره تأمین در شرایط عدم‌اطمینان مطالعه کردند. در این پژوهش زنجیره تأمین شامل چندین تأمین‌کننده، چندین تولیدکننده و مشتریان است و مسئلۀ برنامه‌ریزی تولید ادغامی چند‌دوره‌ای، چندمحصولی با شرایط عدم‌قطعیت در آن مطرح میشود. هدف نخست شامل به حداقل‌رساندن هزینۀ تولید، استخدام، اخراج و هزینۀ آموزش، مواد اولیه، هزینۀ نگهداری موجودی محصول، حمل و نقل و هزینۀ کمبود است. هدف دوم به حداقل رساندن مجموع حداکثر مقدار کمبود در میان مشتریان برای حداکثرکردن رضایت مشتریان است. میزراپور وهمکارانش[x] (2012)، مدل چندهدفه‌ای را برای حل مشکل برنامه‌ریزی تولید ادغامی برای چند دوره و چند محصول برای افق زمانی میان‌مدت در شرایط عدم‌قطعیت ارائه دادند. در هدف نخستِ این مدل تلاش میشود تا مجموع ارزش مورد‌انتظار و هزینۀ کلی تعداد موجودی، هزینۀ اضافه‌کاری، پیمانکاری، سفارشات برگشتی، ظرفیت ماشین‌آلات و ظرفیت انبار حداقل شوند. در تابع هدف دوم نیز حداقلکردن کمبود در میان تمام مشتریان مدنظر قرار می‌گیرد. علاوه بر آن در این مدل به حداکثر رساندن بهره‌وری کارگران نیز به‌کمک سطح‌بندی کارگران در K سطح مختلف مدنظر قرار می‌گیرد. پس از آن، مدل با ترکیب الگوریتم‌های ژنتیک و اپسیلون- محدودیت حل میشود. غلامیان و همکارانش[xi] (2015)، پژوهشی دربارۀ برنامه‌ریزی تولید ادغامی چند محصول در مجموع چند واحد در یک زنجیره تأمین در شرایط عدم‌قطعیت با رویکرد فازی و بهینه‌سازی چندهدفه ارائه دادند. در این مدل پارامترهای فازی شامل هزینۀ هر ساعت عادی و اضافه‌کاری، هزینۀ تأمینکنندگان به‌ازاءِ هر واحد مواد خام، هزینۀ حمل از عرضه‌کننده، هزینۀ مواد خام فراهم‌شده به‌وسیلۀ تأمین‌کننده، هزینۀ استخدام، اخراج و آموزش کارکنان، هزینۀ نگهداری موجودی محصول، هزینۀ حمل به مشتری، هزینۀ نگهداری مواد خام، هزینۀ جریمه برای کسری محصول ارسالی به مشتری، قیمت فروش هر واحد محصول به مشتری و تعداد تقاضای مشتری است. متغیرهای تصمیم نیز تعداد محصول تولیدی در ساعات عادی و اضافه‌کاری، میزان محصول تأمین‌کننده، تعداد کارکنان، تعداد مواد اولیه، سطح کیفیت کارکنان، تعداد محصول نهایی ارسالی به مشتری، موجودی محصول نهایی و کسری موجودی محصول است. میرزا پور و همکاران[xii] (2013)، مدل برنامه‌ریزی تولید ادغامی در یک زنجیره تأمین سبز را باتوجهبه زمان تأخیر انعطاف‌پذیر، با توابع هزینۀ کمبود و خرید غیرخطی ارائه کردند. در این مقاله پژوهشگران درپی توسعۀ یک روش برنامه‌ریزی تولید ادغامی برای چند دوره، چند محصول در زنجیره تأمین سبز برای افق زمانی میان‌مدت با فرض عدم‌اطمینان تقاضا هستند. در مدل ارائه‌شده به ویژگی‌هایی مانند هزینۀ حمل، رابطۀ بین زمان تأخیر تا دریافت و مقدار تخفیف برای تشویق سازنده به سفارش بیشتر توجه میشود.
مدل ریاضی پیشنهادی زنجیره تأمین مدل پیشنهادی دارای سه سطح شامل تأمینکنندگان، تولیدکننده و مصرف‌کنندگان است. در بخش معکوس خود شامل مرکز بازسازی و مرکز نگهداری و تعمیرات (نت) است. در این زنجیره تولید‌کننده‌ای مبادرت به تولید و ارسال چندین کالا برای مشتریان میکند؛ بهنحویکه تولیدکننده خود بخشی از نیاز مشتریان در ساعات عادی و اضافه‌کاری را تولید میکند. بخش دیگری از نیاز مشتریان به‌وسیلۀ تأمینکنندگان مختلف برای تولیدکننده ارسال و ازطریق وی برای مشتریان ارسال میشود. درنهایت کالای رسیده به مشتریان درصورت داشتن خرابی به مرکز بازسازی و در مرکز بازسازی بعد از اعمال اقدامات اصلاحی به‌صورت محصول نهایی برای تولیدکننده ارسال میشود تا درسیکل‌های بعد دوباره برای آنها ارسال شود. از طرف دیگر بعد از پشت سرگذاشتن مدت زمان گارانتی، محصولات ازطرف مشتریان به مرکز نت ارسال میشود که درصورت امکان بعد از انجام تعمیرات و اصلاحات، مجددا به مشتریان ارسال و در غیر این صورت دمونتاژ و به تولیدکننده ارجاع داده میشود. در شکل (1) مدل گرافیکی این زنجیره نمایش داده شده است.
شکل 1- مدل گرافیکی زنجیره تأمین مورد مطالعه
مفروضات مدل پیشنهادی: همان‌گونه‌که در قسمت قبل اشاره شد در زنجیره تأمین درحال مطالعه، محصولات در یک زنجیره تأمین سه‌سطحی حلقه بسته تولید میشود و به فروش می‌رسد. این زنجیره شامل چندین تأمین‌کننده، یک تولیدکننده و چند مشتری است و از یک مرکز بازسازی و یک مرکز نگهداری و تعمیرات (نت) تشکیل شده است. سایر فرضیات به‌شرح زیر هستند: ü محصولات درصورت استفاده‌نشدن پس از چند سال از طرف مشتری به بخش نت ارسال می‌شوند. ü محصولات در بخش نت، تعمیر و به مشتری بازگشت یا دمونتاژ و به تولیدکننده داده می‌شوند. ü محصولات برگشت داده‌شده به‌وسیلۀ مشتری در بخش بازسازی یا نابود و یا دمونتاژ و به تولیدکننده تحویل داده می‌شوند. ü در زنجیره تأمین صنعت مورد مطالعه، چندین محصول تولید میشود و به‌فروش می‌رسد. ü بعضی از مشتریان نسبت به یکدیگر مهم‌تر هستند. ü ظرفیت، هزینه و کیفیت تولید در تولید محصول در زمان عادی و اضافه‌کاری، تأمین کالا از تأمینکنندگان و نیز از مرکز نت و بازسازی متفاوت است. ü تأمینکنندگان ازلحاظ قیمت و زمان تحویل محصول متفاوت رفتار می‌کنند.
مجموعه اندیس‌ها i: نشانگر محصول iام، i=1,2,…,I (I تعداد کل محصولات) k: نشانگر مشتری kام، k=1,2,…,K (K تعداد کل مشتربان) t: تعداد دورۀ tام، t=1,2,…,T (T تعداد کل دورهها) j: نشانگر تأمینکنندۀ jام j=1,2,…,J (J تعداد کل تأمینکنندگان)
پارامترهای مدل
متغیرهای تصمیم
مدل ریاضی مدل ریاضی چندهدفه برنامه‌ریزی تولید ادغامی در زنجیره تأمین برگشت به‌صورت زیر است.
رابطۀ (1) نخستین تابع هدف مسئله را نشان می‌دهد که برای حداقلکردن هزینه‌ها است. هزینه‌ها شامل هزینه‌های تولید یک واحد محصول در ساعت عادی، ساعات اضافه‌کاری، هزینۀ تأمین یک واحد محصول به‌وسیلۀ تأمینکنندگان، به‌وسیلۀ مرکز نت و به‌وسیلۀ مرکز بازسازی، هزینۀ یک نفر کارگر در ساعت کار عادی، هزینۀ یک نفر کارگر در ساعت کار اضافه‌کاری، هزینۀ استخدام و اخراج نیروی انسانی، هزینۀ نگهداری یک واحد محصول در انبار تولیدکننده، در انبار مرکز نت و در انبار مرکز بازسازی، هزینۀ کمبود یک واحد محصول برای مشتری و تقاضای پیش‌بینی‌شده است. رابطۀ (2) تابع هدف دوم مدل است که برای حداکثرکردن ضریب کیفیت است. ضریب کیفیت شامل مجموع ضریب کیفیت تولید در ساعات عادی، ضریب کیفیت تولید در ساعات اضافه‌کاری، ضریب کیفیت محصول دریافتی از تأمینکنندگان، ضریب کیفیت محصول دریافتی از مرکز بازسازی و ضریب کیفیت محصول دریافتی از مرکز نت است. رابطۀ (3) بیانگر سومین تابع هدف مسئله است که برای حداقل‌کردنِ حداکثر کمبود در میان مشتریان است و ضریب اهمیت مشتریان را شامل میشود. رابطۀ (4) نشان‌دهندۀ تابع هدف چهارم مدل است که برای حداکثرکردنِ حداقل میزان تأمین محصول از تأمینکنندگان است. رابطۀ (5) تعادل موجودی تولیدکننده را نشان می‌دهد (مقدار اولیۀ موجودی در مرکز تولید برابر با صفر در نظر گرفته شده است). رابطۀ (6) بیانگر تعادل موجودی در مرکز بازسازی است (مقدار اولیۀ موجودی در مرکز بازسازی برابر با صفر در نظر گرفته شده است). رابطۀ (7) بیانگر تعادل موجودی در مرکز نت است (مقدار اولیۀ موجودی در مرکز نت برابر با صفر فرض شده است). ظرفیت نگهداری محصول در مرکز تولیدکننده در رابطۀ (8) آمده است. رابطۀ (9) نشان‌دهندۀ ظرفیت نگهداری محصول در مرکز بازسازی است. رابطۀ (10) ظرفیت نگهداری محصول مرکز نت را نشان می‌دهد. رابطۀ (11) محدودیت حداکثر تعداد نیروی انسانی دردسترس را نشان می‌دهد. رابطۀ (12) بیانگر تعادل نیروی انسانی تولیدکننده است. در رابطۀ (13) استخدام یا اخراج کارکنان در هر دوره نشان داده شده است. رابطۀ (14) بیانگر موجودی یا کمبود هر محصول در هر دوره است. رابطۀ (15) محدودیت سقف اضافه‌کاری را نشان می‌دهد. رابطۀ (16) نشان می‌دهد زمان تولید محصول در هر دوره از زمان‌های عادیِ دردسترس کمتر است. رابطۀ (17) نشان می‌دهد زمان تولید محصول از زمان‌های اضافه‌کاری دردسترس کمتر باشد. رابطۀ (18) درصد تغییر مجاز در نیروی انسانی در هر دوره را نشان می‌دهد. رابطۀ (19) بیانگر حداکثر خرید محصول از تأمینکنندگان در هر دوره است. رابطۀ (20) تعادل کمبود محصول تولیدکننده را باتوجهبه کمبود دورۀ قبل، میزان محصول ارسال‌شده به مشتری از تولیدکننده و مرکز نت را در هر دوره نشان می‌دهد. رابطه‌های(21) و (22) بیانگر حداکثر محصول تهیه‌شده از مرکز بازسازی و مرکز نت است. رابطه‌های (23) و (24) حداکثر محصول ارسال‌شده برای مصرف‌کننده در هر دوره از مرکز نت و مرکز بازسازی را نشان می‌دهد. رابطۀ (25) بیانگر غیر‌منفی‌بودن متغیرهای تصمیم مدل است.
روش حل مدل پیشنهادی ازآنجاییکه مدل پیشنهادی در مقالۀ حاضر چندهدفه است، نیاز به پیداکردن جوابهای بهینۀ پارتویی است. یکی از متداول‌ترین روش‌های حل مسائل چندهدفه برای پیداکردن جوابهای بهینۀ پارتویی روش متریک LP است. در این روش ابتدا در هر مرتبه مدل با یک تابع هدف حل میشود، سپس مجموعه جوابهای به‌دست‌آمده باتوجهبه حداقل و حداکثر‌بودن نوع تابع هدف در رابطۀ (26) قرار داده میشود(اصغرپور،1377).
مفروضات رابطۀ 26 به‌اختصار در زیر تشریح شده است. است و ارزش آن مشخص‌کنندۀ درجۀ تأکید بر انحرافات موجود است؛ به‌گونه‌ای‌که هر‌چه این ارزش بزرگ‌تر باشد، تأکید بیشتری بر بزرگ‌ترین انحراف خواهد بود. Wi: وزن در نظر گرفته شده برای تابع هدف iام : تابع هدف iام مسئله : جواب بهینۀ حاصل از مدل : جواب ضدایدئال حاصل از مدل نتایج محاسباتی مدل پیشنهادی روش L-P متریک با استفاده از نرم‌افزار LINGOv14.0.1.55 روی سیستمی با مشخصات ویندوز 7 و RAM300HZ2.20,GB حل شده است. بدین منظور مدل یک‌بار با داده‌های واقعیِ اخذ‌شده از صنعت و بار دیگر با مثالی عددی در ابعاد بزرگ‌تر و برگرفته از ادبیات مسئله حل شده است. همان‌گونه‌که اشاره شد ابتدا مسئله با داده‌های واقعی مربوط به صنعت مورد مطالعه حل شده است. در زنجیره تأمین صنعت مورد مطالعه سه محصول تولیدشده، سه تأمین‌کننده در سطح اول زنجیره قرار دارند و در سطح آخر نیز برای شش مشتری محصول ارسال میشود و برای تولید دورۀ سه‌ماهه برنامه‌ریزی شده است. پارامترهای مسئله باتوجهبه اطلاعات کسب‌شده از صنعت فوق در جداول (1) تا (10) ارائه شده است. در جدول (11) تعدادی از جوابهای بهینۀ پارتویی حاصله نمایش داده شده است. برای به دست آوردن جوابهای مربوط به هر سطر این جدول مراحل زیر طی شده است: ü بهینه‌سازی هریک از توابع هدف به‌طور جداگانه با در نظر گرفتن محدودیت‌های مدل یک‌بار به‌صورت حداکثرکردن و بار دیگر به‌صورت حداقلکردن در نرم‌افزار لینگو؛ ü نوشتن رابطۀL-P متریک مربوط به رابطۀ (25) و با استفاده از نتایج مرحلۀ قبل؛ ü بهینه‌سازی تابع به‌دست‌آمده از مرحلۀ قبل و با در نظر گرفتن محدودیت‌ها با نرم‌افزار لینگو؛ ü استخراج مقادیر بهینۀ متغیرهای تصمیم از حل به‌دست‌آمده از مرحلۀ قبل؛ ü محاسبۀ مقدار هریک از توابع هدف به‌ازاءِ متغیرهای تصمیم بهینۀ حاصل از مرحلۀ قبل. مقادیر حاصل از مرحلۀ آخر، جوابهای بهینۀ پارتویی هستند که در ستون‌های 7 تا 10 جدول (11) ارائه شده است. همان‌گونه‌که مشاهده میشود این مقادیر مربوط به توابع هدف هستند. مقادیر مربوط به متغیرهای تصمیم هر سطر، همان مقادیر حاصل از مرحلۀ چهارم در مراحل ذکرشدۀ بالا هستند. درعمل پس از انتخاب یکی از جوابهای بهینۀ پارتویی به‌وسیلۀ تصمیم‌گیرنده یا تصمیم‌گیرندگان در صنعت مدنظر به‌راحتی می‌توان مقادیر مربوط به متغیرهای تصمیم را ارائه کرد. حل مدل با مثال عددی: برای حل مدل پیشنهادی در ابعاد بزرگ‌تر درادامه مثالی عددی حل شده است. پارامترهای این مثال از مقالۀ میرزاپور و همکاران (2012) استخراج شده است. در این مثال در یک زنجیرۀ سه‌سطحی پنج محصول در شش دوره و با شش تأمین‌کننده تولید میشود. پارامترهای مدل در جداول 12 تا 21 ارائه شده است. جدول (22) نمایش‌دهندۀ جوابهای بهینۀ پارتویی است. در جدول (23) نیز مقدار بعضی از متغیرهای تصمیم به‌ازاءِ P=3 مشاهده میشود.
جدول 1- هزینۀ تولید در ساعات عادی و اضافه‌کاری، تهیۀ محصول از مراکز نت و بازسازی
جدول 2- هزینۀ استخدام و اخراج و هزینۀ دستمزد، حداکثر نیروی کار موجود، درصد تغییر نیروی کار
جدول 3- ظرفیت نگهداری کالا در مراکز تولیدکننده، بازسازی و نت و حداکثر ساعات کاری لازم
جدول 4- حداکثر مجاز تأمین کالا از تأمین‌کننده و ضریب کیفیت تولید محصول به‌وسیلۀ تأمین‌کننده
جدول 5- هزینۀ نگهداری کالا در مراکز تولیدکننده، بازسازی و نت
جدول 6- ضریب اهمیت مشتریان و تأمینکنندگان
جدول 7- ضریب کیفیت محصول تولیدکننده در ساعات اضافه‌کاری
جدول 8- درصد محصول برگشتی مشتری به مراکز بازسازی و نت
جدول 9- پیش‌بینی تقاضا و قیمت فروش هر محصول تولیدی ارسال‌شده به مشتری و هزینۀ کمبود کالا
جدول 10- هزینۀ تأمین کالا از تأمین‌کننده
جدول 11- نتایج مدل ریاضی با روش L-P متریک (جوابهای بهینۀ پارتویی) 3/0 ، 4/0 ، 2/0 ، 1/0
جدول 12- هزینۀ تولید در ساعات عادی و اضافه‌کاری، تهیۀ محصول از مراکز نت و بازیافت (در مثال عددی)
جدول 13- هزینۀ استخدام، اخراج، دستمزد و حداکثر نیروی کار موجود و درصد تغییر نیروی کار (در مثال عددی)
جدول 14- حداکثر مجاز تأمین کالا از تأمین‌کننده و ضریب کیفیت تولید محصول به‌وسیلۀ تأمین‌کننده (در مثال عددی)
جدول 15- هزینۀ نگهداری و ضرایب کیفیت کالا در مراکز تولیدکننده، بازسازی و نت (در مثال عددی)
جدول 16- ضریب اهمیت مشتری و تأمینکنندگان (در مثال عددی)
جدول 17- پیش‌بینی تقاضای هر محصول و درصد محصول برگشتی به‌وسیلۀ مشتری به مراکز بازسازی و نت (در مثال عددی)
ادامه جدول 17- پیش‌بینی تقاضای هر محصول و درصد محصول برگشتی به‌وسیلۀ مشتری به مراکز بازسازی و نت (در مثال عددی)
جدول 18- هزینۀ تأمین کالا از تأمینکنندگان (در مثال عددی)
جدول 20- پیش‌بینی قیمت فروش محصولات تولیدی ارسال‌شده به مشتری و هزینۀ کمبود کالا
جدول 21- درصد محصول برگشتی مشتریان به مراکز بازسازی و نت
جدول 22- جوابهای بهینۀ پارتویی حاصل از حل مدل با روشL-P متریک (در مثال عددی) 3/0 ، 4/0 ، 2/0 ، 1/0
جدول 23- مقدار بعضی از متغیرهای تصمیم به‌ازاءِ P=3 (در مثال عددی)
نتیجه‌گیری و جمع‌بندی در این مقاله یک مدل ریاضی چندهدفه برای برنامه‌ریزی تولید ادغامی در یک زنجیره تأمین برگشت‌پذیر سه‌سطحی شامل تأمینکنندگان، تولیدکننده و مشتریان ارائه شد. آنچه در طراحی این مدل که به‌صورت برنامه‌ریزی غیرخطی فرموله شده است، اهمیت دارد و در پژوهش‌های مشابه مشاهده نشده است وجود مرکز بازسازی و مرکز نت، در نظر گرفتن رضایت مشتریان و تأمینکنندگان و نیز توجه به کیفیت محصولات تولیدی و هزینه‌های مختلف به‌طور هم‌زمان است. اهدف در این مدل حداقلکردن هزینه‌ها، حداکثرکردن کیفیت محصول تهیه‌شده از تأمینکنندگان و محصول تولیدشده به‌وسیلۀ تولیدکننده در ساعات عادی و اضافه‌کاری، حداقلکردن مجموع وزنی حداکثر کمبود در میان مشتریان و حداکثرکردن مجموع وزنی حداقل میزان تأمین کالا از تأمینکنندگان در برقراری رابطه‌ای برد- برد بوده است. مدل ارائه‌شده با روش L-P متریک، به‌کمک نرم‌افزار لینگو و با استفاده از داده‌های واقعی مربوط به صنعت High-Tech و نیز داده‌های مثالی عددی در ابعاد بزرگ‌تر حل و جوابهای پارتویی مسئله مشخص شد. این نتایج زنجیره تأمین را برای دست‌یابی به سود بیشتر، تصمیم‌گیری بهتر و افزایش سطح خدمت‌رسانی به مشتریان کمک میکند. این مدل برای برنامه‌ریزی تولید ادغامی صنایع مختلف کاربرد دارد. پیشنهاد میشود در پژوهش‌های آتی پارامترهای دیگری نیز به مدل اضافه و عدم‌قطعیت را برای پارامترهای دارای عدم‌قطعیت باتوجهبه شرایط هر صنعت اعمال کرد. علاوه بر آن پیشنهاد میشود به‌تناسب پیچیده‌تر‌شدن مدل از الگوریتم‌های فرا ابتکاری برای حل مدل استفاده شود. [i]- Pishvaee.MS,Rabbani.M,Torabi.S.A [ii]- Pokharel, S. and Mutha, A [iii]- Renqian Zhang, Lankang Zhang, YiYong Xiao, IkouKaku [iv]- Holt, C.C., Modigliani, F., Muth, J.F [v]- Nam, S.J., Logendran, R [vi]- Masud, A.S.S., Hwang, C.LMirzapour ,hashema, . Malekly , H, Aryanezhada, M.B A [vii]- Baykasoglu [viii]- Stephen C. H. Leung a , Yue Wu b & K. K. Lai [ix]- Mirzapour ,hashema, Aryanezhad, Seyed Jafar Sadjadi [x]- Mirzapour ,hashema, . Malekly , H, Aryanezhada, M.B A [xi]- Gholamian,.Mahdavia and Tavakkoli [xii]- Mirzapour ,hashema, , Babolib, A ,Sazvarb, c | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| مراجع | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Asgharpour, A. (1998). "Multi Criteria Decision Making", Tehran, University of Tehran. Baykasoglu, A. (2010). "Aggregate Production Planning using the Multiple Objective Tabu Search". International Journal of Production Research, 39(16), 3685-3702. Cheraghalikhan, A., & Khoshalhan, F.(2012). "AN Integrated Model of Aggregate Planning with Maintenance Cost", International Journal of Industrial Engineering & Production Management. 23(1), 67-77. Ghasemi, A., Shafahi, R., & Asl hadad, A. (2014). "Using Metaheuristic Methods in Solving Robust Aggrigate Supply Chain Under Uncertainty Conditions". Thesis for Master of Science Degree, Khaje Nasir University. Gholamian, N., Mahdavia, I., & Tavakkoli-Moghaddam, R. (2015). "Multi-objective multi-productmulti-site aggregate production planning in a supply chain under uncertainty: fuzzy multi-objective optimization". International Journal of Computer Integrated Manufacturing, 29(2), 149-165. Haji,A., & Mohammadrahimi, A. (2008). "Using Fuzzy Multi Objective Linear Programming in Aggregate Planning", Sixth International Industrial; Engineering Confrence, Tehran, Sharif University. Holt, C.C., Modigliani, F., & Muth, J.F. (1956). "Derivation of a Linear Decision Rule for Production and Employment", Management Science. 2(2), 159-177. Jafarnejhad, A., & Hadirji, H. (2012). "Design and Control Supply Chain(Quantitative Approach)", Tehran, Mehraban Institute. Jabarzadeh, A., Zareian, R., & Ghousi, R. (2014). "An Aggregate Production Planning Approach with Maximizing Profit And Production Stability". Tenth International Engineering Conference. Tehran, University of Tehran. Masud, A.S.S., & Hwang, C.L. (1980). "An Aggregate Production Planning Model and Application of Three Multiple Objective Decision Methods", International Journal of Production Research, 18(6), 741-752 . Mirzapour Al-e-hashem, S.M.J., Malekly, H, & Aryanezhada, M.B. (2011). "Multi-objective robust optimization model for multi-product multi-site aggregate production planning in a supply chain under uncertainty", International Journal of Production Economics, 134(1), 28–42. Mirzapour Al-e-hashem, S.M.J., Aryanezhad, M.B., & Sadjadi, S.J. (2012). "An efficientalgorithm to solve a multi-objective robust aggregate production planning in an uncertain environment", The International Journal of Advanced Manufacturing Technology , 58(5-8), 765-782. Mirzapour Al-e-hashem, S.M.J., Babolib, A. , & Sazvarb, C. (2013). "A stochastic aggregate production planning model in a green supply chain: Considering flexible lead times, nonlinear purchase and shortage cost functions", European, Journal of Operational Research, 230(1), 26–41. Mohammadzadeh, H., & zare, y. (2014) "Robust Optimizing Model For Aggregate Planning In Green Supply Chain Under Uncertaint Conditions. Thesis for Master of Science Degree, Yazd University. Nam, S.J., & Logendran, R. (1992). "Aggregate Production Planning – A Survey of Models and Methodologies", European Journal of Operational Research, 61(3), 255–272. Pokharel, S. & Mutha, A. (2009). "Perspectives in reverse logistics: a review", Resources, Conservation and Recycling. 53(4), 175-182. Pishvaee, M.S., Rabbani, M., & Torabi, S.A. (2011). "A robust optimization approach to closed-loop supply chain network design under uncertainly", Applied Mathematical Modelling, 35(2), 637-649. Rafiei, M., Mohammadi, M., & Torabi, A. (2012). "Agreggate Production and Distibution Planning in Supply Chain Under Uncertainty Conditions". Thesis for Master of Science Degree, Kharazmi University. Sadeghimoghadam, M., & Moemeni, M. (2009). "Material Flow Modeling In Supply Chain Management With Genetic Algorithm". Industrial Management. 1(2), 71-88. Stephen, C. H., Leung, A., Yue Wu, B. & Lai, K. K. (2010). "Multi-site aggregate production planning with multiple objectives: A goal programming approach", Production Planning and Control, 14(5), 425–436. Zhang, R., Zhang, L., Xiao, Y. & Kaku, K. (2012). "The activity-based aggregate production planning with capacity expansion in manufacturing systems." Computers & Industrial Engineering. 62(2), 491–503. | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,780 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,367 |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||