تعداد نشریات | 43 |
تعداد شمارهها | 1,682 |
تعداد مقالات | 13,774 |
تعداد مشاهده مقاله | 32,263,361 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 12,763,407 |
ارزیابی آسیبپذیری اجتماعی شهرها در برابر زلزله نمونه موردی: شهر زنجان | ||
مطالعات و پژوهشهای شهری و منطقهای (توقف انتشار) | ||
مقاله 4، دوره 2، شماره 7، بهمن 1389، صفحه 71-90 اصل مقاله (4.7 M) | ||
نویسندگان | ||
محسن احدنژاد روشتی* ؛ | ||
عضو هیئت علمی | ||
چکیده | ||
چکیده وقوع مخاطرات طبیعی، از جمله زلزله، نه تنها باعث خسارت به زیرساختارهای کالبدی و فیزیکی در مناطق زلزله زده می شود، بلکه ساختارهای اجتماعی آن مناطق را هم تحت تاثیر قرار میدهد. بنابراین، ارزیابی آسیبپذیری شهرها در برابر این مخاطرات، تنها به عناصر کالبدی وفیزیکی آنها محدود نشده، در این راستا عناصر اجتماعی این شهرها را هم باید مطالعه و بررسی نمود. از آنجایی که مدیریت مخاطرات در برنامهریزی شهری از اهمیت و جایگاه ویژهای برای کاهش حجم آسیب ها و تلفات انسانی ناشی از مخاطرات طبیعی و انسانی برخوردار است، ارزیابی آسیبپذیری شهرها در برابر این مخاطرات از ابعاد مختلف، به عنوان یکی از عوامل تعیینکننده میزان خطر میتواند به کاهش خسارات کالبدی، اقتصادی و اجتماعی ناشی از وقوع چنین حوادثی منجر شود. با توجه به نقش مسلم عوامل اجتماعی در کاهش و افزایش آثار مخاطرات طبیعی، در این مقاله تاکید اصلی بر روی آسیبپذیری اجتماعی به عنوان یکی از ابعاد آسیبپذیری شهرها در برابر زلزله است، که این امر به دلیل نبود آمار و اطلاعات کافی و پیچیدگیهای عوامل اجتماعی در مطالعات مربوط به آسیبپذیری شهرها در برابر مخاطرات طبیعی کمتر مورد توجه قرار گرفته است. در این مقاله، با در نظر گرفتن عواملی، همچون توزیع جمعیت در گروههای سنی مختلف و تراکم آن در مناطق مختلف شهری، کیفیت مسکن، اشتغال، سواد و تعداد معلولان و ... در قالب چهار شاخص جمعیت، مسکن، اقتصادی-اجتماعی و فاصله فیزیکی به کاربریهای مورد نیاز و پرخطر در هنگام بروز زلزله بررسی شده است. همچنین با به کارگیری روش فرایند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) برای تعیین میزان اهمیت هر کدام از عوامل به کار رفته و با بهره گیری از امکانات تحلیلی و نمایشی سیستم اطلاعات جغرافیایی به ارزیابی آسیبپذیری اجتماعی شهر زنجان در برابر زلزله پرداخته و در نهایت، پهنهها و مناطق آسیبپذیر شهر مشخص شده است. نتایج حاصل نشان میدهد که در حدود 32.6 درصد از مناطق شهر زنجان دارای آسیبپذیری زیاد و39.8 درصد دارای آسیبپذیری متوسط و تنها 27.5 درصد از آن دارای آسیبپذیری کم در برابر زلزله هستند. واژههای کلیدی: آسیبپذیری اجتماعی، زلزله، زنجان، سیستم اطلاعات جغرافیایی، فرایند تحلیل سلسله مراتبی | ||
کلیدواژهها | ||
واژههای کلیدی: آسیبپذیری اجتماعی؛ زلزله؛ زنجان؛ سیستم اطلاعات جغرافیایی؛ فرایند تحلیل سلسله مراتبی | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 681 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 808 |