تعداد نشریات | 43 |
تعداد شمارهها | 1,682 |
تعداد مقالات | 13,762 |
تعداد مشاهده مقاله | 32,193,794 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 12,745,659 |
ساخت و اعتباریابی مقیاس سنجش انگیزه تحصیلی دانشجویان دوره کارشناسی دانشگاه اصفهان بر اساس نظریه خودمختاری | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
رویکردهای نوین آموزشی | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
مقاله 7، دوره 7، شماره 1، فروردین 1391، صفحه 137-153 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
نویسندگان | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
هوشنگ طالبی* 1؛ احمد عابدی2؛ امید صدرزاده3 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
1دانشیار دانشکده علوم دانشگاه اصفهان | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
2استادیار دانشکده علوم تربیتی وروان شناسی دانشگاه اصفهان | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
3کارشناسی آمار | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
چکیده | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
هدف پژوهش حاضــر، ساخت و اعتباریابی مقیاسی بــرای سنجش انگیزه تحصیلی دانشجویان دوره کارشناسی دانشگاه اصفهان بر اساس نظریه خودمختاری است. بدین منظور 123 نفر دانشجوی دختر و پسر مقطع کارشناسی به روش نمونهگیری تصادفی خوشهای چندمرحلهای از بین دانشجویان دانشگاه اصفهان انتخاب و بررسی شدند. روش پژوهش توصیفی و از نوع آزمون سازی بود. پس از بررسی مبانی نظری انگیزه تحصیلی و بررسی روایی صوری و محتوایی، مقیاس مقدماتی انگیزه تحصیلی دانشجویان ساخته شد. داده های حاصل از ابزار پژوهش، با استفاده از روش تحلیل عاملی اکتشافی و آلفای کرونباخ و ضرایب همبستگی تحلیل گردید. نتایج پژوهش نشان داد مقیاس انگیزه تحصیلی دانشجویان از هفت عامل تشکیل شده است که چهار عامل آن (خودکار آمدی تحصیلی، انگیزه پیشرفت، خود پنداره مثبت و انگیزه درونی برای کسب دانش) مربوط به انگیزش درونی و سه عامل دیگر (محیط آموزشی، عوامل اجتماعی و عوامل اقتصادی) مربوط به انگیزش بیرونی هستند. ضریب روایی همزمان مقیاس سنجش انگیزه تحصیلی با عملکرد تحصیلی به ترتیب عبارت از: عوامل اقتصادی 75/0، محیط آموزشی 72/0، خود پنداره مثبت 78/0، عوامل اجتماعی 77/0، انگیزه درونی برای کسب دانش78/0، انگیزه پیشرفت 76/0 و خودکار آمدی تحصیلی 84/0 است. ضریب آلفای کل مقیاس نیز 92/0 است. همچنین، نتایج پژوهش نشان داد مقیاس انگیزه تحصیلی از روایی و پایایی رضایت بخشی برخوردار است. | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
کلیدواژهها | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
انگیزه تحصیلی؛ اعتبار یابی؛ انگیزش درونی؛ انگیزش بیرونی؛ دانشجویان | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
اصل مقاله | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
مقدمه سازه انگیزة تحصیلی در محیط های آموزشی به رفتارهایی که به یادگیری و پیشرفت مربوط است، اطلاق می شود (پینتریچ[1]، 2004). دسی و رایان[2] (2002) انگیزه تحصیلی را تمایل یاد گیرنده به مشغول و درگیر شدن در فعالیت یادگیری و تلاش مستمر در انجام دادن و به پایان رساندن آن فعالیت می دانند. در زمینه انگیزه تحصیلی نظریه های مختلفی وجود دارد، ولی متداولترین نظریه در این خصوص، نظریه خود مختاری[3] دسی ورایان (1985) است. براساساین نظریه، انگیزه بندرت در برگیرنده پدیده واحدی است. افراد نه تنها از نظر میزان انگیزش متفاوتند، بلکه از نظر جهت و نوع انگیزش نیز اختلاف دارند و این تعارض در نوع انگیزش به نظرها و اهداف اساسی که باعث انجام کار میشوند، ارتباط دارد (دسی ورایان، 2000). بنابراین، نظریه خود مختاری بیان میکند عملکرد تحصیلی فراگیران میتواند برانگیخته درونی، برانگیخته بیرونی و یا بیانگیزگی باشد. انگیزش درونی یعنی اینکه شخص عملی را به خاطر کسب رضایت، خشنودی، علاقهمندی و لذت درونی انجام دهد و تنها خود عمل مهم است. انگیزش درونی خود شامل انگیزه درونی برای فهمیدن، انگیزه درونی برای انجام کار، و انگیزه درونی برای تجربه تحریک است (ولراند[4] و همکاران، 1993؛ رایان ودسی، 2000). انگیزه بیرونی مربوط به زمانی است که فعالیت به منظور دستیابی به برخی پیامدهای مجزا از آن انجام میگیرد که با انگیزش درونی در تضاد است(والراند و همکاران، 1993). انگیزش بیرونی نیز شامل تنظیم همانند سازی شده، تنظیم درون فکنی شده وتنظیم بیرونی است، و بی انگیزگی یا فقدان انگیزه حالتی را بیان میکند که قصد و عمدی در عمل وجود ندارد و رفتار فرد، فاقد تعهد و احساس علیت شخصی است (والراند، فورتیر وگی[5] ، 1997؛ دسی و رایان ، 2002). به طورکلی، نظریههای انگیزشی پذیرفتهاند که بین انگیزه تحصیلی و عملکرد تحصیلی فراگیران رابطه مثبت وجود دارد. برای مثال، گاتفرید[6] (1990)، برنت ومیلر[7] (1990)، یپنیتریچ و دی گروت[8] (1990)، دسی و همکاران(1991)، ولراند و همکاران[9] (1992)، ایمز[10] (1992)، دسی ورایان (2000) مارش وهو[11] (2004)، لاوینیه والراند ومیکوئلون[12] (2007)،کوکلی وپاتل[13] (2007) و آریپاتامانیل وفریمن[14] (2008) به رابطه نیرومند بین انگیزش تحصیلی و پیشرفت تحصیلی اشاره نموده اند. در این خصوص، مدارک پژوهشی متعددی نیز در ایران نشان میدهند که بین عوامل فردی، همچون خودکارآمدی تحصیلی، خود پنداره تحصیلی، عزتنفس، ادراک شایستگی(عابدی 1380 و 1381؛ حسن زاده،1382)، عوامل خانوادگی، همچون انتظار موفقیت از فرزندان، نظارت والدین، شیوه فرزندپروری مقتدراته(عابدی، 1383؛ عطاپور1380) و عوامل آموزشگاهی همچون اشتیاق معلم، جوکلاس (عابدی و همکاران، 1384؛ کاووسیان وکدیور، 1384) با عملکرد تحصیلی رابطه مثبت ومعناداری وجود دارد. همچنین، پژوهشها نشان دادهاند، انگیزه تحصیلی افراد در طول دورة تحصیلی و با افزایش سن کاهش مییابد و جهتگیری آن نیز از درونی به بیرونی تبدیل میگردد (ولراند و همکاران،1992؛ کاوینگتون[15] ،2001؛ دسی و رایان، 2002). در این خصوص، دیکر و فیشر[16] ( 2008) در تحقیقاتی نشان دادهاند که انگیزش تحصیلی از دوره ابتدایی تا دبیرستان و سپس در دانشگاه کاهش مییابد و جهتگیری آن نیز بیرونی می شود. همچنین انگیزه تحصیلی و عوامل مؤثر در آن با توجه به عوامل فرهنگی واجتماعی جوامع متفاوت است(آریپاتامانیل و فریمن، 2008). در دهههای اخیر، با توجه به نقش انگیزه تحصیلی در پیشرفت تحصیلی فراگیران، آزمونهای متفاوتی به منظور سنجش انگیزه تحصیلی ساخته شده اند که در مجموع، این آزمونها به دو شیوه انگیزش تحصیلی را اندازه میکنند(گاتفرید، فلمینگ وگاتفرید، 1998 ؛کوکلی، 2000) : الف ـ خود گزارشی: در این شیوه فرد با پاسخ به مواد آزمون، در مورد نوع و میزان انگیزش خود، اطلاعاتی در اختیارآزمونگر قرار میدهد (چیو[17]،1997؛ گاتفرید و همکاران، 1998) بـ گزارش دیگران در مورد شخص: در این شیوه فرد دیگری نظیر معلم یا والدین، با تکمیل کردن آزمون، در مورد انگیزش فرد اظهار نظر میکند (کوکلی، 2000). براساس نظریههای انگیزه تحصیلی، بویژه نظریه خودمختاری دسی و رایان پژوهشهایی در خصوص ساخت، روایی سنجی واعتباریابی مقیاس انگیزه تحصیلی دانش آموزان و دانشجویان انجام گرفته است(هارتر[18] 1980؛گاتفرید،1990؛ استینت، اوهلر[19]،1991؛ کوکلی 2000 و 2001؛ فارچیلد[20] و همکاران، 2005 و بارکوکس[21] و همکاران، 2008). از جمله مهمترین این آزمونها می توان به «پرسشنامه انگیزش تحصیلی درونی کودکان[22]» اشاره نمود که در سال 1985 توسط گاتفرید ساخته شد. این پرسشنامه دارای پنج مقیاس است که چهار عامل انگیزش درونی نسبت به یادگیری دروس خواندن، ریاضی، مطالعات اجتماعی و علوم را میسنجد و عامل پنجم انگیزش درونی فراگیران را به صورت یک جهتگیری کلی نسبت به یادگیری مدرسهای اندازهگیری میکند(گاتفرید، فلمینگ وگاتفرید، 1998). هارتر (1980) نیز پرسشنامهای با عنوان «جهتگیری انگیزش درونی، بیرونی در کلاس[23]» را طراحی نمود. این پرسشنامه پنج مقیاس دارد که هر کدام یک جهت گیری درونی و یک جهتگیری بیرونی را نسبت به انگیزش می سنجد. همچنین، استینت، اوهلرو اتسوت (1991) «فهرست وارسی برآورد معلم از انگیزش پیشرفت تحصیلی[24]» را طراحی نمودند. این آزمون به صورت گزارش دیگران (معلم) در مورد انگیزش فرد ساخته شده است. در ایران نیز باقری (1379) مقیاس انگیزه تحصیلی والراند را برای دانشآموزان دبیرستانهای شهر تهران هنجاریابی نموده است. در خصوص سنجش انگیزه تحصیلی دانشجویان نیز مقیاسهایی ساخته شده است. برای مثال، پیرسون وکری[25] (1995) «مقیاس سنجش انگیزه تحصیلی دانشجویان» را ساختند. این آزمون انگیزش تحصیلیکلی دانشجویان را اندازهگیری مینماید. همچنین، و رلراند و همکاران (1992) براساس نظریه خود مختاری دسی و رایان، مقیاس انگیزش تحصیلی را برای دانشجویان دانشگاه طراحی نمودند. این آزمون یک آزمون مدادکاغذی بود و هفت عامل شامل انگیزش درونی با سه سطح، انگیزش بیرونی با سه سطح و بی انگیزگی را اندازه گیری می نماید. از یافتههای پژوهشی فوق چنین استنباط می شود که انگیزه تحصیلی رابطه نیرومندی با پیشرفت تحصیلی فراگیران دارد، ولی جهتگیری آن در دورة تحصیلی بالاتر، به خصوص دانشگاه از درونی به بیرونی تبدیل شده و نسبت به سنین پایینتر کاهش مییابد. باتوجه به این مهم و نبود یک مقیاس سنجش انگیزه تحصیلی متناسب با شرایط اجتماعی فرهنگی کشور، در این پژوهش بر اساس نظریههای انگیزه تحصیلی، بویژه نظریه خودمختاری دسی و رایان یک مقیاس برای سنجش انگیزه تحصیلی ساخته شده است. لذا، مسأله اصلی پژوهش حاضر عبارت از: ساخت و بررسی روایی[26] و پایایی[27] مقیاس سنجش انگیزه تحصیلی بر اساس نظریه دسی و رایان دانشجویان است. بدین منظور، سؤالهای زیر بررسی شده است: 1ـ روایی محتوایی مقیاس انگیزه تحصیلی دانشجویان به چه میزانی است؟ 2ـ روایی سازه (ساختار عاملی) انگیزه تحصیلی دانشجویان به چه میزان است؟ 3ـ پایایی مقیاس انگیزه تحصیلی دانشجویان به چه میزان است؟ روش پژوهش با توجه به اهداف و ماهیت پژوهش از روش تحقیق توصیفی از نوع آزمون سازی استفاده شد. جامعه آماری این پژوهش را کلیه دانشجویان مقطع کارشناسی دانشگاه اصفهان در سال تحصیلی 87 – 1386 تشکیل می دادند که شامل 9856 نفر (7169 دختر و 2687 پسر) بودند که در جدول شماره (1) آورده شده است.
جدول 1: آمار دانشجویان به تفکیک رشته و جنس
روش نمونهگیری در این پژوهش به شیوه نمونهگیری تصادفی دو مرحلهای خوشهای طبقهبندی متناسب با حجم انجام گرفت؛ بدین صورت که از حاصل ضرب دکارتی مجموعه دانشکدهها در جنس، 14 طبقه ساخته شد و تعداد 123 نفر به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند. ابزار اندازهگیری: مقیاس انگیزه تحصیلی دانشجویان دانشگاه اصفهان: ساخت این مقیاس بر اساس نظریههای انگیزه تحصیلی به خصوص نظریه دسی و رایان به شرح زیر بود:
مجموعه اطلاعات به دست آمده از این منابع، به سوال تبدیل شده، برای بررسی روایی محتوایی در اختیار 10 نفر از صاحبنظران این رشته قرار گرفت. پس از تأمین روایی صوری و محتوایی، مقیاس انگیزه تحصیلی دانشجویان بر روی نمونه اصلی اجرا گردید که در بخش یافته های پژوهش ویژگی های روانسنجی آن آورده شده است.
روشهای تحلیل دادهها: برای بررسی روایی سازه و ساختار عاملی مقیاس انگیزه تحصیلی دانشجویان از تحلیل عاملی اکتشافی به روش مؤلفه های اصلی و چرخش از نوع واریماکس، و برای بررسی پایایی از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد.
یافتههای پژوهش یافته های پژوهش در دو قسمت شواهد مربوط به روایی مقیاس انگیزه تحصیلی دانشجویان و شواهد مربوط به پایایی این مقیاس ارائه شده است. الف ـ شواهد مربوط به روایی مقیاس انگیزه تحصیلی دانشجویان
جدول شماره2: آزمون کفایت حجم نمونه وکرویت بارتلت
جدول 3: عوامل استخراج شده مقیاس انگیزه تحصیلی دانشجویان و نامگذاری آنها
چنانکه در جدول 3 مشاهده میشود، در تحلیل عامل اکتشافی هفت عامل استخراج شد که مجموعاً 37/59 واریانس انگیزه تحصیلی دانشجویان را تبیین میکند.
جدول4 : مدل هفت عاملی با دقت (مجموع واریانس ) 37/59
جدول 5: ضرایب روایی همزمان مقیاس انگیزه تحصیلی دانشجویان با عملکرد تحصیلی(روایی ملاکی)
اطلاعات جدول 5 ضرایب همبستگی بین مؤلفه های انگیزه تحصیلی و نمره کل انگیزه تحصیلی با عملکرد تحصیلی را نشان می دهد. براساس این اطلاعات، بین انگیزه تحصیلی و عملکرد تحصیلی همبستگی معناداری وجود دارد. ب ـ شواهد مربوط به پایایی مقیاس انگیزه تحصیلی دانشجویان
جدول 6 : ضرایب پایایی به شیوه آلفای کرونباخ مقیاس انگیزه تحصیلی دانشجویان
اطلاعات جدول 6 ضرایب پایایی به شیوه آلفای کرونباخ مقیاس انگیزه تحصیلی دانشجویان را نشان میدهد. همانطور که ملاحظه میشود، دامنه ضرایب پایایی از 872/0 تا 530/0 قرار دارد. بیشترین ضریب پایایی مربوط به عامل 1 و کمترین ضریب مربوط به عامل 8 است. ضمناً ضریب پایایی کل مقیاس انگیزه تحصیلی دانشجویان 876/0 است.
جدول 7: ماتریس همبستگی (ضرایب همبستگی درونی) بین عوامل مقیاس انگیزه تحصیلی دانشجویان
جدول شماره 7 ضرایب همبستگی درونی بین عوامل انگیزه تحصیلی دانشجویان را نشان می دهد. براساس نتایج جدول فوق همسانی و همبستگی بین خرده مقیاس ها برقرار است.
بحث و نتیجهگیری در مطالعه حاضر، از طریق روش آماری تحلیل عوامل، مقیاسی برای سنجش انگیزه تحصیلی دانشجویان ساخته شد که براساس نتایج حاصل، از روایی و پایایی رضایت بخشی برخوردار است. نتایج تحلیل عامل اکتشافی نشان داد مقیاس انگیزه تحصیلی دانشجویان از هفت عامل تشکیل شده استکه چهار عامل آن (خودکار آمدی تحصیلی، انگیزه پیشرفت، خود پنداره مثبت، انگیزه تحصیلی برای کسب دانش) مربوط به انگیزش درونی و سه عاملدیگر(محیط آموزشی ، عوامل اجتماعی، و اقتصادی) مربوط به انگیزش بیرونی میباشد. یافته های پژوهش در خــصوص بررسی ساختار عاملی با نتایج پژوهش های دسی و رایان (1985 و 2000)، رایان و دسی(2000)، ولراند وهمکاران (1993) همسو بود. این صاحبنظران، انگیزه تحصیلی را متشکل از سه نوع انگیزه درونی، سه نوع انگیزه بیرونی و بی انگیزگی می دانند. ولراند و همکاران (1993) نیز پرسشنامهای هفت عاملی برای سنجش انگیزه تحصیلی دانشجویان براساس نظریه خود مختاری دسی و رایان ساخته بودند که بسیار نزدیک با نتایج پژوهش حاضر است. در خصوص پایایی مقیاس انگیزه تحصلیی دانشجویان نیز نتایج پژوهش نشان داد که مقیاس انگیزه تحصیلی دانشجویان و خرده مقیاسهای آن از ضرایب پایایی و همسانی درونی مناسب برخوردارند. نتایج پژوهش نیز در رابطه با پایایی با یافتههای پژوهشی دسی و اریان (1985 و 2000) و والراند و همکاران (1993)؛ چیو (1997)، گاتفرید، فلمینگ و گاتفرید ( 1998)،کوکلی(2000) همسوست. در تبیین نتایج این پژوهش میتوان گفت که دانشجویان برای تحصیل هم دارای انگیزش درونی و هم انگیزش بیرونی هستند. که این موضوع باید مورد توجه برنامه ریزان نظام آموزشی عالی در تدارک عوامل مؤثر بر انگیزه تحصیلی دانشجویان باشد. از یافتههای مهم این پژوهش این است که ابزار سنجش انگیزه تحصیلی دانشجویان متناسب با جدیدترین نظریه انگیزه تحصیلی (نظریه خود مختاری) و متناسب با شرایط فرهنگی و اجتماعی کشور ساخته شد. دیکر و فیشر (2008) وآریپاتامانیل وفریمن(2008) نیز در تحقیقاتی نشان دادهاند انگیزه تحصیلی وعوامل وهمبسته های مربوط به در جوامع و فرهنگهای گوناگون، متفاوت است. لذا اندازهگیری وسنجش آن نیز باید با شرایط فرهنگی واجتماعی کشور متناسب باشد. همچنین، با مروری بر تحقیقات مربوط به انگیزه تحصیلی در ایران، مشخص شدکه چند ابزاری که در خصوص سنجش انگیزه تحصیلی ساخته شده بود، مربوط به دانش آموزان دورههای تحصیلی راهنمایی و متوسطه است. لذا، در این پژوهش برای نخستین مرتبه مقیاس سنجش انگیزه تحصیلی دانشجویان با ویژگیهای روانسنجی رضایتبخش ساخته شد. این ابزار میتواند مورد استفاده دانشگاهها، به خصوص کلینیکهای مشاوره دانشجویی باشد. ازخصوصیات بسیار ارزشمند این ابزار این است که می تواند چهار نوع انگیزش درونی و چهار نوع انگیزش بیرونی را اندازهگیری نماید که میتواند مورد استفاده برنامهریزان آموزشی و فرهنگی دانشگاهی قرار گیرد و به برنامههای فوق برنامه دانشگاهها و مراکز مشاوره بسیار کمک کند. [1]- Pintrich [2]- Deci & Ryan [3]- self- determination [4]- Vallerand [5]-Vallerand, Fortier & Guay [6]- Gottfried [7]- Berndt & Miller [8]- De Groot [9]- Bissonnette [10]- Ames [11]- Marsh & Hau [12]- Lavigne, Vallerand & Miquelon [13]- Cokley & Patel [14]- Areepattamannil & Freeman [15]- Covington & Muëller [16]- Dekker & Fischer [17] Chiu [18]- Harter [19]- Stinnett & Oehler [20]- Fairchild [21]- Barkoukis [22]- Children Academic Intrinsic Motivation Inventory (CAIMI) [23]- Intrisic Versus Extrisic Motivational Orientation in the Class [24]- Teacher Rating of Academic Achevement Motivation(TRAAM) [25]- Pearson & Carey [26]- validity [27]- reliability | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
مراجع | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
باقری، ناصر. (1379). هنجاریابی مقیاس انگیزش تحصیلی بین دانشآموزان دبیرستانهای شهر تهران،پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه تربیت معلم. حسن زاده، رمضان. (1376). بررسی رابطه بین مفاهیم انگیزش (درونی ـ بیرونی)، منبع کنترل (درونی ـ بیرونی) و پیشرفت تحصیلی دانشآموزان پسر سال دوم دبیرستانهای شهر گرگان، پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت معلم تهران. عابدی، احمد. (1380). بررسی رابطه بین انگیزش پیشرفت تحصیلی دانشآموزان دختر و پسر دوره متوسطه شهراصفهان با ویژگیهای خانوادگی و شخصیتی آنان، اصفهان، طرح پژوهشی شورای تحقیقات سازمان آموزش و پرورش استان اصفهان. عابدی، احمد. (1381). بررسی رابطه بین انگیزش پیشرفت تحصیلی دانشآموزان دوره متوسطه شهر اصفهان با ویژگیهای خانوادگی و شخصیتی آنان. فصلنامه آموزشی، پژوهشی و علمی آموزه،13. 29-23. عابدی، احمد و عریضی، حمیدرضا. (1384). بررسی رابطه بین انگیزش پیشرفت تحصیلی دانش آموزان دوره متوسطه شهراصفهان با ویژگیهای خانوادگی آنان. فصلنامه خانواده پژوهشی، 2. 48-41. عطاپور، شهلا. (1380).بررسی رابطه بین انگیزش پیشرفت تحصیلی دانش آموزان دختر و پسر دوره راهنمایی شهر اصفهان با ویژگیهای خانوادگی و شخصیتی آنان، اصفهان: طرح پژوهشی شورای تحقیقات آموزش و پرورش استان اصفهان. کاوسیان، جواد؛ کدیور، پروین. (1384). بررسی عوامل مؤثر بر انگیزش تحصیلی دانش آموزان پسر دبیرستانهای سراسرکشور، تهران: طرح پژوهشی وزارت آموزش و پرورش. کدیور، پروین. (1384). روانشناسی تربیتی. تهران: سمت. Ames, C. (1992). Classrooms: Goals, structures, and student motivation. Journal of Educational Psychology, 84,261–271. Areepattamannil, S., & Freeman, J. G. (2008). Academic achievement, academic self concept, and academic motivation of immigrant adolescents in the greater Toronto area secondary schools. Journal of Advanced Academics, 19,700–743. Bandura, A. (1995). Exerciese of personal and collect ive efficacy in changing societies. In A. Bandura, (Ed.), Self – efficacy in changing societies. New York: Cambridge University Press. Barkoukis, V., Tsorbatzoudis, H., Grouios, G., & Sideridis, G. (2008). The assessment of intrinsic and extrinsic motivation and amotivation: Validity and reliability of the Greek version of the academic motivation scale. Assessment in Education: Principles, Policy & Practice, 15,39–55. Berndt, T. J., & Miller, K. E. (1990). Expectancies, values, and achievement in junior high school. Journal of Educational Psychology, 82,319–326. Brophy, J. (1999). Research on motivation in education: Past, present and future. In T. Urban. M. Meahr & P. R. Pintrich, (Eds.), Advances in Motivation and Achievement, 11,1- 44. Chiu, L. H. (1997). Development and validation of The School Achievement motivation rating scale. Educational Psychological Meadutyment, 57,292 – 305. Chou, C., Bentler, P. M., & Satorra, A. (1991). Scaled test statistics and robust standard errors for non-normal data in covariance structure analysis: A Monte Carlo study. British Journal of Mathematical and Statistical Psychology, 44,347–357. Cokley, K. (2000). Examining the validity of the academic motivation scale by comparing scale construction to self-determination theory. Psychological Reports, 86,560–564. Cokley, K., Bernard, N., Cunningham, D., & Motoike, J. (2001). A psychometric investigation of the academic motivation scale using a United States sample. Measurement and Evaluation in Counseling and Development, 34,109–119. Cokley, K., & Patel, N. (2007). A psychometric investigation of the academic self-concept of Asian American college students. Educational and Psychological Measurement, 67,88–99. Covington,M., & Muëller, K. J. (2001). Intrinsic versus extrinsic motivation: An approach/avoidance reformulation. Educational Psychology Review, 13, 157–176. Deci, E. L., & Ryan, R. M. (1985). Intrinsic motivation and self-determination in human behavior. New York: Plenum. Deci, E. L., & Ryan, R. M. (2000). The “what” and “why” of goal pursuits: Human needs and the self-determination of behavior. Psychological Inquiry, 11,227–268. Deci, E. L., & Ryan, R. M. (Eds.). (2002). Handbook of self-determination research. Rochester, NY: University of Rochester Press. Deci, E. L., Vallerand, R. J., Pelletier, L. G., & Ryan, R. M. (1991).Motivation and education: The self-determination perspective. Educational Psychologist, 26,325 –346. Dekker, S., & Fischer, R. (2008). Cultural differences in academic motivation goals: A meta-analysis across 13 societies. The Journal of Educational Research, 102(2), 99-108. Fairchild, A. J., Horst, S. J., Finney, S. J., & Barron, K. E. (2005). Evaluating new and existing validity evidence for the academic motivation scale. Contemporary Educational Psychology, 30,331–358. Gottfried, A. E. (1990). Academic intrinsic motivation in young elementary school children. Journal of Educational Psychology, 82,525 – 538. Gottfried , A. E., Fleming. J, S,.& Gottfried, A. W. (1998). Role of cognitively stimulating home environment in children's academic intrinsic motivation: A longitudinal study. Child Development, 69,1448 – 1460. Harter, S. (1981). A new self– report scale of intrinsic versus extrinsic orientation in the classroom: Motivational and informational components. Developmental Psychology, 17,300 – 312. Lavigne, G. L., Vallerand, R. J., & Miquelon, P. (2007). A motivational model of persistence in science education: A self-determination theory approach. European Journal of Psychology of Education, 22,351–369. Marsh, H. W., & Hau, K.-T. (2004). Explaining paradoxical relations between academic self-concepts and achievements: Cross-cultural generalizability of the internal/external frame of reference predictions across 26 countries. Journal of Educational Psychology, 96,56–67. Pintrich, P. R. (2004). An achievement goal theory perspective on issues in motivation terminology, theory, and research. Contemporary Educational Psychology, 25,92 – 104. Pintrich, P. R, & De Groot, E. V. (1990). Motivational and self – regulated Learing components of classroom academic performance. Journal of Educational Psychology, 82,33 – 40. Pearson, L. C., & Carey, L. M. (195). The academic motivation profile for under graduate student use in evaluating college courses. Journal of Educational Research, 8,220 – 227. Ryan, R. M., & Deci, E. L. (2000). Self-determination theory and the facilitation of intrinsic motivation, social development, and well-being. American Psychologist, 55, 68–78. Stinnett, T. A., & Oehler, S. J. (1992). Validation of the teacher rating of acadmic achievement motivation. Journal of Psycho Educational Assessment, 10,276 – 290. Vallerand, R. J., Fortier, M. S., & Guay, F. (1997). Self-determination and persistence in a real-life setting: Toward a motivational model of high school dropout. Journal of Personality and Social Psychology,72,1161 – 1176. Vallerand, R. J., Pelletier, L. G., Blais, M. R., Brière, N. M., Senécal, C., & Vallières, E. F. (1992). The academic motivation scale: A measure of intrinsic, extrinsic, and amotivation in education. Educational and Psychological Measurement, 52,1003–1017. Vallerand, R. J., Pelletier, L. G., Blais, M. R., Brière, N. M., Senécal, C., & Vallières, E. F. (1993). On the assessment of intrinsic, extrinsic and amotivation in education: Evidence on the concurrent and construct validity of the academic motivation scale. Educational and Psychological Measurement, 53,159–172 Vallerand, R. J., & Ratelle, C. F. (2002). Intrinsic and extrinsic motivation: A hierarchical model. In E. L. Deci & R. M. Ryan (Eds.). The motivation and self-determination of behavior: Heretical and applied issues. Rochester, NY: University of Rochester Press. 37–63. Wigfield, A. (1994). Expectancy-value theory of achievement motivation: A developmental perspective. Educational Psychology Review, 6,49–78. | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 3,120 |