تعداد نشریات | 43 |
تعداد شمارهها | 1,673 |
تعداد مقالات | 13,654 |
تعداد مشاهده مقاله | 31,575,574 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 12,473,997 |
ارزیابی دقت و صحت شاخص های ژئومورفولوژیکی با استفاده از داده های ژئودینامیکی( مطالعه موردی : حوضه آبریز جاجرود در شمال شرق تهران ) | ||
جغرافیا و برنامه ریزی محیطی | ||
مقاله 3، دوره 23، شماره 2، شهریور 1391، صفحه 35-52 اصل مقاله (563.23 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
نویسندگان | ||
محمد حسین رامشت1؛ هایده آراء* 2؛ سیاوش شایان3؛ مجتبی یمانی4 | ||
1استاد ژئومورفولوژی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران | ||
2دانشجوی دکتری ژئومورفولوژی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران | ||
3استادیار ژئومورفولوژی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران | ||
4دانشیار ژئومورفولوژی، دانشگاه تهران، تهران، ایران | ||
چکیده | ||
حوضه آبریز جاجرود به عنوان یکی از حوضههای کوهستانی کشور در شمال شرق استان تهران واقع شده است. وجود دو سیستم گسلی اصلی مشاء – فشم به طول تقریبی ۱۷۰ کیلومتر و گسل شمال تهران به طول ۷۵ کیلومتر و گسلهای فرعی متعدد، نشان دهنده ظهور پدیدههای مهم زمین ساختی در این منطقه است. بنابراین، هدف از این پژوهش بررسی وضعیت نو زمینساخت در این حوضه با استفاده از شاخصهای ژئومورفولوژیکی و ارزیابی صحت و دقت نتایج حاصل از این شاخصها با استفاده از دادههای ژئودینامیکی است. برای دستیابی به این هدف از هفت شاخص ژئومورفولوژیکی: عدم تقارن حوضه زهکشی ( AF )، نسبت پهنای کف دره به ارتفاع دره ( VF )، شکل حوضه ( Bs )، تقارن توپوگرافی عرضی ( T )، منحنی هیپسومتری حوضه ( Hc )، پیچ و خم رود ( S ) و گرادیان طولی رود ( SL ) و همچنین دادههای ژئودینامیکی ایستگاه دائمی GPS حوضه، به عنوان ابزارهای اصلی پژوهش بهره گرفته شده است. دادههای مورد استفاده در ارزیابی شاخصهای ژئومورفولوژیکی، نقشههای توپوگرافی، نقشههای زمینشناسی و تصاویر راداری بوده و در تحلیل دادهها و تهیه نقشههای مربوطه از سیستم اطلاعات جغرافیایی و نرم افزار9.3 ArcGis استفاده شده است، دادههای ژئودینامیکی حوضه نیز از بانک مشاهدات ایستگاههای دائمی GPS اداره کل نقشه برداری زمینی سازمان نقشه برداری ایران تهیه و با استفاده از نرم افزار GLOBK پردازش شد. نتایج حاصل از شاخصهای ژئومورفولوژیکی و دادههای ژئودینامیکی حاکی از آن است که حوضه مورد مطالعه این پژوهش از نظر نو زمینساختی فعال، اما میزان فعالیت حرکات نو زمین ساخت در همه جا یکسان نبوده و مناطق بالادست حوضه از این لحاظ فعالتر است. | ||
کلیدواژهها | ||
نو زمین ساخت؛ حوضه آبریز جاجرود؛ شاخصهای ژئومورفولوژیکی؛ داده های ژئودینامیکی؛ سیستم اطلاعات جغرافیایی | ||
مراجع | ||
اصغری سراسکانرود، صیاد، ( 1387 )، ارزیابی توان سیل خیزی حوضه رودخانه جاجرود در ایجاد سیلاب، به راهنمایی منوچهر فرج زاده، پایان نامه کارشناسی ارشد جغرافیای طبیعی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه تربیت مدرس تهران، 126 صفحه. بیاتی خطیبی، مریم، (1388)، تحلیل اثرات نئوتکتونیکی در نیمرخ طولی رودخانههای حوضه قرنقوچای واقع در دامنههای شرقی سهند، مجله فضای جغرافیایی اهر، شماره 27، ص79- ص113. جمور، یحیی، نانکلی، حمید رضا و توکلی، فرخ، (1384)، بررسی و تجزیه و تحلیل رفتارسنجی ایستگاه دائم GPS تهران، ماهنامه علمی فنی سازمان نقشه برداری، شماره 69، ص14- ص25. جنت دوست، نادر، (1372 )، بررسی فرسایش و انتقال رسوب در حوزه جاجرود و انباشتگی آن در مخزن سد لتیان، به راهنمایی علی بهادری، پایان نامه کارشناسی ارشد مهندسی هیدرولوژی، دانشکده عمران، دانشگاه خواجه نصیر الدین طوسی، 250 صفحه. خیام، مقصود، مختاری، داود، ( 1382 )، ارزیابی عملکرد فعالیتهای تکتونیکی بر اساس مرفولوژی مخروط افکنه ها : مورد نمونه مخروط افکنه های دامنه شمالی میشو داغ، پژوهشهای جغرافیایی، شماره 44، ص 1- ص10. رامشت، محمد حسین، سیف، عبدا...، شاه زیدی، سمیه و انتظاری، مژگان، (1388)، تاثیر تکتونیک جنبا بر مورفولوژی مخروط افکنه درختنگان در منطقه شهداد کرمان، جغرافیا و توسعه، شماره 16، ص 29- ص46. روستایی، شهرام، رجبی، معصومه، زمردیان، محمد جعفر و مقامی مقیم، غلامرضا، (1388 )، نقش فعالیت های تکتونیکی در شکل گیری و گسترش مخروط افکنه های دامنه های جنوبی آلاداغ، مجله جغرافیا و توسعه، شماره 13، ص 137- ص156. سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح، (1376 )، نقشه های توپوگرافی تهران به مقیاس 1:50000. سازمان زمین شناسی ایران، ( 1387 )، نقشه زمین شناسی شرق تهران به مقیاس 1:250000، اسم تهیه کننده. سیف، عبدالله و خسروی، قاسم، ( 1389 )، بررسی تکتونیک فعال در قلمرو تراست زاگرس منطقه فارسان، پژوهش های جغرافیایی، شماره 42، ص 125 – ص146. علیزاده، امین، (1380)، اصول هیدرولوژی کاربردی، انتشارات آستان مقدس رضوی، چاپ نوزدهم، مشهد، 872 صفحه. کی نژاد، آناهیتا، (1379)، بررسی نو زمین ساخت دره جاجرود، پایان نامه کارشناسی ارشد زمین شناسی، به راهنمایی محمدرضا قاسمی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال، 450 صفحه. کرم، امیر، عبدالهی فوزی، حسین و محمودی، مهران، ( 1389 )، ارزیابی و پهنه بندی حساسیت به زمین لغزش، با استفاده از مدل شبکه های عصبی مصنوعی مطالعه موردی : حوضه آبریز جاجرود - شمال شرق تهران. محیط جغرافیایی. شماره یک، ص 49 – ص 66. کرمی، فریبا، ( 1388)، ارزیابی نسبی فعالیتهای تکتونیکی با استفاده از تحلیلهای شکل سنجی مورد نمونه: حوضه اوجان چای، شمال شرقی کوهستان سهند، مجله جغرافیا و برنامه ریزی محیطی، شماره 3، صفحه 149. گورابی، ابوالقاسم، نوحه گر، احمد، ( 1386)، شواهد ژئومورفولوژیکی تکتونیک فعال حوضه آبخیز درکه، پژوهشهای جغرافیایی، شماره 60، ص 178 - ص196. مددی، عقیل، رضائی مقدم، محمد حسین، رجایی، عبدالمجید، ( 1383)، تحلیل فعالیتهای نئوتکتونیک با استفاده از روشهای ژئومورفولوژی در دامنههای شمالغربی تالش، باغرو داغ، پژوهشهای جغرافیایی، شماره 48، ص123 – ص138. مقصودی، مهران، کامرانی دلیر، حمید، (1387)، ارزیابی نقش تکتونیک فعال در تنظیم کانال رودخانه ها، مطالعه موردی : رودخانه تجن، پژوهش های جغرافیای طبیعی، شماره 66، ص 37- ص55. وحدتی داشمند، بهارک، قاسمی، محمد رضا، قریشی، منوچهر، حقی پور، نگار، ( 1386 )، نو زمین ساخت سپیدرود و دشت گیلان، فصلنامه علوم زمین، شماره 65، ص 12- ص25. یمانی، مجتبی، مقیمی، ابراهیم، تقیان، علیرضا، ( 1387 )، ارزیابی تاثیرات نو زمینساخت فعال در دامنههای کرکس با استفاده از روشهای ژئومورفولوژی، فصلنامه تحقیقات جغرافیایی، شماره 23، ص 117 – ص136. Bull W.B., Mcfadden, L.D., (1977), Tectonic geomorphology north and south of the Garlock fault, California; In: Doehring, D.O. (Ed.), Geomorphology in arid regions. Proceedings of the 8th annual geomorphology symposium. State University of New York, Binghamton, Pp.115-138. Guarnieri, P., Pirrotta, C., (2008), The response of drainage basins to the late Quaternary tectonics in the Sicilian side of the Messina Strait (NE Sicily). Geomorphology, 95, Pp.260-273. Keller Edward, A. & Pinter, Nicholas, (2002), Active tectonics earthquake, uplift, and landscape. Prentice Hall Publisher, New Jersey. Ramirez- Herrera, M.T., (1998), Geomorphic assessment of active tectonic in the Acambay Graben, Mexican volcanic belt. Earth surface and landforms, 23, Pp.317-322. Rockwell, T. k. & et al. (1984), A late Pleistocene-Holocene soil chronosquence in the Ventura basin southern California, U.S.A., Allen and Unwin, London, Pp.309-327. Silva, P.G., Goy, J.L., Zazo, C., Bardji, T., (2003), Fault generated mountain fronts in southeast Spain: geomorphologic assessment of tectonic and seismic activity. Geomorphology 50, Pp.203-225. Wallace, R.E., (1977), Profiles and ages of young fault scarps north central Nevada, Geological society of America bulletin: 6, Pp.114-132. Wells, S.G., Bullard, T.F., Menges, C.M., Drake, P.G., Karas, P.A., Kelson, K.I., Ritter, J.B., and Wesling, J.R.,( 1988), Regional variations in tectonic geomorphology along a segmented convergent plate boundary, Pacific Coast of Costa Rica. Geomorphology: 1, Pp. 239–265. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 862 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 789 |