پیوندهای مفید
اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 43 |
| تعداد شماره‌ها | 1,704 |
| تعداد مقالات | 13,946 |
| تعداد مشاهده مقاله | 33,445,408 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 13,264,892 |
شناسایی زیرحوضه‌های هیدرولوژیکی همگن از نظر عوامل ژئومورفولوژیک موثر بر سیلاب با استفاده از تحلیل خوشه‌ای (مطالعه موردی: دشت کرون) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| جغرافیا و برنامه ریزی محیطی | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| مقاله 5، دوره 22، شماره 2، شهریور 1390، صفحه 79-98 اصل مقاله (808.13 K) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| نویسندگان | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| هوشمند عطایی* 1؛ مهناز شیران2 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 1استادیار اقلیم شناسی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 2کارشناس ارشد ژئومورفولوژی، دانشگاه تربیت معلم سبزوار، سبزوار، ایران | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| چکیده | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| در حوضه های فاقد آمار تعیین زیرحوضه ها با ویژگیهای ژئومورفولوژیک مشابه و دسته بندی آنها برای اجرای هماهنگ عملیات کنترل سیلاب و نیز اولویت دادن به زیرحوضه ها با توان سیلخیزی بیشتر، به عنوان روشی برای مدیریت سیلاب در حوضه های فاقد آمار پیشنهاد می شود. در این پژوهش که به منظور شناخت زیرحوضه های دشت کرون از نظر ویژگیهای ژئومورفولوژیک موثر بر سیلاب و گروه بندی آنها در دسته های همگن صورت گرفت، سیزده متغیر کمی ژئومورفولوژی در تمام زیرحوضه ها محاسبه شدند. این متغیرها به گروه شاخصهای تراکم آبراهه ها، ژئومتری حوضه، متغیرهای ارتفاعی و اقلیمی حوضه تعلق دارند. برای تفکیک زیر حوضه هایی که از نظر این شاخصها در گروههای همگن قرار می گیرند از تحلیل خوشه ای به روش طبقاتی و روش فازی استفاده گردید. در روش طبقاتی بهترین تفکیک از روش وارد حاصل شد و زیرحوضه ها در سه دسته مشابه گروهبندی شدند. در روش فازی دو گروه و با درصد تعلق تقریبا مشابه مجزا شدند. به این ترتیب برای دستیابی به نتایج بهتر در این روش متغیرها در چهار دسته شامل متغیرهای آبراهه ای، ژئومتری، ارتفاعی و اقلیمی به طور مجزا دسته بندی شدند و روش فازی در هر دسته به طور جداگانه اعمال شد که تفکیک بهتری برای خوشه بندی با درصد تعلق قابل قبول تری صورت گرفت. برای تفکیک زیرحوضه ها به دسته های مشابه از نظر شدت سیلخیزی، از دبی اوج سیلاب، در دوره بازگشت مختلف استفده شد، در هر دو روش خوشه بندی به روش فازی و روش طبقاتی سه دسته زیرحوضه از هم تفکیک شدند که نشان می داد نتایج دو روش فازی و طبقاتی با اندکی جابه جایی در گروهها مشابه بوده است. در پایان از روش تحلیل توصیفی برای بررسی ویژگیهای توصیفی زیرحوضه ها استفاده شد و از این نظر نیز دسته بندی نظری زیرحوضه ها در سه گروه مشابه با توجه به توان سیل خیزی صورت گرفت که با خوشه های حاصل از روش تحلیل کمی مشابهت نشان می داد. | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| کلیدواژه‌ها | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| خوشه بندی فازی؛ خوشه بندی طبقاتی؛ متغیرهای ژئومورفولوژیک؛ حوضه کرون؛ زیرحوضه های همگن | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| اصل مقاله | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
1- مقدمه
خشکسالی و سیل از پدیده هایی هستند که بشر همواره از آنها وحشت داشته و کوشش نموده تا به گونه ای این مشکلات بزرگ را حل نماید برای موفقیت در این زمینه شناخت محیط و ساز و کار عمل مجموعه عناصر آن در ایجاد خطر، اهمیت زیادی دارد چون از جهت ژئومورفولوژیک یک سیستم به صورت کنش _واکنش عمل می کند و تغییر در یک قسمت آن می تواند بر قسمتهای دیگر تاثیر بگذارد (کوک و دورکمپ،1378،266). از آنجا که اولین قدم در راه مبارزه صحیح با یک پدیده، شناخت دقیق خصوصیات پدیده است (ضیایی و بهنیا، 1386،349)، علم ژئومورفولوژی می تواند در شناخت بخشی از این محیط و روابط زنجیره ای عناصر آن نقش قابل توجهی ایفا نماید (قنواتی، 1382،175). برای جلوگیری از تهدید طبیعی سیلاب نمی‌توان در عوامل و عناصر جوی و اقلیمی تغییری ایجاد نمود بنابراین راه حل اصولی و چاره‌ساز را باید در روی زمین و اختصاصاً در حوضه‌های آبریز جستجو نمود. امروزه مبارزه با سیل از طریق مدیریت غیر سازه‌ای حوضه‌های آبخیز مورد توجه فراوان است در این ارتباط اولین اقدامی که برای کاهش خطر سیل مطرح می‌شود مهار سیل در سر منشاء آن یعنی زیرحوضه‌های آبخیز است (عبدی،1385،200). مسلماً برای انجام این کار نیاز به شناسایی مناطق سیل خیز در داخل حوضه می‌باشد، زیرا به دلیل وسعت زیاد و گستردگی حوضه‌های آبخیز انجام عملیات اجرایی و اصلاحی در سراسر حوضه امکان پذیر نبوده و حتی در صورت عدم بررسی دقیق می‌تواند سبب تشدید سیل در زیر حوضهها گردد (شیران،1386،3). تفکیک یک حوضه به زیرحوضه ها و گروه بندی آنها در دسته های مشابه از نظر شدت سیلخیزی و نیز خصوصیات ژئومورفولوژیکی مشابه می تواند به عنوان روشی در جهت اجرای عملیات هماهنگ کنترل سیلاب و اولویت قائل شدن برای زیرحوضه های بحرانی به کار گرفته شود. در این روش ناحیه بندی شیوه ای است که گروههای طبیعی از حوضه های آبخیز با واکنش هیدرولوژیکی همگن را جستجو می کند و از تکنیکهای خوشه ای به منظورتفکیک حوضه ها در گروههای مشابه استفاده می شود. این روش در طراحی، برنامه ریزی و مدیریت منابع آب کاربرد دارد (سرینواس [1]و شیوام،2008،136). ناحیه بندی، طبقه بندی، پهنه بندی و شناخت مناطق همگن طی دوره های گذشته در شاخه های علم جغرافیا همواره مورد نظر بوده است که از جمله آنها می توان به پهنه بندی های هیدرولوژیکی، پهنه بندی های اقلیمی، پهنه بندی های مخاطرات طبیعی و پهنه بندی های ژئومورفولوژیکی اشاره کرد (عطایی،1383،23). تحلیل خوشه ای محقق را قادر می سازد تا گروه های واقعی را آشکار ساخته و از طرف دیگر برای کاهش داده ها مفید است. الگوریتم های زیادی برای تجزیه خوشه ای پیشنهاد شده است، سه روش اصلی خوشه بندی که در علم آمار بسط و گسترش داده شده اند، عبارتند از: سلسله مراتبی، غیر سلسله مراتبی و فازی. دو روش اول در دسته بندی آزمودنی های مشابه منجر به تشکیل نتایج قطعی می شوند، بدین معنی که اعضایی که داخل یک خوشه قرار می گیرند صرفا به آن خوشه تعلق می گیرند (بابایی و آوات،1383، 2). نظریه مجموعه های فازی بر منطق فازی (چند ارزشی) استوار بوده و اساسا به منظور اقدام در شرایط ابهام ارائه گردیده است. در این نظریه، هر فرد همزمان در کلاس های مختلف ولی به درجات متفاوت عضویت دارد. به دیگر سخن کلاس ها همپوشی داشته و بنابراین، پیوسته هستند (شکاری و باقرنژاد،1384، 56).
1-1- پیشینه تحقیق سی و اوپن شاو[2] (1998) برای بالابردن اطمینان پیش بینی سیلاب در انگلستان و روگر و همکاران[3] (2000) برای تهیه نقشه مشخصات هیدرولوژیکی خاک در فرانسه از روش خوشه بندی به روش فازی استفاده کردند،در هر دو مورد، نتایج نشان داد که روش متکی بر منطق فازی به دلیل اجرای خوب، هزینه پایین تر و عملکرد بهتر، روش مناسب تری است. هولا و داتر[4] (1999) مطالعه زمین آماری بارش را از دیدگاه زمانی ـ مکانی دراسترالیا انجام داده اند، در این بررسی داده های روزانه بیش از 400 ایستگاه در یک دوره 20 ساله مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است، یکی از قوی ترین ابزارهای شناسایی رفتار زمانی ـ مکانی بارش یعنی پراش نگار نیز مورد استفاده واقع شده است. از پایگاه داده های هر ایستگاه، نخست ویژگیهای ضروری پراش نگار[5] با عناوینی همچون آستانه[6]، دامنه[7] و تأثیر ماند[8] مشخص شده است، سپس از تکنیک خوشه ای برای طبقه بندی بهره گرفته اند و نهایتا“ منطقه مورد مطالعه، بصورت دو، سه و چهار خوشه ای پهنه بندی شده است. هافمن و هارگراو[9] (1999( در مقاله ای تحقیقی با عنوان "خوشه بندی چند متغیره عناصر جغرافیایی با بهره گیری از رایانه های موازی و روش خوشه بندی آماری ناپایگانی[10]) غیر ساسله مراتبی) برای تجزیه و تحلیل داده های محیطی 48 ناحیه ایالت متحده اقدام کرده اند. در این بررسی حدود 8 میلیون یاخته نقشه ای در فضای 9 بعدی پردازش شده که رایانه های شخصی قــادر به انجام چنین کاری نیستند، سپس با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی به طبقه بندی داده ها اقدام نموده و گروههای اقلیمی، خاک و... را از یکدیگر متمایز کرده اند. از نتایج جالب توجه در این تحقیق ارایه الگوریتم ناپایگانی از خوشه بندی می باشد که اصطلاحاً کهکشان ستاره [11]ها نامیده می شود. در این زمیــنه فضای 3 بعدی خوشه ها ترسیم شده و در نهایت نقشه ملی خوشه بندی شده بر اساس عناصر ار تفاع، خاک و متغیر های اقلیمی با 3000 بوم ناحیه تهیه شده است. در ایران، غیاثی و همکاران (1383) از ویژگیهای هندسی حوضه ها نظیر مساحت، محیط، طول و شیب آبراهه اصلی و ... برای تعیین همگنی 40 حوضه در البرز شمالی استفاده کردند، نتایج نشان داد برای تعیین همگنی به روش ساسله مراتبی نیاز به اندازه گیری تعداد زیادی از پارامترهای هندسی نیست. تلوری و همکاران (1383) به منظور بررسی امکان استفاده از تئوری و منطق فازی در اولویت بندی عملیات آبخیزداری با هدف کنترل سیلاب و کاهش رسوبدهی حوضه آبخیز شهرستانک کرج، 9 پارامتر مربوط به روشPSIAC را محاسبه کردند. ابتدا برای هر زیرحوضه 26 پارامتر هیدرولوژیکی، فیزیوگرافی، زمین شناسی و اقلیمی انتخاب و سپس این پارامترها با استفاده از روش تجزیه عاملها به 10 عامل با بیشترین تاثیر کاهش داده شدند. بین عوامل مذکور و نسبت Q10/Q100)) به عنوان شاخص سیلخیزی روابط رگرسیونی برقرار گردید و زیر حوضه ها اولویت بندی شدند. سپس روش تحلیل خوشه ای برای اولویت بندی به کار رفت. نتایج نشان داد که اولویت بندی بر اساس کاربرد منطق فازی در اکثر موارد با نتایج تحلیل خوشه ای همخوانی دارد یعنی زیرحوضه های دارای امتیاز یکسان از نظر اولویت بندی، متعلق به یک گروه همگن بوده اند. بیابانکی و اسلامیان (1383) از روش تحلیل خوشه ای در حوضه آبریز کرخه برای تعیین مناطق همگن بر اساس 16 خصوصیت هیدرولوژیک استفاده کردند، سپس از روش تحلیل ممیزی درستی گروه بندی مورد آزمون قرار گرفت و در نتیجه منطقه به دو گروه همگن تقسیم بندی شد.
1-2- محدوده مورد مطالعه منطقه مورد مطالعه بخشی از اراضی شهرستان تیران و کرون در غرب اصفهان را شامل می شود و زیرحوضه ای از حوضه بزرگ مرغاب (اراضی بالا دست حوضه) است که به زاینده رود می ریزد (شکل شماره1). این دشت بین ¢50 32 تا ¢2 33 عرض شمالی و ¢32 50 تا ¢56 50 طول شرقی واقع است و توسط دو رشته کوه که جزء پیشکوههای زاگرس است از طرف جنوب محصور شده است. این ارتفاعات اکثرا از میان لایه های آهکی با ماسه سنگ و شیست سبز مربوط به دوران کرتاسه است که به صورت صخره ای و با پوشش گیاهی ضعیف می باشد، ضخامت خاک بسیار کم و نفوذ پذیری متوسط است. ارتفاعات شمالی دشت اکثرا از تشکیلات ماسه سنگ و کنگلومرا بوده که نفوذ پذیری و پوشش گیاهی اندکی دارند. مساحت حوضه 326.189 کیلومتر مربع و محیط آن82.554 کیلومتر است. ارتفاع متوسط حوضه 2545.29 متر است. مرتفع ترین نقطه ارتفاعی 3640 متر (کوه داران) و پست ترین نقطه 2150 متر (نزدیک روستای عسکران) است. شیب متوسط حوضه 15.5% می باشد که به طور کلی هرچه از سمت غرب به شرق حرکت کنیم از میزان شیب کم می شود. اقلیم حوضه در رده بندی دومارتن در گروه اقلیم نیمه خشک قرار می گیرد (امیر احمدی و شیران، 1388،156).
شکل 1- موقعیت حوضه در استان اصفهان و شهرستان تیران و کرون
2- داده های تحقیق به منظور کاربرد تحلیل خوشه ای در حوضه کرون، حوضه مورد نظر روی نقشه رقومی با مقیاس 1:50000 (سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح، 1386، نقشه توپوگرافی1:50000 برگه های چادگان، عسکران، آشن، دهق) مشخص و به بیست زیرحوضه بر اساس واحدهای هیدرولوژیک تفکیک شد (شکل شماره 2). از بین متغیرهای ژئومورفولوژیک شامل شاخصهای ارتفاعی، تراکم آبراهه ای، ژئومتری و عوامل اقلیمی سیزده عامل انتخاب شدند. این انتخاب با توجه به عوامل کمی موثر بر سیلاب صورت گرفته است.این مجموعه عوامل در جدول شماره (1) آمده است مقادیر این متغیرها به تفکیک در هر یک از زیرحوضه ها توسط اندازه گیری رقومی با نرم افزار arc view و فرمولهای موجود محاسبه و ماتریس داده ها تشکیل گردید این ماتریس در جدول شماره (2) آمده است. با توجه به اینکه حوضه مورد نظر فاقد ایستگاه هیدرومتری است سیلاب حوضه برای بارش نمونه 6 ساعته در دوره های بازگشت مختلف و از طریق روش SCS برآورد گردید که این مقادیر در جدول شماره (3) آمده است. در روشSCS: (1)
(2)
(3)
R: ارتفاع رواناب (سانتی متر) QP: دبی سیلابی(مترمکعب بر ثانیه) TP: زمان اوج هیرروگراف A: مساحت حوضه (هکتار) S: نمایه نگهداشت آب در داخل حوضه P: بارش(سانتی متر) (علیزاده،1383،521)
شکل 2- واحدهای هیدرولوژیک دشت کرون
جدول 1- متغیر های به کار رفته در تحلیل خوشه ای
جدول 2- ماتریس متغیرها و مقادیر محاسبه شده آنها در هر یک از زیر حوضه های دشت کرون
جدول 3- دبی اوج سیلاب (مترمکعب بر ثانیه) در دوره‌های بازگشت مختلف برای بارش نمونه 6 ساعته در زیر حوضه‌های دشت کرون
2-1- روشها در این پژوهش از روش تحلیل خوشه ای به دو شیوه طبقاتی و فازی استفاده شد. به منظور انجام این روش مراحل زیر به ترتیب اجرا می شوند:
الف - انتخاب و اندازه گیری دقیق داده ها داده های به کار رفته در این تحلیل شامل متغیرهای مربوط به خصوصیات هندسی حوضه و دو عامل اقلیمی بارش به صورت میانگین بارش سالانه و حد اکثر بارش 24 ساعته زیرحوضه ها می باشند. خصوصیات هندسی حوضه به مجموعه عوامل فیزیکی گفته می شود که مقادیر آنها برای هر حوضه نسبتا ثابت بوده و نشان دهنده وضع ظاهری حوضه است.این عوامل از این جهت حائز اهمیت هستند که بین آنها و ورواناب حوضه همبستگی وجود دارد ( علیزاده، 1383، 455)
ب - استاندارد کردن داده ها جهت پرهیز از تاثیر واحدهای اندازه گیری و عدم وابستگی به آنها، داده های استخراج شده استاندارد می شوند در این صورت متغیرها تاثیر غیرمتجانسی بر اندازه گیری فاصله نخواهند داشت. از متداول ترین روشها، روش z-score می باشد. در هر مشاهده از یک متغیر تصادفی اگر میانگین داده ها از آن کم شود و به انحراف معیار داده ها تقسیم شود مقدار به دست آمده را z-score گویند (غیاثی و همکاران،1383،5).
ج- انتخاب الگوریتم مناسب برای تجزیه و تحلیل انتخاب الگوریتم برای تجزیه و تحلیل خوشه ای بستگی به نوع داده و هدف دارد. در این پژوهش از روش طبقاتی[12] و روش فازی توسط نرم افزارs-plus استفاده گردید. در روش طبقاتی از دو فرآیند تجمعی و تقسیمی استفاده می شود. روش طبقاتی در علوم مرتبط با زمین دارای کاربرد وسیعی است. از مزایای روش طبقاتی ترسیم دندوگرام یا نمودار داربستی می باشد که از آن گروههای همگن استخراج می شود.
الگوریتم خوشه بندی فازی روشهای تفکیکی به دو بخش خوشه بندی سخت و خوشه بندی فازی تقسیم می شوند. در خوشه بندی سخت، هر داده به یک و فقط یک خوشه نسبت داده می شود، در حالیکه در خوشه بندی فازی، یک تفکیک فازی صورت می گیرد به این معنی که هر داده با یک درجه تعلق به هر خوشه متعلق است. در شرایط واقعی خوشه بندی فازی بسیار طبیعی تر از خوشه بندی سخت است، چون داده های موجود در مرز خوشه های مختلف مجبور به تعلق کامل به یکی از خوشه ها نیستند و با درجه تعلقی بین 0 تا 1 که نشان دهنده تعلق نسبی آنهاست تفکیک می شوند. در تفکر فازی تعیین مرزی مشخص مشکل و تعلق عناصر مختلف به مفاهیم و موضوع های گوناگون نسبی است. چنین تفکری با طبیعت ومحیط پیرامونی انسان بسیار سازگار می باشد. فازی بودن به معنای چند ارزشی بودن است در صورتیکه در منطق دو ارزشی برای هر سوال و یا مفهومی تنها دو پاسخ و یا حالت می تواند وجود داشته باشد. عضویت در یک مجموعه فازی نه تنها به صورت صفر (غیرعضو) و یک (عضوبودن) است بلکه به شکل مقادیر بین صفر و یک، که بیانگر درجه عضویت و متعلق بودن به دسته و یا طبقه ای است، بیان می شود. تابعی که درجه عضویت به یک مجموعه را بیان می کند اصطلاحًا تابع عضویت نامیده می شود( بروف[13]، 1989،480). کاربردی ترین الگوریتم خوشه بندی فازی، الگوریتم C-means می باشد که نرم افزار splus در تحلیل فازی از این الگوریتم استفاده می کند(MathSoft، 1999، 86). در این الگوریتم برای خوشه بندی n داده در c دسته یک تابع هدف jm به صورت رابطه زیر تعریف می شود: (4)
به طوری که dikفاصله اقلیدسی بین مرکز خوشه i ام و دادهk ام باشد. (5)
برابر درجه عضویت داده k ام به خوشه i ام است. کمترین مقدار jmمربوط به بهترین حالت خوشه بندی خواهد بود. در این جا یک پارامتر جدید m′به نام پارامتر وزنی معرفی می شود که بازه تغییرات آن به صورت می باشد این پارامتر میزان فازی بودن را در فرآیند دسته بندی مشخص می نماید. همچنین viنشان دهنده مختصات مرکز i امین خوشه می باشد بنابراین، vi = {vi1,…vim} که در آن m تعداد ابعاد vi یا به عبارتی تعداد معیارهای تشابه می باشد. مختصات مرکز خوشه ها از رابطه زیر به دست می آید: (6)
به طوری که 1,2,…m=j متغیری برای نشان دادن فضای معیارها است(کوره پزان دزفولی،1387، 127).
د– تفکیک زیرحوضه ها در گروههای همگن پس از استاندارد سازی داده ها با روش z-scoreو اعمال فاصله اقلیدسی توسط نرم افزار s-plus و اعمال دو روش خوشه بندی فازی و طبقاتی، زیر حوضه ها در گروههای همگن دسته بندی شدند. 3- مباحث الف – روش خوشه بندی به روش طبقاتی با اعمال روش طبقاتی بر روی سیزده عامل ژئومورفولوژیک زیرحوضه ها، بهترین تفکیک زیر حوضه ها براساس روش وارد (ward method) حاصل شد. دسته بندی حوضه در نمودار داربستی شکل (3) از خروجی نرم افزار s-plus قابل مشاهده است.
شکل 3- نمودار داربستی تفکیک حوضه ها بر اساس مشابهت متغیرهای ژئومورفیک موثر بر سیلاب زیر حوضهها
نمودار سه دسته مجزا برای زیر حوضه ها با توجه به اندازه پارامترهای منتخب در زیرحوضه ها را مشخص کرده است ضریب مشابهت در گروه دوم، (0 تا 5) دارای بیشترین مشابهت و کمترین فاصله است. زیر حوضه ها در سه دسته زیر تفکیک شده اند و پهنه بندی زیرحوضه ها بر اساس این تحلیل در شکل شماره (4) آمده است: گروه اول: 1S گروه دوم: 13S، 10S، 7S، 6S، 4S، 3S، 2S گروه سوم: 20S، 19S، 18S، 17S، 16S، 15S، 14S، 12S، 11S، 9S، 8S، 5S
شکل 4- پهنه بندی زیرحوضه ها بر اساس تحلیل خوشه ای به روش طبقاتی بر اساس مشابهت متغیرهای موثر بر سیلاب زیرحوضهها
در دسته بندی دیگری که به منظور تفکیک زیرحوضه ها از نظر شدت سیلخیزی به روش طبقاتی صورت گرفت، از دبی اوج سیلاب برای بارش نمونه 6ساعته به روشSCS و در دوره بازگشتهای مختلف در زیرحوضه ها استفاده شد. بهترین تفکیک زیرحوضه ها به روش وارد در نمودار داربستی در شکل(5) و پهنه بندی زیر حوضه ها بر اساس این روش در شکل شماره (6) آمده است.
شکل 5- نمودار داربستی تفکیک زیرحوضه ها بر اساس مشابهت دبی اوج سیلاب
گروه اول: 10S، 1S گروه دوم: 13S، 7S، 4S، گروه سوم: 20S، 19S، 18S، 17S، 16S، 15S، 14S، 12S، 11S، 9S، 8S، 5S، 3S،2S
شکل 6- پهنه بندی زیرحوضهها به شیوه تحلیل خوشه‌ای به روش طبقاتی بر اساس مشابهت دبی اوج سیلاب زیرحوضهها
ب- خوشه بندی به روش فازی با اعمال روش فازی بر روی سیزده عامل ژئومورفولوژیک، زیرحوضه ها به دو دسته تفکیک شدند. شکل شماره (7) چگونگی این دسته بندی را نشان می‌دهد. گروه اول: 13S، 10S، 8S، 7S، 6S، 5S، 4S، 3S،2S، 1S درصد تعلق به گروه اول 55% و درصد تعلق به گروه دوم 9/49% بنابراین، با توجه به در صد تعلق بیشتر این زیر حوضه ها به گروه یک آنها را در این گروه جای دادیم. گروه دوم: 20S، 19S، 18S، 17S، 16S، 15S، 14S، 12S، 11S، 9S، درصد تعلق به گروه دوم 55% و درصد تعلق به گروه اول 9/49% بنابر این با توجه به درصد تعلق بیشتر این زیرحوضه ها به گروه دوم آنها را در گروه دوم جای دادیم. مقایسه نتایج حاصل از روش فازی با روش طبقاتی نشان می دهد چنانچه گروههای یک و دو در روش طبقاتی را با توجه به اینکه گروه یک تنها یک عضو دارد در هم ادغام کنیم به جز زیر حوضه های 8 و5 گروه بندی مشابهی با روش فازی به دست می‌آید.
شکل 7- پهنه بندی زیرحوضهها به روش فازی بر اساس مشابهت متغیرهای موثر بر سیلاب زیرحوضهها
تفکیک زیرحوضه ها از نظر مشابهت دبی اوج سیلاب به روش فازی در جدول شماره (4) و شکل شماره (8) آمده است. نتایج حاصل نشان می دهد تفکیک زیر حوضه ها از نظر مشابهت دبی اوج سیلاب در هر دو روش فازی و طبقاتی با اندکی جابه جایی در گروهها مشابه بوده است. به منظور کاربردی تر شدن تفکیک زیرحوضه ها به روش فازی، با توجه به چهار گروه از عوامل ژئومورفولوژیک دخیل در سیلاب، متغیرها در چهار دسته شامل متغیرهای آبراهه ای، ژئومتری، ارتفاعی و اقلیمی به طور مجزا دسته بندی شدند و روش فازی در هر دسته به طور جداگانه اعمال شد. نتایج این دسته بندی و درصد تعلق هر یک از زیرحوضه ها به گروههای مربوطه در جدول شماره (5) آمده است و نشان می دهد درصد همپوشی زیرحوضه ها در گروهها کاهش داشته و تفکیک بهتری برای خوشه بندی با درصد تعلق قابل قبول تری صورت گرفته است.
جدول 4- تفکیک زیرحوضه ها از نظر مشابهت دبی اوج سیلاب به روش فازی
جدول 5- تفکیک زیرحوضهها به روش فازی در چهار گروه متغیرهای ژئومورفولوژیک
شکل 8- پهنه‌بندی زیرحوضهها به شیوه تحلیل فازی بر اساس مشابهت دبی اوج سیلاب زیرحوضهها
با توجه به مشابهت گروهبندی زیرحوضه ها از نظر مشابهت دبی اوج سیلاب، برای آزمون کردن درستی کلاس بندی زیر حوضه ها از آزمون آنالیز تشخیصی یا تحلیل ممیزی[14] استفاده شد. تحلیل ممیزی مشابه رگرسیون خطی چندگانه است با این تفاوت که متغیر وابسته نه تنها توزیع نرمال ندارد بلکه یک متغیر رسته ای (کمی یا رتبه ای) با تعدادمقادیر اندک است(اسماعیلیان، 1384، 427 ). مطابق این ارزیابی که در جداول شماره(6) و (7) و (8) آمده است دسته بندی بر اساس هر دو روش فازی و طبقاتی قابل قبول بوده است. این ارزیابی توسط نرم افزار SPSS انجام شده است. ماتریس مقادیر مربوط به این آنالیز در جداول (2) و (3) و (4) آمده است.
جدول 6- آنالیز تشخیصی همگنی گروههای زیر حوضه ها از نظر سیلخیزی به روش فازی
جدول 7- آنالیز تشخیصی همگنی گروههای زیر حوضهها از نظر سیلخیزی به روش طبقاتی
جدول 8- آنالیز تشخیصی همگنی گروههای زیر حوضه ها براساس 13 متغیر ژئومورفولوژیک
تحلیل توصیفی وشناسایی شواهد جغرافیایی زیر حوضه های همگن زیر حوضه 1S بیشترین مساحت زیر حوضه مربوط به ارتفاعات آهکی و کوههای سنگی بدون خاک است. پوشش گیاهی به دلیل ضخامت کم خاک و شیب زیاد، کم است. تنها در مناطق برف گیر خاک تشکیل شده و پوشش گیاهی دیده می شود. مخروط های دامنه ای وجود ندارد. شیب زیاد، نفوذ پذیری کم، فرسایش شدید و نداشتن پوشش خاکی (رخنمون سنگی) از ویژگیهای آن به حساب می آید (حسینی،1383، 65). قابلیت نفوذ آهسته و شیب کلی بین 8% - 5% و فرسایش نسبتا زیاد می باشد، نیم رخ طولی آبراهه نشان می دهد آبراهه اصلی در بستری کم شیب و منظم جاری است. آبراهه های این زیر حوضه از دو روند کلی تبعیت کرده اند یکی دره باریکی که در میان دو رشته کوه قرار دارد و آبراهه اصلی با ساختمان زمین شناسی و لیتولوژی انطباق یافته (محور ناودیس) و دیگری آبراهه هایی که با ساختمان زمین شناسی و لیتولوژی انطباق ندارند و پهلوی محور طاقدیس را بریده اند و به سمت محور ناودیس جریان یافته اند وانواع دره های یالی را درسنگهای آهکی شکل داده اند. در نگاه کلی این زیر حوضه از پتانسیل زیاد برای سیل خیزی برخوردار است.
زیر حوضه های جنوب دشت کرون الف- زیر حوضه های 5S، 8S، 9 S مساحت زیادی از این زیر حوضه ها در روی سازندهای با نفوذ پذیری خوب قرار گرفته است رخنمون سنگی تنها بخش محدودی از بالادست حوضه ها را شامل می شود. پوشش گیاهی شامل اراضی کشاورزی دیم و آبی است و شیب متوسطی دارند. بستر آبراهه ها شیبی کمتر از 10% داشته و بستر نسبتا منظمی دارند. در کل پتانسیل تولید سیل متوسطی را از منظر ویژگیهای کیفی ژئومورفولوژی داراست.
ب- زیر حوضه های7S، 6S، 5S، 4S، 3S، 2S وسعت بیشتر این زیر حوضه ها در بالادست در سازندهای صخره ای با نفوذ پذیری کم و پوشش گیاهی ناچیز و فرسایش زیاد واقع است و درصد کمی از آن را خاک با نفوذ پذیری متوسط و پوشش گیاهی در بر می گیرد. شیب این زیر حوضه ها نسبتا زیاد است. شیب بستر آبراهه ها بیش از 10% بوده و بستری نامنظم دارند لذا پتانسیل تولید سیل در آنها نسبتا بالاست.
زیرحوضه‌های شمالی دشت کرون الف- زیر حوضه های 13S و 10S نزدیک به نیمی از مساحت این زیر حوضه ها از کوههای نسبتا مرتفع با قلل مدور، فرسایش نسبتا شدید، متشکل از سنگها وتشکیلات سخت و خاک کم عمق و سنگلاخی می باشد که بر روی سنگها و مواد آهکی تشکیل شده است. پوشش گیاهی کم تا متوسط گیاهان استپی و در بعضی قسمتها اراضی بایر از ویژگیهای این واحد است. نیم رخ آبراهه در این دو زیر حوضه با شیب متوسط 5 تا10% است و بستر منظمی دارد. آبراهه های این دوزیرحوضه دربالادست سنگهای سخت را بریده اند و با ساختمان زمین شناسی و سنگ شناسی انطباق ندارند و انواع دره های یالی را ایجاد کرده اند، نیم دیگر مساحت این زیر حوضه ها اراضی پوشیده از سنگریزه های زاویه دار است و دارای خاک کم عمق با قابلیت نفوذ متوسط و بافت سطحی است شیب و توپوگرافی و فرسایش نسبتا زیاد در شکلهای شیاری و سطحی و فعالیتهای انسانی در غالب کشاورزی و دامداری این دو زیر حوضه را در گروه زیر حوضه ها با پتانسیل سیل خیزی نسبتا بالا قرار داده است.
ب- زیر حوضه های 20S، 19S، 18S، 17S، 16S، 15S، 14S، 12S، 11S خاک این زیرحوضه ها دارای بافت سبک تا متوسط و قابلیت نفوذ متوسط تا خوب است. دشت آبرفتی متشکل از مواد رسوبی و آبرفتی با شیب بسیار ملایم و نیز زهکش اصلی منطقه را تشکیل داده است. تراسهای آبرفتی درحاشیه و بافت ریز خاک از ویژگیهای فیزیوگرافی این زیر حوضه ها می باشد. فرسایش به شکل شیاری، رودخانه ای و سطحی در آن به چشم می خورد. زیر حوضه های 19S، 18S،، 16S، اکثرا از شیل و مارن پوشیده شده اند و تراسهای آبرفتی در آنها مشهود است. زیر حوضه 20S به شکل ویژه ای بستر رودخانه و زمینهای کشاورزی حاشیه آن را در بر می گیرد. روند کلی آبراهه ها در آن به دو صورت است یکی آبراهه هایی که به سمت مرکز دشت و به شکل موازی در جریان هستند و در شیل ومارن بستر خود را گسترده اند و با لیتولوژی انطباق یافته اند، نیم رخ طولی آنها با شیبی کمتر از 5% بوده و بستری منظم دارند و دیگری آبراهه اصلی حوضه است که درزیر حوضه 20S جریان یافته و نشانه انطباق مضاعف است زیرا در سطح دشت که دشتی ساختمانی است و در سنگهای سست شیلی ومارنی بستر آبرفتی خود را گسترده است. از لحاظ پوشش گیاهی اراضی مرتعی، کشاورزی و باغات را شامل می شود. این گروه زیر حوضه ها پتانسیل سیل خیزی پایینی دارند. بنابراین، به طور مشخص می توان 3دسته زیر حوضه را بر اساس شباهت ویژگیهای کیفی ژئومورفیک موثر برسیلاب مشخص نمود: گروه 1: زیر حوضه ها با پتانسیل سیل خیزی بالا:1S گروه 2: زیر حوضه ها با پتانسیل سیل خیزی نسبتا بالا13S، 10S، 7S، 6S، 5S، 4S، 3S، 2S گروه 3: زیر حوضه ها با پتانسیل سیل خیزی متوسط تا کم: 20S، 19S، 18S، 17S، 16S، 15S، 14S، 12S، 11S، 9S، 8S، 5S
4- نتیجه‌گیری
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| مراجع | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
اسماعیلیان، مهدی، (1384)، راهنمای جامع spss12، انتشارات ناقوس، چاپ اول، تهران. امیر احمدی، ابوالقاسم و شیران، مهناز، (1388)، کاربرد مدلHEC-HMS در تحلیل حساسیت متغیرهای موثر بر سیلاب دشت کرون، فصلنامه جغرافیا و توسعه، شماره16. بابایی، غلامرضا، فیضی، آوات، (1383)، رده بندی استانهای کشور بر مبنای شاخص های بهداشتی و جمعیتی به کمک تکنیک آماری خوشه بندی فازی، مجله پژوهشی حکیم، دوره هفتم، شماره چهارم، تهران. بیابانکی، منیره و اسلامیان، سید سعید، (1383)، استفاده از روش خوشه بندی در تعیین همگنی هیدرولوژیک و ارزیابی ان توسط روشهای تحلیل ممیزی و منحنی های Andrew در حوضه آبریز کرخه، مجله کشاورزی، جلد 6، شماره 2. تلوری، عبدالرسول، خدری تاژان، بختیار، صادقی، سید حمید رضا، (1383)، کاربرد منطق فازی در اولویت بندی عملیات آبخیزداری در حوضه آبخیز شهرستانک کرج، مجموعه مقالات اولین کنفرانس سالانه مدیریت منابع آب ایران، دانشگاه تهران. حسینی، حسن، (1383)، بررسی لندفرمهای آبی در دشت کرون، پایان نامه کارشناسی ارشد، دکتر جواد خوشحال، دانشگاه اصفهان، گروه جغرافیا. سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح، (1386)، نقشه توپوگرافی1:50000 برگه های چادگان، عسکران، آشن، دهق. شکاری، پرویز، باقر نژاد، مجید، (1384)، بررسی کاربرد روش فازی Fuzzy)) در طبقه بندی خاک ها، مطالعه موردی : چشمه سفید کرمانشاه، مجله علوم و فنون کشاورزی و منابع طبیعی، سال نهم، شماره 4، تهران. شیران، مهناز، (1386)، نقش روند یابی سیل در تحلیل حساسیت برخی متغیرهای ژئومورفولوژی موثر بر سیلاب حوضه کرون با معرفی مدلHEC-HMS، پایان نامه کارشناسی ارشد، دکتر ابوالقاسم امیر احمدی، دانشگاه تربیت معلم سبزوار، گروه جغرافیا. ضیایی، حجت الله و بهنیا، عبدالکریم، (1386)، اصول مهندسی آبخیزداری، چاپ دوم، انتشارات آستان قدس رضوی، مشهد. عبدی، پرویز، (1385)، بررسی پتانسیل سیل خیزی حوضه زنجان رود با روش scs و سیستم اطلاعات جغرافیایی، کمیته ملی آبیاری و زهکشی، کارگاه فنی همزیستی با سیلاب. عطایی، هوشمند، (1383)، پهنه بندی چند متغیره نواحی بارشی ایران، پایان نامه دکتری رشته جغرافیای طبیعی، دکتر ابوالفضل مسعودیان، دانشگاه اصفهان. علیزاده، امین،(1383)، اصول هیدرولوژی کاربردی، چاپ هفدهم، انتشارات آستان قدس، مشهد. غیاثی، نجف قلی، عرب خدری، محمود، غفاری، (1383)، بررسی تاثیر برخی ویژگی هندسی آبخیزها بر سیلابهای حداکثر لحظه ای با دوره برگشت های مختلف، فصلنامه پژوهش و سازندگی، شماره 62، تهران. قنواتی، عزت الله، (1382)، مدل ژئومورفولوژیکی سیلاب در حوضه گاماسیاب، فصلنامه تحقیقات جغرافیایی، شماره 71، تهران. کوره پزان دزفولی، امیر، (1387)، اصول تئوری مجموعه های فازی و کاربرد های آن در مدل سازی مسائل مهندسی آب، انتشارات:جهاد دانشگاهی واحد امیر کبیر، تهران. کوک، آر.یو. دورکمپ، جی.سی، ترجمه شاپور گودرزی نژاد، (1378)، ژئومورفولوژی و مدیریت محیط، ج 1، چاپ اول، انتشارات سمت، تهران. Burrough, P. A, (1989), Fuzzy mathematical methods for soil survey and land evaluation. European Journal of Soil Science, Vol 40 Issue 3. Gath, I. and Hoory, D, (1995), Fuzzy clustering of Elliptic ring –shaped clusters. Pattern Recognition Letters, vol 16. Hargrove, W.W, Hoffman, F.M, (1999), Multivariate Geographic Clustering Using a Beowulf-Style Parallel, Conference: Parallel and Distributed Processing Techniques and Applications (PDPTA '99), Las Vegas. Holawe, F, Dutter, R, (1999), Geostatistical study of precipitation series in Austria. Journal of Hydrology, Vol: 219. MathSoft, (1997), S-PLUS 4 Guides to Statistics, Data Analysis Products Division, MathSoft, Seattle. Srinivas, V.V, Shivam, T, (2008), Regional flood frequency analysis by combining self-organizing feature map and fuzzy clustering. Journal of Hydrology, Vol: 348. Roger, M. C, Durk, R, Cazemier, P, (2000), Representing and processing uncertain soil information for mapping soil hydrological properties Computers and electronics in agriculture, vol:29. See, L, Openshaw, S, (1998), Using Soft Computing Techniques to Enhance Flood Forecasting, International Conference on The River Ouse, Proceeding Hydroinformatics, Copenhagen, Denmark, 24-26 August. | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,192 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 805 |
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||