
تعداد نشریات | 43 |
تعداد شمارهها | 1,685 |
تعداد مقالات | 13,838 |
تعداد مشاهده مقاله | 32,742,323 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 12,943,921 |
گرمایش جهانی و ستبرای نیمۀ زیرین هواسپهر | ||
تحقیقات جغرافیایی(توقف انتشار) | ||
مقاله 3، دوره 30، شماره 117، اردیبهشت 1394، صفحه 1-12 اصل مقاله (767.39 K) | ||
نویسندگان | ||
مجید منتظری* ؛ سید ابوالفضل مسعودیان | ||
گروه جغرافیای طبیعی دانشگاه اصفهان | ||
چکیده | ||
علیرغم اتفاق نظر اکثر دانشمندان بر وقوع پدیده گرمایش جهانی، لیکن شک و تردیدهایی در خصوص وقوع این پدیده محیطی از سوی برخی از دانشمندان مطرح میشود. آنان گرمایش جهانی را با این استدلال زیر سؤال میبرند که دمای ثبت شده در ایستگاهها شایستگی نمایندگی روند دما را ندارد. زیرا با گذشت زمان و افزایش جمعیت شهرها و نیرومند شدن جزیرهی گرمایی، دمای ایستگاهها بازتاب جزیرهی گرمایی است نه گرمایش جهانی. برای رفع این شبهه، میتوان موضوع را با رویکردی متفاوت ارزیابی کرد و به جای بررسی دما،گرمایش جهانی را از روی تغییرات ستبرای هواسپهر، ردیابی نمود. بدین منظور دادههای شبکهای ارتفاع ژئوپتانسیل تراز هزار و تراز پانصد هکتوپاسکال نیمکرۀ شمالی از 11/10/1357 تا 09/10/1392 به مدت 12782 روز از تارنمای NCEP/DOE برداشت گردید. نقشه های ستبرا برای هر روز محاسبه و سپس نقشه میانگین ستبرای هر روز برای کل نیمکره فراهم شد. این محاسبات برای تمامی 12782 روز انجام شد و سری زمانی میانگین وزنی ستبرای هواسپهر نیمکره شمالی بدست آمد. سری مذکور علاوه بر نیمکره شمالی برای ایران نیز محاسبه شد و رفتار آن با سری های زمانی میانگین دماهای کمینه و بیشینه ایران ارزیابی گردید. بررسیها نشان داد که طی دوره بررسی شده (1392-1357) میانگین ستبرای نیمۀزیرین هواسپهر نیمکره شمالی حدود 13 متر افزایش داشته است. سال 1377 نقطه عطفی در تغییرات ستبرای هواسپهر نیمکره شمالی است. در این سال جهشی در سری زمانی ستبرای هواسپهر نیمکره شمالی دیده میشود. بررسیها نشان داد که تغییرات ستبرای هواسپهر نیمکره شمالی در تمامی عرضهای جغرافیایی یکسان نیست. در مناطق حاره بسیار ناچیز و در عرضهای جغرافیایی بالا، بسیار شدیدتر بوده و دارای روند افزایشی معنادار می باشد. بررسی رابطه بین ستبرای هواسپهر نیمکره شمالی و ایران نشان میدهد که در طی دوره 35 ساله ستبرای هواسپهر ایران حدود 7/2 متر بیش از میانگین ستبرای نیمکره شمالی، افزایش یافته است. یعنی سرعت روند افزایش گرمایش ایران بیش از میانگین نیمکره شمالی است. سری زمانی دمای کمینه نسبت به دمای بیشینه رابطه بهتری را با سری زمانی میانگین ستبرای هواسپهر نیمکره شمالی نشان میدهد. در حالی که سری زمانی دمای بیشینه نسبت به دمای کمینه رابطه قویتری با سری زمانی ستبرای هواسپهر ایران دارد. از سوی دیگر بررسی سری دمای کمینه و ستبرای هواسپهر ایران نشان داد که رفتار دمای کمینه در قبل و بعد از سال 1371 تغییر یافته و این میتواند بازتاب دهنده افزایش وردش پذیری دمای کمینه در فاز دوم باشد. در مجموع بررسیها نشان داد که با هر درجه افزایش میانگین دما در ایران، حدود 17 متر بر ستبرای هواسپهر ایران افزوده شده است. | ||
کلیدواژهها | ||
گرمایش جهانی؛ ستبرای هواسپهر؛ روند | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 142 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 165 |