
تعداد نشریات | 43 |
تعداد شمارهها | 1,745 |
تعداد مقالات | 14,280 |
تعداد مشاهده مقاله | 35,418,786 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 14,044,747 |
بررسی تمرکز عناصر سنگین Mn, Pb, Cu, Ag, Zn ,Sr, Co, Cd و Ni در پهنههای ماسهای پلایای گاوخونی (جنوب شرق اصفهان) | ||
پژوهش های چینه نگاری و رسوب شناسی | ||
مقاله 3، دوره 30، شماره 3، آبان 1393، صفحه 35-46 اصل مقاله (480.29 K) | ||
نویسندگان | ||
حمیدرضا پاکزاد* ؛ مهرداد پسندی؛ زینب علینیایی | ||
چکیده | ||
حوضه پلایای گاوخونی واقع در جنوب شرق اصفهان از دو محیط دلتایی و دریاچه پلایایی تشکیل شده است. این پلایا شامل پهنه های ماسهای، گلی و نمکی است. در غرب پلایا تپههای ماسهای گسترش دارند. اجزای تشکیلدهنده رسوبات ماسهای بادی را خرده سنگهای آندزیت، داسیت، توف، گرانیت، شیست، گنیس، سنگ آهک فسیلدار، ماسه سنگ و کانیهای کوارتز و فلدسپات تشکیل میدهند. کانیهای سنگین این رسوبات شامل هورنبلند، پیروکسن، اپیدوت، زیرکن، گارنت، اسپینل، ایدوکراز، تورمالین، بیوتیت، ولاستونیت، مگنتیت، هماتیت، گوتیت و پیریت میباشند. اغلب رسوبات ماسهای توسط رودخانه دائمی زایندهرود و از شمال منطقه به این حوضه وارد شده و تحت تأثیر جریان باد تشکیل پهنهها و تپههای ماسهای را دادهاند. متوسط غلظت فلزات سنگین مورد بررسی در رسوبات ماسهای بادی بر حسب ppm به ترتیب فراوانی بهصورت منگنز (99/319)، استرانسیم (55/240)، سرب (67/32)، روی (93/24)، نیکل (14/19)، مس (25/7) ، نقره (15/6)، کبالت (72/5) و کادمیم (39/3) است. توزیع این عناصر سنگین در رسوبات با عواملی نظیر بافت رسوبات و ترکیب ذرات تشکیلدهنده ارتباط زیادی دارد. هر چه ذرات ماسه دانه ریزتر میشوند، به علت افزایش کانیهای سنگین از قبیل هورنبلند، پیروکسن، گارنت و بیوتیت که عمدتاّ منشأ آذرین دارند، میزان تمرکز نسبی عناصر سنگین در این رسوبات نیز افزایش مییابد. با کاهش کانیهای هورنبلند، پیروکسن و بیوتیت به طرف جنوب پلایا، میزان تمرکز مس و روی کاهش مییابد. افزایش غلظت عناصر سرب، منگنز، کادمیوم، استرانسیم و نقره به طرف جنوب پلایا ارتباط مستقیمی با فراوانی ذرات آهک دارد. تغییرات غلظت کبالت از شمال به جنوب متناسب با افزایش و یا کاهش کانیهای سنگین مانند آمفیبول، پیروکسن، مگنتیت، پیریت و کالکوپیریت است. فاکتور غنیشدگی فلزات سنگین در رسوبات مورد بررسی نشان میدهد که عناصر کادمیوم و نقره دارای غنیشدگی فوقالعاده زیاد بوده و عناصر Sr, Co غنیشدگی زیاد دارند. غنیشدگی عناصر Ni و Pb متوسط میباشد و عناصر Cu, Mn و Zn در همه نمونهها غنیشدگی کم دارند . | ||
کلیدواژهها | ||
عناصر سنگین؛ کانیهای سنگین؛ پهنه ماسهای؛ پلایای گاوخونی | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,436 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 502 |